07 Mayıs 2024 Salı
İstanbul 22°
  • İçel
  • Şırnak
  • Çanakkale
  • Çankırı
  • Şanlıurfa
  • Çorum
  • İstanbul
  • İzmir
  • Ağrı
  • Adıyaman
  • Adana
  • Afyon
  • Aksaray
  • Amasya
  • Ankara
  • Antalya
  • Ardahan
  • Artvin
  • Aydın
  • Balıkesir
  • Bartın
  • Batman
  • Bayburt
  • Bilecik
  • Bingöl
  • Bitlis
  • Bolu
  • Burdur
  • Bursa
  • Düzce
  • Denizli
  • Diyarbakır
  • Edirne
  • Elazığ
  • Erzincan
  • Erzurum
  • Eskişehir
  • Gümüşhane
  • Gaziantep
  • Giresun
  • Hakkari
  • Hatay
  • Iğdır
  • Isparta
  • Kırşehir
  • Kırıkkale
  • Kırklareli
  • Kütahya
  • Karabük
  • Karaman
  • Kars
  • Kastamonu
  • Kayseri
  • Kilis
  • Kmaraş
  • Kocaeli
  • Konya
  • Malatya
  • Manisa
  • Mardin
  • Muş
  • Muğla
  • Nevşehir
  • Niğde
  • Ordu
  • Osmaniye
  • Rize
  • Sakarya
  • Samsun
  • Siirt
  • Sinop
  • Sivas
  • Tekirdağ
  • Tokat
  • Trabzon
  • Tunceli
  • Uşak
  • Van
  • Yalova
  • Yozgat
  • Zonguldak

Ekonomide çıkmaz sokak!

İsmet Özçelik

İsmet Özçelik

Gazete Yazarı

A+ A-

İlk 5 aylık bütçe verileri açıklandı.
Ocak-mayıs arasında nakit denge 66,74 milyar açık verdi.
Geçen yıl 11,5 milyar TL idi.
Yaklaşık 6 kat artmış.
Faiz dışı dengedeki açık da 22,20 milyar TL.

MAKAS AÇILIYOR

Bütçe gelirlerinde tahakkuk-tahsilat makası açılıyor.
Tahakkuk eden vergiler ve para cezaları tahsil edilemiyor.
Bütün kalemlerde ciddi düşüşler var.
Motorlu Taşıtlar Vergisi’nde bile durum vahim.
Her üç araçtan 2’si vergisini ödeyememiş.
Ekonomik kriz geniş bir kesimi yere sermiş durumda.

TEHLİKELİ NOKTA

Nakit açığının milli gelire oranı yükseliyor.
Son 12 aylık oran yüzde 3,2.
Son aylarda bu oranda sıçramalar görülüyor.
Yıl sonu için yüzde 4 tahminleri öne çıkıyor.
“Tehlikeli nokta”ya geliniyor.
Bundan sonra dışarıdan kredi bulmak daha da zorlaşacak.
Tam anlamıyla “alarm” durumu var.

DENİZ BİTTİ

Türkiye içeriden dışarıdan sıkıştırılıyor.
Elbette kurulan kumpaslar da etkili.
Ama yapılan hatalar ortada.
Ekonomi dış müdahalelere açık hale getirilince sonuç böyle oluyor.
Krediye dayanan büyümede deniz bitti.
Üretim esas alınmayınca iş giderek vahimleşti.
Ama hâlâ hatalardan ders alınmış değil.
2001 krizinde “anayasa kitapçığının fırlatılması” çok konuşuldu.
Oysa konu “anayasa kitapçığı” değildi.
Bir damla bardağı taşırmıştı.
Bugün de benzer bir durum yaşanıyor.
Bir damla birçok şeyi mahvedebilir.

EKONOMİ YÖNETİMİ

Manzara özetle böyle.
Ama ekonomi yönetimi hâlâ pembe tablo çiziyor.
Bir bakıyorsunuz “cari açık düştü” diye zafer ilan ediyor.
Bir bakıyorsunuz, 2-3 ay sonrası için tek haneli enflasyondan söz ediyor.
Her yer güllük gülistanlık havası veriliyor.
Ekonomistler ise şaşkın.
“Her şey ortada, bu kadar kör olunmaz” diyorlar.
“Mutluluğum cehaletimdendir” sözüne dikkat çekiyorlar.

EĞER SONU GELİRSE!

Daha önce ekonomi yönetiminde üst düzeyde görev yapmış bir dostuma ekonomideki gelişmeleri ve ekonomi yönetiminin tutumunu sordum. Fazla konuşmadı. Anadolu’dan şu nefesle yanıt verdi:
Hasandağı arpalıktır, eğer saban yürürse.
Her dereye bir değirmen, eğer suyu gelirse.
Her köylüden birer tavuk, eğer köylü verirse.
Güzel gidiş bu gidiş, eğer sonu gelirse…”

KÖRFEZ ISINIYOR

ABD İran’a yaptırımları genişletti.
Tüm kimyasalları da yaptırım kapsamına aldı.
İran’ın buna tepkisi giderek sertleşiyor.
İran Dışişleri Bakanı Zarif, Alman mevkidaşı Heiko Maas'la görüştükten sonra bir açıklama yaptı:
“Ambargo devam ettiği müddetçe buna destek veren ülkeler de güven içinde olamazlar” dedi.
Kimi kastettiği açık.
Suudi Arabistan ve Birleşik Arap Emirliği.

BLÖF YAPMIYOR

İran kararlı tutumunu sürdürüyor.
Daha önce şu açıklamayı yapmıştı:
“İran gemileri petrol taşıyamazsa Hürmüz Boğazı’ndan kimse petrol taşıyamaz”
Ankara’da görüştüğüm bir İranlı üst düzey yetkili de aynı şeyleri söylemişti.
İran’ın blöf yapmadığı ortada.
Gerekirse dolu tankerleri de vuracağını net bir şekilde gösterdi.
Mesajı alması gerekenler aldı.
Basra (Fars Körfezi) ısınıyor.
Eller tetikte.
Ama Amerika’nın işi çok zor.
Amerika içinde de tepkiler yükseliyor…
Bakalım önümüzdeki günler ne gösterecek..?