Nepalli gazeteci Aydınlık’a konuştu: Liderlik eksikliği kaosa götürüyor
Nepal’de yaşanan eylemler şiddetini artırıyor. Başbakan istifa etti ve ordu, bakanları konutlarından tahliye etti. Gazeteci Gautam, politikacılarla halk arasındaki koşulların daha da açılmasının olaylara sebep olduğunu söyledi.
Güneydoğu Asya ülkesi olan Nepal’de patlak veren eylemler şiddet olaylarına dönüştü. En az 19 kişi öldü. Parlamento binası ateşe verildi. Eylemciler bakanları hedef aldı. Nepal Cumhurbaşkanı Ram Chandra Paudel, itidal ve diyalog çağrısı yaptı. Nepalli gazeteci Rajaram Gautam, süreci Aydınlık’a değerlendirdi. Gautam, ilk gün protestocuların çoğunun genç kitleden oluştuğunu, ancak ikinci gün yaşanan eylemlerinin sadece gençlerle sınırlı kalmadığını, 30’lu ve 40’lı yaşlardaki insanların da katıldığını belirtti.
‘YÖNETİCİLERLE HALK ARASINDA UÇURUM BÜYÜDÜ’
Gautam, Nepal’deki mevcut temel sorunun, genç kuşağın siyasi partilerin ana liderliğine duyduğu hayal kırıklığı ve umutsuzluk olduğunu söyledi. “Bu kuşak, yolsuzluğun arttığı, halkın temel hizmetlere ulaşamadığı ve liderlerle halk arasındaki ekonomik uçurumun büyüdüğü yönündeki öfkesini sosyal medya aracılığıyla dile getiriyordu.” diyen Nepalli gazeteci, “Aynı zamanda hükûmet, Nepal yasalarına uygun şekilde kayıtlı olmadıkları gerekçesiyle Facebook da dahil olmak üzere yaklaşık 26 sosyal medya sitesini yasakladı. Genç nesil arasında patlak veren öfke daha sonra şiddetli protestolara dönüştü.” ifadelerini kullandı.
‘SIZMALAR OLDU GERİ ÇEKİLME ÇAĞRISI YAPILDI’
Gautam, Nepal’de düzenlenen protestoların görünürde herhangi bir liderliğinin olmadığını belirtti. Olaylarla ilgili “Görünmeyen oyunların olduğu izlenimi veriyor.” diyen Nepalli gazeteci, “Çünkü protestoların ilk gününün şiddet olaylarına dönüşmesinin ardından, gençlerin temsilcisi olarak bilinen bazı figürler harekete sızmalar olduğu gerekçesiyle geri çekilme çağrısı yaptı. Ancak hareket durmadı. İlk gün yaklaşık 20 protestocu öldürüldü. İkinci gün ise güvenlik idaresi sert önlem almadı. O gün onlarca liderin evi, kamu binaları ve Cumhurbaşkanlığı Sarayı da dahil olmak üzere tüm devlet ve özel mülkler ateşe verildi. Kimin bu işin içinde olduğu net değil. Ancak halihazırda genç kuşakla özdeşleştirilen Katmandu Belediye Başkanı Balen Sah, harekete destek verdiğini açıkladı.” ifadelerini kullandı.
‘DIŞ İSTİHBARAT İHTİMALİ VAR’
Nepalli gazeteci Gautam, elde edilen net bir bilgi olmasa da dış güçlerin bu eylemleri kışkırttığına dair ihtimalleri göz ardı etmedi. “Elde net bilgiler yok, ancak Nepal’in iç siyasetinde kontrollü bir istikrarsızlık isteyen bölgesel güçlerin rolü olabilir.” diyen gazeteci Gautam, “Bu ülkeleri belirtmek için elimde bir kanıt yok. Ancak, Nepal siyasetini sürekli olarak manipüle eden görünmeyen istihbarat ajanslarının bir rolü olabilir.” uyarısında bulundu.
Eylemlerle ilgili Birleşmiş Milletler ve Avrupa Birliğinin itidal çağrısında bulunduğunu hatırlatan Nepalli gazeteci “Hindistan ise olayları izlediğini belirten bir açıklama yaptı.” dedi.
‘LİDERLİK EKSİKLİĞİ KAOSA GÖTÜRÜYOR’
Gautam, olayların gidişatı ile ilgili şu anda belirsizlik ve kafa karışıklığı hakim olduğunu belirtti. Kalabalığın kontrol dışı hareket ettiğini belirten Nepalli gazeteci, “Liderlik eksikliği nedeniyle eylemler kaosa dönüşüyor. Halk korku ve panik içinde. Devlet binaları ateşe veriliyor, sivillerin evleri yakılıyor, eski partilerin liderlerine yönelik saldırılar düzenleniyor. Bu arada, Cumhurbaşkanlığı binası yakılmış olmasına rağmen, Cumhurbaşkanı protestocu taraflara ve Belediye Başkanı Balen Sah’a diyalog çağrısı yaptı. Ancak, Parlamento feshedilmediği sürece diyalog kurmayacağını söylemesi nedeniyle durum belirsizliğini koruyor ve güvenlik tehdidi artıyor.” şeklinde konuştu.
Parlamentoyu yaktılar
Nepal Başbakanı K.P. Sharma Oli, ülkenin başkenti Katmandu’da hükûmet karşıtı protestoların yoğunlaşmasının ardından salı günü görevinden istifa etti.
Nepal ordusu, protestocuların hem başbakanın hem de cumhurbaşkanı yardımcısının konutlarını ateşe vermesi üzerine Oli ve altı bakanın gizli bir yere nakledildiğini doğruladı. Hükûmet ve yolsuzluk karşıtı protestolar, pazartesi günü aralarında Facebook, YouTube ve X’in de bulunduğu bazı büyük sosyal medya platformlarına getirilen yasağın ardından şiddete dönüştü. Yasak, salı günü kaldırıldı. Katmandu’dan gelen görüntüler, göstericiler tarafından ateşe verilen parlamentodan dumanların yükseldiğini gösteriyor. Yerel medya, bakanların evlerinin de büyük gruplar tarafından yağmalandığını bildirdi.
Bu haftaki olaylar, 2008’de Hindu monarşisinin kaldırılmasından bu yana siyasi istikrarsızlık ve ekonomik sıkıntılarla sık sık karşı karşıya kalan Nepal’deki son yılların en yıkıcı isyanı oldu.