Kumluova Mahallesi’nde yer alan ve 1988 yılında Antalya’nın Kaş ilçesindeki Xanthos Antik Kenti ile birlikte UNESCO listesine dahil edilen Letoon, Likya uygarlığının dini merkezi olarak kabul ediliyor. Leto, Apollon ve Artemis’e adanmış üç büyük tapınağın yer aldığı kutsal alanda; yazıtlar, heykel kaideleri ve kutsal su kaynakları da dikkat çekiyor.
Letoon’daki 2025 yılı kazı ve restorasyon faaliyetleri, Kültür ve Turizm Bakanlığı Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü’nün desteğiyle, Atatürk Üniversitesi Arkeoloji Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Hasan Kasapoğlu’nun başkanlığında sürdürülüyor. Çalışmalar, “Geleceğe Miras” projesi kapsamında yürütülüyor.
Tiyatro 8 Bin Kişilik, Hedef: Kültürel Etkinliklere Açmak
Kazı Başkanı Doç. Dr. Kasapoğlu, Letoon’daki kazıların Xanthos ile koordineli şekilde sürdüğünü belirterek, alanın özellikle su kaynakları sayesinde tüm Likya Birliği için kutsal sayıldığını vurguladı. Kasapoğlu, bölgenin UNESCO listesine alınmasında 1973 yılında bulunan, Likçe, Aramice ve Grekçe yazılmış üç dilli yazıtın belirleyici olduğunu ifade etti.
Bu yılki çalışmaların ana hedeflerinden birinin, antik tiyatroda biriken dolguların tamamen temizlenmesi olduğunu söyleyen Kasapoğlu, “Yaklaşık 8 bin kişi kapasiteli tiyatroda Likyalıların katıldığı kutsal şenlikler yapılmış. Kazı ve restorasyon tamamlandığında bu alan, kültürel etkinlikler için koruma altında kullanılabilecek” dedi.
Leto Tapınağı İçin Dijital Restorasyon Projesi
Kazı başkanı Kasapoğlu, Leto Tapınağı’nı ayağa kaldırmaya yönelik de önemli bir projeye hazırlandıklarını belirtti. Alan genelinde tespit edilen 1360 civarında mimari bloğun dijital ortamda belgelenerek 3 boyutlu modellenmesi planlanıyor. Bu sayede tapınağın hem artırılmış gerçeklikle görselleştirilmesi hem de pratik restorasyonunun gerçekleştirilmesi hedefleniyor. Projenin tamamlanmasıyla Batı Anadolu’nun en kapsamlı ayağa kaldırılmış tapınaklarından biri ortaya çıkarılacak.
Ayrıca alanın güneyindeki kutsal su kaynağı ve Hadrian Çeşmesi’nde de kazı ve restorasyon çalışmalarının tamamlanarak bu bölgenin de ziyaretçilere açılması planlanıyor.
Turizme Açık, Işıklandırılmış Gece Müzesi Hedefi
Likya Yolu güzergahında yer alan Letoon’un, uluslararası alanda bilinirliğe sahip olduğuna dikkat çeken Kasapoğlu, özellikle yabancı turistlerin büyük ilgi gösterdiğini söyledi. Alanın kazı ve restorasyon çalışmalarıyla ayağa kaldırılarak ışıklandırılması, gece müzeciliğine uygun hale getirilmesi ve kültür turizmine kazandırılması hedefleniyor. Kasapoğlu, bu adımların hem bölge turizmine hem de ülke ekonomisine değerli katkılar sunacağını ifade etti.