HÜRJET Kayseri'den kanatlanacak! Türkiye'nin ilk uçak fabrikası

TOMTAŞ tarafından Kayseri'de yapılacak olan eğitim ve hafif kara taarruz uçağı ile montaja hazır uçak parçası üretim yatırım tesisinin, Yatırımlara Proje Bazlı Devlet Yardımı Verilmesine İlişkin Karar (süper teşvik) doğrultusunda desteklenmesi kararlaştırıldı.

Şirket, 2023 yılında başlayan ve 6 yıla yayılan yatırım için yaklaşık 9,5 milyar liralık sabit yatırım yapacak.

Yatırım kapsamında hayata geçecek tesiste 150'si nitelikli yaklaşık 1000 kişi doğrudan istihdam edilecek. Ayrıca şehir ve çevre illerde yüksek teknoloji alt yükleniciliği ile binlerce kişilik ekosistem oluşturacak.

Kurulacak tesis yılda 12 eğitim ve hafif taarruz uçağı için üretim kapasitesine sahip olacak. Yılda 2016 ton uçak parçası ve 84 ana komponent seviyesi uçak parçası üretilebilecek.

HÜRJET'in uluslararası piyasalarda da talep görmesiyle yıllık kapasitenin önce 24, sonra 48 uçağa çıkarılması planlanıyor.

Projeye teşvik kararı kapsamında gümrük vergisi muafiyeti, KDV istisnası, vergi indirimi, 10 yıl sigorta primi işveren hissesi desteği, nitelikli personel desteği ve yatırım yeri tahsisi gibi olanaklar sağlanacak.

TOMTAŞ Genel Müdürü ve Yönetim Kurulu Üyesi Ali Ekşi, Türkiye'nin savunma ve havacılık projelerine katkıda bulunmak ve bu alanda ihracat gerçekleştirmek amacıyla 2 yıldır yoğun bir çalışma yürüttüklerini söyledi.

Altyapı, eğitim ve sertifikasyon çalışmalarıyla kısa sürede önemli mesafeler aldıklarını vurgulayan Ekşi, bunun sonucunda da Ekim 2024'te HÜRJET projesinde Türk Havacılık ve Uzay Sanayiinin (TUSAŞ) onaylı tedarikçisi olarak 12 uçak için komponent seviyesi montaj hizmeti için sözleşme imzaladıklarını bildirdi.

TUSAŞ'ın kendilerine duyduğu güvenle HÜRJET projesinin parçası olmaktan gurur duyduklarını vurgulayan Ekşi, şöyle konuştu:

"TOMTAŞ'ın köklü tarihinden aldığımız güçle Kayseri'yi havacılıkta merkez haline getirmeyi amaçlıyoruz. HÜRJET de bunun kapısını açacak. TOMTAŞ, 15 Ağustos 1925'te kurulmuştu. Proje Bazlı Teşvik Belgesi almaya geldiğimizde Kayseri'den el işi gümüş bir makas da getirdik. HÜRJET Montaj Fabrikasını şirketin 100. yılında açmak üzere Sayın Cumhurbaşkanımızı davet ettik."

TOMTAŞ, Ocak 2023'te yüzde 51 TOMTAŞ Yatırım AŞ, yüzde 29 TUSAŞ, yüzde 19 ASFAT, yüzde 1 Erciyes Teknopark ortaklığı ile kuruldu.

İlk olarak Haziran 2023'te Kayseri Mimarsinan Organize Sanayi Bölgesi bünyesinde Talaşlı İmalat Fabrikası kuruldu. Geçen yıl Kayseri'de AR-GE ve Mühendislik Ofisi ile Ankara Mühendislik ve Tasarım Ofisi hayata geçirildi.

Bu yılın ikinci yarısında HÜRJET Montaj Fabrikası faaliyete başlayacak. 2027 yılında ise Kayseri Havalimanı yanında TOMTAŞ Havacılık Kampüsü devreye alınacak.

TOMTAŞ, HÜRJET Blok-I projesine yönelik imzalanan sözleşme kapsamında 12 uçak ve 60 komponent seviyesi montaj hizmeti verecek.

Bu kapsamda uçağın ön gövde, orta gövde, arka gövde, kanat kutuları, kuyruk montajları ekim ayından itibaren gerçekleştirilmeye başlanacak ve Şubat 2027'de Blok-I sözleşmesi tamamlanacak.

HÜRJET'in komponent seviyesi montajının yapılacağı tek tesis, oluşacak bilgi birikimi ve tecrübe ile küresel havacılık firmalarına parça üretimi, montaj, bakım ve onarım faaliyetleri gerçekleştirme potansiyeline ulaşacak.