İran ile İsrail arasındaki sadece 12 gün süren savaş bile ABD'nin füze savunma stoklarının yetersizliğini ortaya çıkardı. Wall Street Journal'a (WSJ) göre Pentagon, Çin ile olası yoğun bir savaş için mevcut stoklarının “feci durumda” olduğundan endişe ediyor.
Analistler, Pentagon'un savaş doktrininin hala Soğuk Savaş zihniyetine takılıp kaldığı uyarısında bulunuyor. Bu bakış açısının, ülkelerin cephaneliklerinde yüzlerce, hatta binlerce balistik füze bulundurduğu modern çaplı bir savaşa uygun olmadığı vurgulanıyor.
PENTAGON’DAN ÜRETİM ÇAĞRISI
Durumdan telaşlanan Pentagon, füze tedarikçilerine savaş düzenine geçerek üretimi artırmaları yönünde çağrılar yapıyor; üretim oranlarını nefes kesici bir hızla iki katına, hatta dört katına çıkarmalarını talep ediyor.
Ancak WSJ'ye göre yeni adıyla Savaş Bakanlığının yoğun çabalarına ve son dört ayda yapılan bir dizi toplantıya rağmen, bu girişim sınırlı sonuç verdi.
ŞİRKETLER GARANTİ İSTİYOR
Anduril Industries gibi sektöre yeni giren firmalar ve Lockheed Martin gibi köklü savunma şirketleri dâhil olmak üzere füze üreticileri, hükümetin hedeflerinin gerçekçi olmadığı endişesini taşıyor. WSJ'ye konuşan kaynaklar, şirketlerin sadece sözlü taahhütler yerine, hükümetten bu füzeleri satın alma konusunda garantili taahhütler istediğini belirtiyor.
Bu arada, "Büyük Beşli"nin bir parçası olan Lockheed Martin ve Raytheon gibi şirketler daha fazla işçi alarak ve üretim tesislerini genişleterek yanıt verdi. Ancak şirketler hala yeni hedeflere ulaşmakta zorlanıyor ve hükümetin henüz fonlamadığı siparişlere gereksiz harcama yapma endişesi taşıyor.
TRUMP’IN EK FONU VE ELEŞTİRİLER
Başkan Donald Trump'ın temmuz ayında imzaladığı bir karar, beş yıllık mühimmat finansmanı için ek 25 milyar dolar sağlamıştı. Ancak analistler, Pentagon'un iddialı hedeflerine ulaşmanın on milyarlarca dolar daha fazlaya mal olacağı uyarısında bulunuyor.
Stratejik ve Uluslararası Çalışmalar Merkezinden mühimmat uzmanı Tom Karako, "Şirketler bu şeyleri söze göre üretmezler. Parayla destek ifadesi olmalı. Sadece söz olamaz." dedi.
UKRAYNA BASKISI
ABD'nin mühimmat stokları, Ukrayna'daki uzun süreli savaş nedeniyle zaten baskı altındaydı. Bu yılın haziran ayında İran'la yaşanan 12 günlük savaş ise ABD stokları üzerindeki baskıyı daha da artırdı.
Buna ek olarak, Avrupa'nın "Avrupa'yı Yeniden Silahlandırma Planı” girişimi de ek bir yük getirdi. Bu plan, ABD ordusuna füze ve hava savunma sistemi teslimatlarında önemli bir gecikmeye yol açtı. İki yıldır devam eden Gazze savaşı sırasında İsrail'e yapılan sayısız füze tedarikini saymıyoruz bile.
İKİ HAFTADAN AZ DAYANDI
ABD ordusu İran-İsrail Savaşı sırasında THAAD mühimmatlarını benzersiz bir hızla tüketti. ABD savunma yetkilileri, 12 günlük savaş sırasında THAAD operatörlerinin İran balistik füzelerinin dalgalarını düşürmek için tam 150 kadar füze ateşlediğini belirtti.
Endişe verici bir şekilde, bu sayı Pentagon'un bugüne kadar satın aldığı tüm THAAD önleyicilerinin dörtte birine tekabül ediyordu ve ABD füze savunma stoklarındaki açığı gözler önüne serdi. WSJ'ye göre durum o kadar vahimdi ki İran-İsrail Savaşı'nın bir noktasında Pentagon, acil tehdidi karşılamak üzere, başka ülkeler için tasarlanmış önleyicileri İsrail'e yönlendirmeyi bile düşündü.
Savaşta tüketilen sadece THAAD füzeleri değildi, ABD çok sayıda gemi tabanlı SM füzelerini de kullandı. İsrail ise hızla kendi sistemlerinin stoklarını tüketti.
ÇİN İLE SAVAŞ KORKUSU
İran savaşının ABD'nin stokları üzerinde bu tür bir baskı yaratması, Çin gibi bir güçle uzun sürecek bir çatışmanın etkisini merak ettiriyor. Çin, Rusya ve Kuzey Kore gibi ülkeler, İran'a kıyasla çok daha kapsamlı balistik füze stoklarına sahip.
Uzmanlara göre üretim tesislerinin genişletilmesine ve işgücünün artmasına rağmen, Pentagon stoklarının ABD'nin Çin ile uzun süreli bir savaşı sürdürebileceği bir seviyeye ulaşması yıllar sürebilir. Ayrıca Çin'in füze bileşenleri için kritik öneme sahip olan nadir toprak elementlerinin tedarikindeki hakimiyeti, ABD'nin füze üretimini artırma planlarında bir başka engel yaratabilir.