İkinci Dünya Savaşı yılları, tüm dünyada olduğu gibi Türkiye'de de ek güvenlik tedbirleri alınmasına sebep olmuştur. Savaş yıllarında dönemin hükümeti, her türlü saldırılardan korunmak için Ankara Kalesi'nin altına bir yer altı şehri inşa etmiştir.
Savaşın en çetin yıllarında Almanya’dan gelen bir ekibin öncülüğünde 1.200 metrekare alana kurulan sığınak, 3.600 kişinin kısa süreli, 1.200 kişinin uzun süreli her türlü ihtiyacı karşılanmak üzere inşa edildi.
Sığınak, savaş yıllarında hükümet ile Türk Silahlı Kuvvetleri'nin emniyet içerisinde çalışabilmesi için yapıldı. Kalealtı Sığınağı, 2022 yılında AFAD tarafından Altındağ Belediyesi'ne tahsis edildi.
Çelik kapılarla korunan sığınan 3 giriş kapısı bulunuyor. Diğer iki kapının zamanla zemine oturmasından dolayı sığınağın yalnızca bir kapısı kullanılıyor.
Zamanın şartlarıyla her ayrıntının düşünüldüğü Kalealtı sığınağının hacim bilgileri ise şu şekilde:
Genişliği: 3,5-4 metre
Yüksekliği: 3 -3,5 metre
Sığınağın içerisinde 10 salon, 15 oda, 10 koridor, 12 tuvalet, 8 pisuar, 12 lavabo, 2 su motoru, 1 su deposu, 1 yedek elektrojen grubu, 2 havalandırma sistemi, 1 ısıtma sistemi, aydınlatma ve yangın ihbar sistemi bulunuyor.
Sığınakta ısıtma ve havalandırma da incelikle düşünülmüş ve tasarlanmış. Özel havalandırma tesisatıyla donatılan sığınak, gaz saldırılarına karşı 4 hava filtresiyle korunuyor.
Genel enerjisini şehir şebekesinden alan sığınakta elektrik kesilmesine karşı 2 adet jeneratör de yer alıyor.
Sığınağa ayrıca su ihtiyacını karşılamak için bir tonluk su deposu da konuldu.
Ankara Kalesi’nin altında bulunan sığınak, Milli Güvenlik Kurulu'nun 15 Ocak 1964 tarihinde yapılan toplantıda alınan kararla sivil savunma maksadıyla kullanılmak üzere Ankara Valiliği'ne verildi.
Kararın altında dönemin Cumhurbaşkanı Cemal Gürsel, Başbakan İsmet İnönü, Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Kemal Şatır, Maliye Bakanı Ferit Melen, Çalışma Bakanı Bülent Ecevit’in imzaları yer alıyor.
Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı (AFAD) tarafından zaman zaman bakımları yapılan sığınak, gerekli çalışmaların ardından 2025 yılı içerisinde Ankara’ya müze olarak kazandırılması bekleniyor.
Önceki dönem Altındağ Belediye Başkanı Doç. Dr. Asım Balcı, sığınağın müzeye dönüşme çalışmalarına ilişkin şu bilgiyi vermişti:
"Sığınak önemli bir alan, burayı herkesin beğeneceği ve kolaylıkla ziyaret edebileceği bir cazibe merkezine dönüştürmek için çalışıyoruz. Burası aynı zamanda tarihi tescilli bir alan. Burada yaptığımız her adım koruma kurullarından da onay alınarak hayata geçiyor. Müzenin giriş ve sanat merkezi alanı için çalışmalar başladı."
İSPANYA ÖRNEĞİ!
"Bizim fikrimize en yakın müze İspanya’da hayata geçirilen bir sığınak müzesi oldu. Orada da sığınak kültürü yaşatılmış. Biz de benzer bir uygulamayı Ankara’da hayata geçirmek istiyoruz. Tabii bizim sığınağımızın o sığınaklardan farkı hiç kullanılmamış olması. Ülke olarak İkinci Dünya Savaşı'na girmediğimiz için sığınağa da ihtiyaç duyulmamış."