Maden Yasa teklifi komisyondan geçti: Yeni Yasa neler getirdi?
TBMM’de "Maden Yasası" olarak bilinen ve çeşitli kanunlarda değişiklik öngören teklif, Sanayi, Ticaret, Enerji, Tabii Kaynaklar, Bilgi ve Teknoloji Komisyonu’nda kabul edildi.
Yaklaşık 24 saat süren görüşmelerin ardından komisyondan geçen teklif, özellikle zeytinlik alanlarda madenciliğin önünü açan düzenlemeleri nedeniyle büyük tartışma yarattı.
Kabul edilen yasa teklifine göre, yalnızca enerji üretimi için kritik öneme sahip projelerde ve başka bir alanda yürütülemeyeceği bilimsel raporlarla kanıtlanan durumlarda, zeytin ağaçlarının taşınmasına geçici olarak izin verilebilecek. Eğer taşınma mümkün değilse, aynı büyüklükte yeni zeytinliklerin oluşturulması zorunlu olacak.
Teklifin mimarlarından AK Parti Çorum Milletvekili Oğuzhan Kaya, düzenlemeyi "Türkiye’nin enerji ve madencilik stratejisinde yeni bir faz" olarak tanımladı. Enerji ithalatının azaltılması, üretimin çeşitlendirilmesi ve yatırım süreçlerinin hızlandırılmasının amaçlandığını vurgulayan Kaya, “Bu sadece bir yasa değil, aynı zamanda stratejik bir yol haritasıdır” dedi.
Kaya, mevcut uygulamalarda 65 yaş üstü sürücüler 3 yılda bir, 80 yaş üzerindekiler ise 2 yılda bir sağlık kontrolünden geçiyordu. Yeni düzenlemeyle bu sürelerin kısaltılması ve sağlık kontrollerinin yıllık hale getirilmesi öngörülüyor.
Yasa teklifi, spekülatif amaçla ruhsat alan ve bunları ticaret malzemesi haline getiren kişi ve kuruluşların sistem dışına çıkarılmasını da hedefliyor. Kaya, “Çantacıların elindeki ruhsatlar iptal edilecek, üretim yapmayan aktörlere artık alan açılmayacak” ifadelerini kullandı.
Komisyonda muhalefet milletvekilleri ise düzenlemeye sert tepki gösterdi. CHP Ankara Milletvekili Murat Emir, “Bu yasa, kamu yararını değil belirli şirketlerin çıkarlarını önceleyen bir anlayışla hazırlandı” dedi.
CHP Bursa Milletvekili Orhan Sarıbal ise “Bu düzenleme, yıllardır yönetmeliklerle yapılamayanı yasalaştırarak zeytinlikleri maden sahasına dönüştürmeyi amaçlıyor. Zeytin doğduğu toprakla yaşar, taşınmaz. Yarın zeytinyağını ithal etmek zorunda kalabiliriz” sözleriyle eleştiride bulundu.
DEM Parti İzmir Milletvekili İbrahim Akın ise teklifin sadece enerji politikası değil, bir yaşam ve hukuk meselesi olduğunu belirterek, “Beş kişilik bir kurul eliyle doğaya müdahale ediliyor” dedi.
YASA NE GETİRİYOR?
Komisyondan geçen düzenlemeyle:
Zeytinlik alanlarda istisnai durumlarda madencilik faaliyetlerine geçici izin verilebilecek.
Taşınamayan zeytin ağaçları için eşdeğer büyüklükte yeni zeytinlikler oluşturulması zorunlu olacak.
Madencilik izin süreçleri sadeleştirilecek.
Ruhsatları spekülatif amaçla elinde tutan aktörler sistem dışına çıkarılacak.
Maden sahalarının rehabilitasyonuna yönelik standartlar artırılacak.
Devletin maden gelirlerinden alacağı pay artırılacak.
Yenilenebilir enerji yatırımlarının önünü açmak için bürokratik süreçler hızlandırılacak.