Ukrayna-Rusya cephesinde kritik gelişmeler yaşanıyor. ABD Başkanı Donald Trump, Rus mevkidaşı Vladimir Putin ile yaptığı telefon görüşmesinden sonra, haftalardır çok konuşulan uzun menzilli Tomahawk füzelerini Ukrayna'ya verme konusunda geri adım attı.
Son günlerde ABD basını, Pentagon'un Tomahawk'ları hazırladığını ve Kiev'e göndermek için ABD Başkanı'ndan son onayın beklendiğini yazıyordu.
'ŞAŞKINA ÇEVİREN' AÇIKLAMA
Trump, perşembe akşamı Tomahawk füze stoklarını korumanın önemini vurgulayarak şöyle konuştu: "Tomahawk'lara ABD olarak bizim de ihtiyacımız var. Bir sürü füzemiz var ama bize lazım. Yani ülkemiz için stokları tüketemeyiz. Bu yüzden çok hayati, çok güçlü, çok isabetli, çok iyiler ama bizim de onlara ihtiyacımız var, bu konuda ne yapabilirim bilmiyorum."
Financial Times bu hafta, Pentagon'un söz konusu füzelerden Kiev'e sadece 20 ila 50 tane verebileceğini, bu sayının savaşta kayda değer bir değişiklik yapmayacağını bildirmişti. Analistler bu nedenle Tomahawk'ların özellikle Rus enerji altyapısı üzerinde kullanılacağını değerlendiriyordu.
MOSKOVA NE DİYORDU?
Putin, füzelerin Kiev'e verilmesinin savaşı yeni bir tırmanış aşamasına sokacağını ve ABD-Rusya ilişkilerini mahvedeceğini söylemişti. Ayrıca bu sistemin ABD personeli olmadan kullanılamayacağını da belirtmişti.
Nitekim Trump'ın son açıklamasından önceki saatlerde Financial Times, Tomahawk'ları Amerikan güçlerinin yöneteceğini, Ukraynalıların eğitilmesinin düşünülmediğini yazmıştı.
YOLA ÇIKARKEN ÖĞRENDİ
Gelişmenin bir diğer ilginç yönü de Ukrayna lideri Volodimir Zelenskiy'in bugün Beyaz Saray'ı ziyaret edecek olması. Trump, Zelenskiy'in kendisinden Tomahawk'ları isteyeceğini açıklamıştı.
ABD merkezli Axios sitesi, Ukrayna liderinin, Trump'ın Putin ile görüştükten sonra yaptığı açıklamalarla “şok” olduğunu aktardı. Siteye göre Zelenskiy, Washington'dan Kiev'e Tomahawk füzeleriyle dönme konusunda oldukça iyimserdi.
AB TOPRAKLARINDA KRİZ
Ukrayna liderini “şaşkınlığa uğratan” diğer konu ise Trump ile Putin'in Macaristan'ın başkenti Budapeşte'de buluşacağının açıklanması oldu. Macaristan, önümüzdeki hafta yapılması beklenen toplantının hazırlıkları konusunda ABD ve Rusya ile görüşmelerini sürdürüyor. Macaristan Başbakanı Viktor Orbán'ın bugün Putin ile bir telefon görüşmesi yapacağı öğrenildi.
İngiliz Telegraph gazetesi, Trump ile Putin'in AB toprakları içerisinde buluşacak olmasının Avrupalı savaş yanlısı liderler için büyük bir “aşağılanma”, Orbán için ise “devasa bir kazanç” anlamına geldiği yorumunu yaptı.
'GÜLÜMSEMEYİ SİLDİ'
Telegraph'ta yayınlanan makalede şu ifadeler kullanıldı:
"Zirve mekânı olarak Macaristan'ın seçilmesi muhtemelen AB'nin yüzündeki gülümsemeyi sildi. Birlik, Ukrayna'daki barış müzakerelerinin büyük ölçüde dışında kaldı ve Gazze barış planındaki ikincil rolünden endişe duyuyor. Neredeyse tüm AB üyeleri ve kurumları tarafından dışlanan Macaristan, şimdi birliğin ABD'yi 'kazıklamak' için kurulduğuna inanan Bay Trump'ın ilgi odağı haline geldi."
Haberde, mekân seçiminin bir diğer nedeninin, Orban'ın Trump ve Putin ile yakın ilişkilerinin yanı sıra, Macaristan'ın kısa süre önce Uluslararası Ceza Mahkemesi'nden (UCM) çekilmesi olabileceği belirtiliyor. Bu çekilme, ülkenin Rusya Devlet Başkanı'nı ülkeye varışında tutuklamakla yükümlü olmadığı anlamına geliyor.