Türkiye NATO operasyonu kapsamında Baltık'a E-7T 'Barış Kartalı' uçağını konuşlandırdı

Türkiye, bir E-7T “Barış Kartalı” Havadan Erken İhbar ve Kontrol (HEİK – NATO literatüründe AWACS) uçağını geçici olarak Litvanya’ya konuşlandırdı.

Baltık bölgesi, özellikle Kaliningrad’daki S-400 hava savunma bataryaları ve İskender balistik füzeleri nedeniyle en riskli sahalardan biri kabul ediliyor. Bu son gelişmeden önce Litvanya, Estonya, Danimarka ve Polonya son haftalarda Rus savaş uçaklarının ve İHA’larının hava sahalarını ihlal ettiğini iddia etti.

'DÜŞÜRÜRÜZ' İDDİALARI

Geçen salı günü gazetecilere konuşan NATO Genel Sekreteri Mark Rutte, Rus savaş uçaklarının blokun hava sahasını ihlal etmesi durumunda vurulması olasılığını dışlamadı, ancak bu tür kararların kesinlikle vaka bazında alındığını vurguladı.

Aynı günlerde ABD Başkanı Donald Trump da Rus uçaklarının vurulabileceğini ileri sürdü. Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen ise ihlalde bulunan uçakları düşürmenin masada olduğunu iddia etti.

Polonya ve Litvanya ise yeni ihlaller olduğu takdirde Rus uçaklarını düşüreceklerini öne sürdü.

'SAVAŞ DEMEK'

Kremlin Sözcüsü Dmitriy Peskov, Rus savaş uçakları ve İHA'larına yönelik ihlal iddialarını "kesinlikle temelsiz ve asılsız" bir "histeri" olarak nitelendirerek reddetti.

Son olarak perşembe günü Moskova'nın Paris Büyükelçisi Aleksey Meşkov, Fransız basınına yaptığı açıklamada, herhangi bir NATO üyesinin bir Rus savaş uçağını düşürmesinin Rusya ile bir "savaş" başlatacağı uyarısında bulundu.

ÜÇ GÜN SÜRDÜ

Baltık konuşlandırması Türkiye’nin Vilnius Büyükelçiliği tarafından duyuruldu. Barış Kartalı uçağı Baltık Hava Polisliği görevlerinde kilit rol oynayan Şiauliai Hava Üssü’nden faaliyet gösterdi.

Milli Savunma Bakanlığı haftalık açıklamasında “NATO Güvence Tedbirleri kapsamında HEİK uçağımız 22–25 Eylül tarihlerinde Litvanya hava sahasında görev yapmaktadır” ifadesini kullandı. Operasyonel ayrıntı verilmedi.

CASUS UÇAĞIN ÖZELLİKLERİ

Türk Hava Kuvvetleri envanterindeki E-7T Barış Kartalı, NATO’nun en gelişmiş gözetleme platformlarından biri. Boeing 737-700IGW gövdesi üzerine inşa edilen uçak, Northrop Grumman üretimi MESA radarıyla 360 derece kapsama sağlayabiliyor. 600 kilometre yarıçaplı alanda yüzlerce hava ve deniz hedefini eşzamanlı izleyebiliyor. Özellikle alçaktan uçan seyir füzeleri ve küçük İHA’lara karşı etkili olmasıyla öne çıkıyor.

Barış Kartalı, NATO komuta-kontrol ağına doğrudan entegre edilerek yalnızca durum farkındalığını artırmakla kalmıyor, Baltık bölgesindeki Eurofighter’lar (Almanya), F-35’ler (Norveç) ve F-16’lar (Danimarka) gibi savaş uçaklarıyla gerçek zamanlı koordinasyon sağlıyor. Bu entegrasyon, hava polisliği görevlerinin daha kısa tepki süreleriyle ve daha yüksek hassasiyetle icra edilmesini mümkün kılıyor.

'VAZGEÇİLMEZ BİR UNSUR'

Barış Kartalı’nın Litvanya’ya konuşlandırılması, Soğuk Savaş döneminde NATO’nun E-3A Sentry uçaklarıyla Sovyet bombardıman ve avcı uçaklarını Demir Perde’nin ötesinde tespit etme görevini andırıyor.

E-3 Sentry yüksek irtifa bombardıman tehditlerine karşı optimize edilmişti. Barış Kartalı ise düşük görünürlüklü uçaklar, stand-off silahlar ve insansız sistemlerin öne çıktığı günümüz tehditlerine uyumlu. NATO komutanları “kesintisiz hava gözetlemesinin ihlalleri önlemek ve yanlış hesaplamaları engellemek için vazgeçilmez” olduğuna dikkat çekiyor.

KLASİK AWACS'LARIN ÖNÜNDE

Barış Kartalı, klasik AWACS uçaklarından farklı olarak gelişmiş muharebe yönetim sistemleri, dijital konsollar ve veri bağı entegrasyonuna sahip. Bu sayede yalnızca düşman uçaklarını tespit etmekle kalmıyor, dost savaş uçaklarını, karadan havaya füze bataryalarını ve deniz unsurlarını da koordine ederek ortak savunma harekâtını yönetebiliyor.

NATO’nun Entegre Hava ve Füze Savunma (IAMD) sistemiyle ağ bağlantısı kurabilmesi, Barış Kartalı’nı hem konvansiyonel tehditlere hem de hibrit meydan okumalara karşı düğüm noktası haline getiriyor.