İmar sorununa yeni çözüm! 5 soruda 'imar hakkı aktarımı'

Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından hazırlanan “Arazi ve Arsa Düzenlemeleri Hakkında Yönetmelik Değişikliği” Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi.

Milliyet Gazetesi'nin haberine göre; sahibi olduğu arazisinin parseli kamu hizmet alanında kalan ve herhangi bir yapılaşmaya da izin verilmeyen vatandaşlar, imar hakkı aktarımından yararlanabilecek. Çok sayıda vatandaşı ilgilendiren "imar hakkı aktarımının" ayrıntılarını 5 soruda özetledik.

1. İMAR HAKKI AKTARIMI NEDİR?

Milliyet Gazetesi'ne konuşan Gayrimenkul Uzmanı Mustafa Hakan Özelmacıklı İmar Hakkı Aktarımını şöyle anlattı; Örnek vermek gerekirse vatandaş olarak kamu hizmeti alanı içerisinde kalan bir arsanız var. Bu arsanıza ne yapılaşma hakkı veriliyor ne de kamulaşma yapılıyor. Burada parselinizdeki hakkın değeri kadar bir değere karşılık gelen haklarınızın imar planı düzenlemeleri çerçevesinde başka parsellere aktarılmasına imar hakkı aktarımı deniyor. Bu hak aktarımını bir taşıma gibi düşünebiliriz.

Diyelim ki devlet bu tür yerlerde kamu yararına bir alan açıkladı. ‘Burası okul, hastane olacak’ dedi. Siz de diyelim ki orada bir hissedarsınız veya düzenleme çerçevesinde parselin fonksiyonu ‘okul, hastane’ gibi bir alan kapsamında kaldı. Siz burada bir şey yapamıyordunuz. Devlete ‘kamulaştır’ diyordunuz. Devlet de kamulaştırmayla alakalı bütçesi olmadığı için bunu yapamıyordu. Kişiler ‘ben konutu yapayım’ dediğinde buna da izin verilmiyordu. Bu düzenleme anlaşmazlıkların çözümüne fayda sağlayacaktır.

2. ARAZİLERİN DEĞERİ NASIL BELİRLENECEK?

Değerleme en az 2 SPK lisanslı değerleme kuruluşu tarafından yapılmış olacak. Parselin bulunduğu çevredeki emsal değerler dikkate alınacak.

3. YENİ ARAZİLER NEREDE OLACAK?

Değer tespiti sonrasında verilmeyen imar başka bir parselde kullanılacak şekilde bir düzenleme yapılacak. Aynı belediye ve il sınırları içerisinde imar planı kararlarıyla belirlenmiş alanlarda bu düzenlemeler yapılacak.

4. KİŞİLER TAŞINMAK İSTEMEZSE NE OLACAK?

Kişiler eğer parselin taşınmasını istemezse imar hakkı aktarımı uygulanamayacak. İmar hakkı aktarımı düzenlemesinde maliklerin muvafakatı şart olacak. Aktarım yapılabilecek arsalar e-Devlet üzerinden askıya çıkarılacak. Vatandaşlar bu askı süresinde itiraz edebilirler.

Muvafakat vermeyecek sürece katılmayabilirler. İtirazlar idare tarafından değerlendirilecek. Gerekirse de kamulaştırma ya da trampa yoluyla farklı alternatifler denenecek. Kurulacak sistemin adı PARSİD olacak.

5. YENİ ARAZİDE İNŞAAT YAPILABİLECEK Mİ?

İmar hakkı aktarımı tamamlandığında kişiler kendisine yeni tahsis edilen parseldeki imar planı hükümlerine göre inşaat yapabilir. Eski arazisinde yapamadığı inşaat türünü yeni arazisinde yapabilir olacak.

Aktarım sadece kamu hizmet alanında kalan kısımlar için geçerli. Kişinin yeri çok büyük ve bir kısmı kamuda kalıyorsa o kısım aktarımda olacak. Diğer kısımda aktarım kararı uygulanmayacak. Parselin bir bölümü imara uygun, bir bölümü kamusal alanda kalıyorsa sadece kalan kısım imar hakkına aktarılacak.