Halley Kuyrukluyıldızı Dünya'nın yakınından ne zaman geçecek? Halley Kuyrukluyıldızını kim keşfetti? Yıldız Dünya'nın yakınından kaç kere geçti?

Halley Kuyruklu Yıldızı

Kuyrukluyıldızlar, uygarlığın başından günümüze kadar gizemli cisimler olarak görülmüştür. Halley Kuyrukluyıldızı, bunların en önemlisi olarak bilinmektedir. Halley, güneş sisteminin en uzak yerinden gelip, güneşe doğru daralan, buzlu uykusundan uyanıp arkasından parlak bir görüntü bırakarak parlak bir gövde ve ışıklı bir kuyruktan oluşan birçok kuyruklu yıldızdan bir tanesidir.

76 yılda bir yörüngesini tamamlayarak, insan gözüyle dünyadan görülebilen tek kuyruklu yıldızdır. Halley Kuyrukluyıldızını çoğumuz ömrümüzde bir kez görebiliyoruz. İki kez görebilen insan sayısı çok azdır. Halley, eski Çinli gökbilimciler tarafından birçok defa kaydedilmiştir.

Çinli gökbilimciler, MÖ 240 tarihinden itibaren, Halley’in her görünüşünü kayıtlara geçirmiştir. Bu parlak yıldızın kendini göstermesi, geçmişte atalarımızı korkutmuş ve felaket habercisi olarak algılanmıştır. Halley’in keşfinden sonra kuyruklu yıldızlar daha sistematik bir şekilde, görüntülenmeye başlamıştır.

19. Yüzyılın ortalarından itibaren, gökbilimciler kuyrukluyıldızların gizemini yavaş yavaş çözmeye başladılar. İlk kez, 1950’de Fred Whipple tarafından ortaya sunulan bir teoriye göre, kaya, buz ve toz kütlelerinden oluşlar ve çapları 30 km olabileceğini söylemiştir.

Halley Kuyruklu Yıldızının Geçişleri

Birçoğu, amatör gökbilimciler tarafından olmak üzere, her yıl onlarca kuyrukluyıldız gözlemi yapılmaktadır. Bu kuyrukluyıldızların hemen hemen hepsi, keşfedilmiş olan kuyruklu yıldızların rutin yörüngesini tamamlaması sırasındaki dönüşü olarak bilinmektedir.

Halley Kuyrukluyıldızı M.Ö. ki çağlarda ilk kez, Çinli gökbilimciler tarafından, kayıtlara geçirildiği bilinmektedir. Aynı zamanda, bir Babil tabletinde de söz edildiği söylemektedir. 1066 yılındaki, Hastings Savaşı sırasında da görülmüş ve Bayeux Duvar Halısına bu görüntü resmedilmiştir.

1301 yılındaki gözlemi sırasında ise Padova’daki Arena Şapeli’ duvarındaki Giotto’nun duvar resminde görülmüştür. 1682 yılında Edmond Halley Kuyrukluyıldızının yörüngesini hesaplayıp, geçiş periyodunun 76 yılda bir olduğunu keşfetmiştir.

1758 yılındaki geçişi ise  Samuel Scoot tarafından resmedilmiştir. 1835’de ise Alman gökbilimci Friedrich Bassel tarafından çizilmiştir. İlk fotoğraflandığı tarih ise 1910 yılıdır. 1985-1986 kışında Halley’in geçişini bekleyen gökbilimciler bir uzay aracı ekibi ile hazırlanmıştı. Halley Kuyrukluyıldızının çekirdeğinin görüntüsünü, televizyon kameraları 3200 kilometre uzaklıktan çekti. 

Fakat kameralar, kuyruklu yıldızın en parlak yerine bakması için programlandığı için, görünen parlak gazlara odaklanmış oldu. Bu sebeple sağlıklı bir görüntü elde edilemedi. Artık insanoğlu, Halley Kuyrukluyıldızının bir sonraki hesaplanan geçiş tarihi olan, 2061 yılını beklemek zorunda kaldı.

Edmond Halley

İngiliz gökbilimci ve bilim insanı, Edmond Halley 1682’de kendi soyadını taşıyan Halley kuyrukluyıldızının yörüngesini hesaplamıştır. Bu hesaplamalar sonucunda daha önceki tarihlerde geçişleri başkaları tarafından kaydedilen kuyrukluyıldızın aynı kuyrukluyıldız olduğunu ispatlamıştır. 

Yörüngesini tamamlayıp bu geçişlerinin 76 yılda bir gerçekleştiği anlaşılmış oldu. Aynı zamanda bunun sonucunda da İsaac Newton’un kütleçekimi kuramını da kesinleştirdi. İşte Edmond Halley’in sözleri: 

Pek çok şey beni, 1531 yılında Apian’ın gördüğü kuyrukluyıldızın, 1607 yılında Kepler’in ve Longomontanus’un tanımıyla ve benim de 1682 yılında dönüşünü gördüğüm kuyrukluyıldızla aynı olduğu sonucuna götürüyor. Bunların aslında aynı kuyrukluyıldız olduğu, 1456 yılında Dünya ile Güneş arasından ters yönde geçen bir kuyrukluyıldızın görülmüş olması gerçeği ile doğrulanıyor.