Nükleer denizaltı projesi resmen ilan edildi
Denizaltı Filosu Komutanı Tuğamiral Timur Yılmaz, nükleer tahrikli denizaltı projesini resmen duyurdu. ‘NÜKDEN’ adlı proje hakkında bilgi veren Yılmaz, ‘Nükleer konusunda çalışmalarımız devam ediyor. Belli bir noktaya gelmiş durumda, yol alıyoruz. Yapılabilirliği konusunda hiç şüphem yok.’ dedi.
12.Deniz Sistemleri Semineri tamamlandı. Deniz Kuvvetleri Komutanlığının desteği ve ASFAT, SEFİNE ve STM’nin ana sponsorluğunda bu yıl İstanbul Deniz Müzesi’nde düzenlenen etkinlik, Türk Deniz Kuvvetleri ile sektör paydaşlarının gelecek üzerine oldukça verimli bir fikir alışverişine sahne oldu. Etkinlik kapsamında düzenlenen oturumlarda 33 sunum yapıldı. Devam eden projeler ve hedefler hakkında önemli bilgiler paylaşıldı. O bilgilerden en dikkat çekeni ise nükleer denizaltıya ilişkin olandı. Denizaltı Filosu Komutanı Tuğamiral Timur Yılmaz, şu bilgileri paylaştı:
“Ülkemizin güvenliği, caydırıcılığı, yetki ve ilgi sahaları ile bu sahalarda icra edilmesi gereken faaliyetler, milli uçak gemimizin bulunacağı görev gruplarına verilmesi gereken destek dikkate alındığında nükleer denizaltıya sahip olmak bir zorunluluktur. Tüm nükleer denizaltı teknolojilerine ve geleceğin güç nakil sistemlerine yönelik kurumsal farkındalığımızı yüksek tutmak maksadıyla çalışmalara devam edilmekte, planlamalar yapılmaktadır. MİLDEN sonrası kısa vadede NÜKDEN projemizin hayata geçirilmesi maksadıyla, bugünden itibaren konuya, ilgili tüm milli güç unsurlarımızla birlikte odaklanılmasının önem arz ettiği değerlendirilmektedir.”
NÜKLEER DENİZALTI İÇİN ÜS
Amiral Yılmaz, daha sonra da beklentileri sıraladı. AR-GE odaklı yeni teknoloji ürünlerin artırılmasını, tersanelerin ihtiyaç kapsamında büyütülmesini ve millileşme sürecinin hız kesmeden devam etmesini isteyen Yılmaz, nükleer denizaltılar için de özel bir konumu olan üs ihtiyacının değerlendirilmesi gerektiğini bildirdi.
“Akademik kurumlarımızdan da beklentilerimiz var. Fırsat buldukça gemilerimizde kendilerini misafir ediyoruz. Sinerji oluşturmaya çalışıyoruz.” diyen Yılmaz, şöyle devam etti:
“Bu çerçevede onlardan; denizaltı inşa teknolojileri, tahrik ve güç nakil sistemleri, nükleer güç sistemleri, nükleer denizaltılar için küresel sonar sistemleri, yine nükleer denizaltılar için küresel muhabere sistemleri, su altında bir ağ oluşturulması çalışmaları, su altı haberleşme sistemleri, sonar, transistör ve haydrofonlar için sensörler, insanlı-insansız sualtı sistemleri/platformları, yapay zekânın denizaltı komuta kontrol ve karar destek sistemlerine entegrasyonu, denizaltının HBT ihtiyaçları, batarya teknolojileri, sessiz mekanik sistemler, denizaltında sessizlik teknolojileri, basınca daha dayanıklı, mukavemeti yüksek alaşım ve batarya teknolojileri, oksijen üreten sistemler ve havalandırma sistemleri, soğutma sistemleri ve personelin fizyolojik, psikolojik sağlığının korunmasına yönelik çalışmalar bekliyoruz.”
‘YAPILABİLİRLİĞİ KONUSUNDA HİÇ ŞÜPHEM YOK’
Amiral Yılmaz, sunumunun ardından katılımcıların sorularını yanıtladı. Nükleer denizaltı projesiyle ilgili, “Deniz Kuvvetlerinin kullanmayı düşündüğü reaktör türleri üzerine bir isimlendirme yapmanız mümkün müdür? En azından bir çalışma mevcut mudur?” sorusunun sorulması üzerine Yılmaz, şunları söyledi:
“Nükleer konusunda çalışmalarımız devam ediyor. Bu çalışmalarımız belli bir noktaya gelmiş durumda, tabii ki yol alıyoruz. Fakat şu an bu kadar stratejik bir konuda şu şöyle olacak, bu reaktör böyle olacak şekilde ifade edilmesinin projenin devamı açısından uygun olmayacağını değerlendiriyorum. Ancak çalışmalarımız son derece güvenle devam ediyor. Nükleer mühendislik almış hocalarımla, akademisyenlerle konuştuğumda, kendi denizaltıcılarımla konuştuğumda, bu işin yapılabilirliği konusunda hiç şüphem yok. Sonuçta bir desteği de aldığımız sürece, milli güç unsurları buna yoğunlaştığı sürece, bu ülkenin rahatlıkla bunu yapabileceğine tüm kalbimle inanıyorum. Ve bunun için de çalışıyoruz.”
TATLIOĞLU, GEÇEN AY DUYURMUŞTU
Deniz Kuvvetleri Komutanı Oramiral Ercüment Tatlıoğlu da geçen ay Warships dergisine verdiği mülakatta, Türk Donanması için yerli ve milli imkânlarla bir nükleer denizaltı inşa etme hedefini ilk kez açıklamıştı. Oramiral Tatlıoğlu, şu mesajı vermişti:
“Tasarım ve inşa süreci tamamen kendi kontrolümüzde olan, dışa bağımlılıktan uzak, tüm operasyonel ihtiyaçlarımızı karşılayan bir denizaltı inşa etmek, 139 yıldır milli arzumuzdur. MİLDEN projesinden beklentimiz, denizaltı bağımlılığını en aza indirmek ve yerli-millî sistemleri geliştirmektir. Yaklaşık 50 yıldır denizaltı inşa eden Gölcük Tersanesi Komutanlığında bu faaliyet kesintisiz olarak devam edecek. Bu nedenle, REİS sınıfı denizaltılardan sonra gelecek nesiller için denizaltı üssümüzü koruyor, geliştiriyoruz. Bununla birlikte, uzun vadeli denizaltı caydırıcılık kabiliyetimiz ve küresel etkiye sahip orta ölçekli bir güç olma vizyonumuz için gerekli olan nükleer enerjili denizaltıların inşasına doğru önemli bir adım atacağız.”
Fizibilite çalışmaları yapılıyor
Diğer bir sunumda ise MİLDEN Projesi’nde çalışan Y. Müh. Albay İzzet Emre Afacan, milli denizaltıyla ilgili bilgi verdi. Ardından soruları yanıtlayan Afacan, Nükleer denizaltıyla ilgili de şunları söyledi:
“Deniz Kuvvetlerinin gelecekte nükleer denizaltı ihtiyacı var. Ancak öncesinde konvansiyonel bir gemi tasarlayıp inşa etmemiz ve sistemleri yerleştirmemiz gerekli. Tabii ki arada nükleer tahrik sistemiyle ilgili çalışmalar olacak. Şu an itibarıyla çalıştığımız fizibilite boyutları var.”