‘Yunanistan nükleer enerjiye yönelebilir’
Yunanistan’ın başkenti Atina’da 17–18 Haziran günlerinde “Enerji Dönüşümü Zirvesi: Doğu Akdeniz ve Güneydoğu Avrupa” konferansı düzenlendi.
Financial Times ve Kathimerini gazetelerinin ortaklaşa düzenlediği konferansın konuşmacıları arasında Yunanistan Başbakanı Kiryakos Miçotakis ile Güney Kıbrıs Rum Yönetimi Lideri Nikos Hristodulidis de yer aldı.
Konferansın ikinci gününde konuşan Miçotakis, Yunanistan’ın gelecekte nükleer enerji arayışına girebileceği mesajını verdi: “Yunanistan’ın nükleer enerjiyle ilgili bir geçmişi ya da deneyimi yok. Ancak genel tabloya baktığımızda, nükleer enerji olmadan dünyanın karbon nötrlüğüne ulaşması mümkün görünmüyor.” Nükleer alanda dünyada dikkat çeken gelişmeler yaşandığını söyleyen Miçotakis, “Yarın bir adım atacağımızı söylemiyorum, ancak bu tartışmalara dahil olmak istiyoruz.” ifadelerini kullandı. Başbakan, enerji gündeminin yanı sıra İsrail ile İran arasındaki gerilimi de değerlendirdi. “Bu çatışmanın büyümesinden son derece kaygılıyız. Bana göre ortada net bir çıkış yolu yok. Ancak iki noktada ısrarcıyız: İran nükleer silah sahibi olmamalı ve bunu engellemenin tek yolu diplomatik bir anlaşmadır.” dedi. Miçotakis, artan gerilimin Yunanistan’ın güçlü olduğu ekonomi, ticaret ve denizcilik alanlarında olumsuz etkilere yol açmaması gerektiğini de savundu. Yunanistan’ın olası bir NATO operasyonuna katılmayacağını da belirten Miçotakis, “Bu operasyonun ülkemizi ilgilendiren bir tarafı yok. Biz de bu tutumumuzu açıkça ortaya koyduk. Bu çatışmanın askeri bir çözümü olduğuna inanmıyoruz.” ifadelerini kullandı. Miçotakis konuşmasında İsrail’den Yunan vatandaşlarının tahliyesinin başarıyla yapıldığını da kaydetti.
AB - HİNDİSTAN ZİRVESİ GKRY’DE
Konferansın ilk gününde konuşan Güney Kıbrıs Rum Yönetimi Lideri Nikos Hristodulidis de İsrail ile İran arasındaki çatışmalara yönelik bölge liderleri ile görüştüğünü belirtti. Rum Lideri, “Bu kriz yalnızca askeri değil, ekonomik kaygıları da tetikliyor. Petrol fiyatları, turizm sezonu ve genel istikrar ciddi şekilde etkilenebilir.” diye konuştu. Hindistan Başbakanı Narendra Modi’nin Lefkoşa’ya yaptığı son ziyarete de değinen Hristodulidis, “Dış politika konularında da ortak bir anlayışa sahibiz. Bu alanlarda yakın işbirliğini sürdüreceğiz” dedi. Güney Kıbrıs’ın AB ile Hindistan arasında düzenlenecek gayriresmi bir zirveye ev sahipliği yapmayı planladığını belirten Hristodulidis, zirvede enerji, güvenlik ve diplomasi başlıklarında işbirliği yollarının ele alınacağını söyledi.
Doğu Akdeniz’in enerji denklemindeki yeriyle ilgili soruları yanıtlayan Hristodulidis, “ExxonMobil, Chevron, Total, Eni ve diğer büyük şirketler, Kıbrıs’ın münhasır ekonomik bölgesinde enerji projeleri yürütmekle ilgileniyor. Kıbrıs, Süveyş Kanalı gibi stratejik deniz yollarının merkezinde yer alıyor. Bu konum, Akdeniz’i Orta Doğu, Körfez ve Hindistan’a doğal olarak bağlıyor.” dedi.
Hedefleri Avrupa pazarı
Yunanistan Dışişleri Bakan Yardımcısı Tasos Hatzivasileiou, Atina’daki enerji zirvesinde, “Avrupa’nın enerji ihtiyacına karşılık verecek yeşil enerji üretimi ve iletimi için ortak hareket ediyoruz. Akdeniz, önemli bir enerji merkezi olabilir.” dedi. Hatzivasileiou, Yunanistan’ın bu kapsamda özellikle Vertical Natural Gas Corridor (Dikey Doğal Gaz Koridoru) projesine öncelik verdiğini belirtti. Ayrıca Mısır, GKRY ve İsrail’le yürütülen bağlantı projelerine dikkat çekti: “Mısırlı ortaklarla GREGY elektrik hattını kuruyoruz. Kıbrıs ve İsrail’le de Great Sea Interconnector adlı denizaltı kablosu projesi gündemde.”
Mısır Petrol Bakanı Karim Badawi de ülkesinin hidrokarbon üretimini artırmakla birlikte, bölgesel işbirliğini “yapıştırıcı unsur” olarak gördüğünü söyledi. Badawi “Kıbrıs’tan Mısır’a gaz taşınması ve oradan Avrupa’ya ihracı için anlaşmalar imzaladık.” dedi.
Güney Kıbrıs Rum Yönetimi Enerji Bakanı George Papanastasiou da Doğu Akdeniz’de ihracata uygun doğalgaz rezervine sahip tek ülkenin Kıbrıs olduğunu belirtti.