Çin, jeopolitik dengelere tesir edebilecek dikkat çekici bir hamleyle Kolombiya’ya 4,5 nesil J-10C “Vigorous Dragon” savaş uçağı satışı için yüksek profilli bir teklif sundu. Bu adım, uzmanlarca Güney Amerika'nın geleneksel olarak Batı'nın hâkimiyetinde olan savunma sahasında nüfuz kazanma çabasının parçası olarak değerlendiriliyor.
Hâlihazırda Çin’in seri üretimdeki en yetenekli 4,5 nesil çok rollü savaş uçağı olan J-10C, özellikle Pakistan ile Hindistan arasında yaşanan, hava üstünlüğü açısından kritik öneme sahip son çatışmalarda etkin bir rol oynamasıyla ön plana çıktı.
J-10C İLE RAFALE’YE AĞIR DARBE
İki ülkeyi savaş tehlikesiyle burun buruna getiren tırmanışın ilk günlerinde, Pakistan Hava Kuvvetlerine ait J-10C'ler, Hint ordusunun kullanımındaki Fransız yapımı üç Rafale'yi düşürdü.
Büyük bir pazarlama başarısı olan Rafale, ilk gerçek savaş deneyiminde sınıfta kalırken, J-10C'leri üreten Avic Chengdu Aircraft Co.'nun hisselerinde duruma hemen tepki veren yoğun bir artış yaşanmıştı.
STRATEJİK ZİYARETTE GÜNDEME GELDİ
Latin Amerika merkezli savunma sitesi Infodefensa dâhil olmak üzere çeşitli kaynaklara göre teklif, Kolombiya Devlet Başkanı Gustavo Petro’nun Pekin’e yaptığı devlet ziyareti sırasında, Çinli mevkidaşı Xi Jinping ile yaptığı stratejik görüşmelerde gündeme geldi.
Kolombiya-Çin savunma ilişkilerinde bir dönüm noktası olarak görülen bu temaslar, Bogotá'nın Kuşak ve Yol İnisiyatifi'ne katılmasıyla bambaşka bir noktaya ulaştı.
24 ADET J-10CE İÇİN EKONOMİK FİYAT
Kaynaklar, Çin Hava Kuvvetlerinin envanterindeki J-10C’nin ihracat versiyonu olan J-10CE modelinden 24 adede kadar uçağın, birim başına yaklaşık 40 milyon dolar karşılığında Kolombiya'ya sunulduğunu belirtiyor. Savaş jetinin gerçek fiyatının 50 milyon dolar civarında olabileceği ifade edilirken, Fransız Rafale'ler ise 100 milyon dolara alıcı buluyor.
Teklif, uzun menzilli PL-15 ve kısa menzilli PL-10 füzelerini içeren bir hava-hava mühimmat paketini de kapsıyor. Rafale'leri vuran füze de PL-15. Zira Pakistan ordusunun kullandığı J-10C'ler de PL-15 taşıyor.
Çin’in sunduğu öneri yalnızca Kolombiya’nın yeni nesil hava gücü arayışını yansıtmıyor, aynı zamanda bölgesel savunma ilişkilerinde yaşanan olası kaymaları da gündeme getirerek ABD’nin Batı Yarımküre’deki uzun süredir süregelen etkisini sorgulatıyor.
KFIR ARTIK TARİH OLUYOR
Kolombiya Hava Kuvvetleri (FAC), 40 yılı aşkın süredir hizmette olan İsrail yapımı Kfir savaş uçaklarına bel bağlıyordu. Ancak bu uçaklar artık miadını doldurmuş durumda. Artan bakım maliyetleri ve azalan muharebe etkinliği gibi sorunlar, yeni bir tedarik arayışını kaçınılmaz kıldı.
FAC, Kfir uçaklarını 1980’lerin sonlarında, FARC gibi silahlı gruplara karşı iç güvenlik operasyonlarında kullanmak üzere edinmişti. 2010’lu yıllarda bu uçaklara yönelik kapsamlı bir modernizasyon süreci başlatıldı; radar sistemleri yenilendi, bazı gelişmiş füzelerle uyumluluk sağlandı.
Ancak yapılan yükseltmeler, filoyu günümüzün modern hava muharebe koşullarına uygun hâle getirmekte yetersiz kaldı. Bu nedenle Kolombiya, ABD, Fransa ve İsveç gibi geleneksel tedarikçilerin yanı sıra Çin’i de ciddi bir alternatif olarak değerlendirmeye başladı.
J-10C: TEKNİK GÜCÜN VE İLERİ TASARIMIN SEMBOLÜ
Çin’in J-10C savaş uçağı, ülkenin en gelişmiş çok rollü platformlarından biri. 2018’den bu yana Çin ordusu tarafından aktif biçimde kullanılıyor.
Delta-kanard tasarımı, gelişmiş manevra kabiliyeti, AESA radar gibi modern sensörler ve uzun menzilli füzelerle donatılması, uçağı Batılı muadilleriyle rekabet edebilir bir konuma getiriyor. Ayrıca ağ-merkezli savaş sistemlerine uyumluluğu da dikkat çekiyor.
KOLOMBİYA’NIN SEÇİMİ SADECE ASKERÎ DEĞİL
Kolombiya’nın bu uçaklara ilgisi sadece teknik özelliklerle sınırlı değil. Bu tercih, ülkenin savunma politikalarında daha büyük bir yön değişikliğine işaret edebilir. Eğer Bogotá bu alımı gerçekleştirirse, Çin ilk kez Latin Amerika'da üst düzey savaş uçağı satmış olacak. Bu da Washington’un uzun süredir nüfuz alanı olarak gördüğü bölgedeki dengeleri sarsabilir.
Bu gelişme, Venezuela, Bolivya ve Peru gibi ülkeleri de Çin savunma ürünlerini daha ciddi biçimde değerlendirmeye yöneltebilir. Böylece Latin Amerika’da yeni bir stratejik yönelim oluşabilir.
WASHINGTON’A AÇIK BİR MEYDAN OKUMA
Pekin içinse Kolombiya ile yapılacak bir anlaşma, küresel savunma ihracatında artan iddiasını tescilleyecek ve Batı’nın bu alandaki hâkimiyetine doğrudan bir meydan okuma anlamına gelecektir.
Öte yandan Kolombiya’nın bu yöne kayması, ABD'nin olası diplomatik baskılarını, yaptırım tehditlerini ve NATO ile uyum risklerini de beraberinde getirebilir.
Sonuç olarak, J-10C teklifi yalnızca bir silah satışı değil, aynı zamanda küresel güç dengelerinde yaşanmakta olan derin dönüşümün de bir parçası. Yeni stratejik ortaklıklar artık sadece teknolojiyle değil, yönelim ve vizyonla da şekilleniyor.