‘SDG uzlaşmada başarısız geleceği belirsiz’

Londra merkezli Suudi Al Majalla dergisi, Suriye Hükûmeti ile Suriye Demokratik Güçleri (SDG) arasındaki müzakerelere ilişkin bir analiz yayınladı. “Endişe verici iç ve bölgesel koşulların yanında SDG garantiler ve ortaklık arayışında” başlıklı yazıda, SDG’nin Şam ile yürüttüğü görüşmelerde başarılı olamadığı vurgulandı. Türkiye’nin sahadaki etkinliğinin süreci etkilediği ifade edilen analizde, SDG’nin Paris’teki görüşmelerden umut beklediği, ancak Şam’ın çekilmesiyle bu beklentilerin boşa çıktığı belirtildi.

Analizde, SDG için, konumunu ve Şam yönetimiyle ulaşmayı hedeflediği formülü ortadan kaldırabilecek risklerin arttığı kaydedildi, “SDG, sahadaki güç ve kontrolünü uluslararası koruma ve destekle sürdürüyor. Ancak Suriye iç kurumları ve yasaları tarafından ya da uluslararası resmi tanıma ile herhangi bir meşruiyeti yok.” denildi.

Yazıda, Suriye hükûmet güçleriyle sahadaki gerginliğin doğrudan çatışmaya yol açabileceği, bu çatışmanın Halep’in doğusundaki Deyr Hafir’de olduğu gibi küçük bir olayla başlayabileceği ve SDG’nin otoritesini ciddi şekilde sarsacağı belirtildi. SDG’nin PKK ile Ankara arasındaki ortak projelerin başarısız olması halinde, Türkiye’nin SDG’ye karşı sert bir tutum alabileceği vurgulandı. Analizde ayrıca, “ABD, SDG’ye Suriye içinde veya bağımsız olarak varlığını sürdürebileceğine dair garanti veremez.” denildi ve Tom Barrack’ın “federalizm Suriye’ye uygun değil.” ifadeleri hatırlatıldı.

Al Majalla’ya konuştuğu belirtilen SDG’ye yakın özel kaynaklar, Fransa’nın SDG’nin tutumuna en yakın ülke olduğunu ve başta Şam yönetiminin müzakereleri Paris’e taşımayı kabul etmesini SDG için siyasi bir zafer olarak değerlendirdi. Analize göre bu adım, SDG’yi “devletin meşruiyeti” ve “silahlı grup” ikileminden çıkarmıştı ancak Şam’ın Paris masasından çekilmesiyle SDG’nin umutları boşa çıktı.

Analizde ayrıca, Washington yönetimi üzerindeki en etkili kurumların (Savunma Bakanlığı, Dışişleri ve USAID) SDG’nin ABD desteğini kaybetmesi durumunda parçalanma riskinden duyduğu endişe dile getirildi. Savunma bütçesi tasarısında ABD askerlerinin Suriye’den çekilmesinin bu riski artırdığı kaydedildi.

SDG’NİN HEDEFLEDİĞİ ÜÇ ANA MEKANİZMA

Analize göre SDG, mevcut durumunu uzun vadede sürdüremeyeceğini biliyor. Ne bölgesel ne de Suriye iç gerçekleri, meşruiyet eksikliği nedeniyle bunu mümkün kılıyor. Hükûmet kurumlarıyla işbirliğinin reddi, yerel toplulukların yaşamını zorlaştırıyor; cep telefonu şebekeleri kesik, yargı, emlak işleri ve nüfus kayıtları hizmet dışı. Bu durum, vatandaşların günlük yaşamı ve istikrarı üzerinde ciddi baskı yaratıyor.

SDG’ye yakın askeri liderler ve politikacılara göre örgütün öngörülebilir gelecekte hedeflediği üç ana mekanizma bulunuyor. Bunlar şöyle:

1- SDG, güçlerinin Suriye ordusuna entegrasyonuyla sembolik ve idari egemenliğinin tanınmasını; silah ve idari yapısını korumasını istiyor. Aynı durum kontrolündeki polis ve güvenlik birimleri için de geçerli olacak. Karşılığında sınır merkezleri, sınır kapıları ve havaalanlarının Şam yönetimine bağlı olmasını kabul ediyor.

2- Bu bölgelerin anayasal statüleri, geniş bir ademimerkeziyetçilikle temsil edilmelidir. Böylece dış politika, para politikası ve savunma stratejisi gibi merkezi yetkilere itiraz etmeksizin kendi kaynaklarını ve idari işlerini yönetebilirler. SDG, geçiş döneminin sonuna ertelenmesini kabul etmiyor.

3- Suriye’de Kürt sorununa net bir çözüm ve yol haritası talep ediyor; kültürel hakların tanınması ve siyasi/ulusal haklarla ilişkilendirilmesi gerektiğini vurguluyor. Devletin “Suriye Arap Cumhuriyeti” olarak adlandırılması ve Kürt siyasi güçlerin karar süreçlerinden dışlanması, sorunların eski rejim dönemine dönme riskini güçlendiriyor.

Al Majalla’nın verdiği bilgiye göre bunlar, Şam’da sunulmuş ancak hükümet tarafından reddedilmiş. Analize göre, SDG’nin geleceği hem sahadaki güç dengelerine hem uluslararası desteklere hem de Şam ile uzlaşma kapasitesine bağlı.