Ukrayna hakkında yalanlar ve gerçekler

ABD'nin işgâl ettiği ülkelerde kullandığı "kimyasal silah" gibi dezenformatif haberler, bu kez Ukrayna'da sahnede.

Rusya'nın NATO'ya karşı askeri operasyonunu 'işgâl' olarak göstermek için algı faaliyetleri tüm hızıyla yürütülüyor.

GÖRÜNTÜ 2000 YILINDAN

Örneğin bir görselde Ukrayna’nın Kharkov kentini bombalayan Rus uçaklarını gösterdiği iddia edildi. Ancak görüntünün 2020 yılına ait olduğu ortaya çıktı.

GÖRSEL 1993 YILINDAN

Aşağıdaki görsel de sosyal medyada paylaşıldı ve haber sitelerinde kullanıldı. Ancak görselin 1993 yılında ait olduğu ortaya çıktı.

VİDEO 2016 YILINDAN

Oda Tv'den Girayalp Karakuş'un haberine göre, Rus askeri paraşütçülerinin Ukrayna'ya indiğini iddia eden bir viral video ise ilk olarak 2016'da internette yayınlandı. Bu verilerin yanlış olduğu ilk olarak TRT Haber’de çıktı.

DİNAMO KİEV YALANI

Fotoğraftakiler Dinamo Kiev oyuncuları değil. 26 Şubat itibariyle futbol kulübünün Rusya’ya karşı direnişe katıldıklarına dair bir açıklaması yok. Fotoğraf, gayri-resmi bir gençlik hareketi olan Honor’un kendi kendine örgütlenen üyelerini gösteriyor.

TWITTER YALANI

Zelenski Twitter hesabından bazı devlet adamlarını çıkardığı iddia edildi. Ancak Zelenski kimseyi takip etmiyordu. Zelenski'nin hesabının başka tarihlerdeki arşivlerinden kimseyi takip etmediği doğrulanıyor.

RUS TANKLARINA SALDIRI

Videonun Kiev'de Rus tanklarına yönelik güncel molotof saldırısını gösterdiği iddia edildi. Video 2014 yılında Kiev’de Bağımsızlık Meydanı’nda düzenlenen protestolardan. Aynı anın farklı açıdan alınmış görüntülerine ulaşmak mümkün.

ZELENSKİ ÜNİFORMAYI YENİ GİYMEDİ

Fotoğraf 2021 yılından, güncel değil. Zelenski’nin Donbass bölgesindeki cephe hattına yakın mevzileri ziyareti sırasında kaydedilmiş. Fotoğrafı Nisan 2021’den itibaren çok sayıda haber merkezi kullanmış.

UÇAK DÜŞÜRÜLMESİ YALANI

Bayraktar TB2 havadan havaya atış yapma kabiliyetine sahip değil. Aracın üstündeki mühimmat salt yer hedefleri için uygun. Havadan havaya atış yapan SİHA’lar henüz geliştirilme aşamasındalar.

BAŞKAN YARDIMCISI YALANI

Stok görsel sitelerinde bulunan fotoğraf Ağustos 2021’de, Ukrayna'nın bağımsızlığının 30. yılı için düzenlenen askeri geçit töreni provasında çekilmiş. Ukrayna’da “başkan yardımcısı” diye bir mevki bulunmuyor. Ukrayna başbakanı Denis Şmihal’in eşi, görseldeki kişi değil. Birinci Başbakan Yardımcısı Yulia Sviridenko ise Sergey Derlemenko isimli bir iş insanıyla evli.

TALİBAN YALANI

Taliban'ın Ukrayna'da yaşayan vatandaşlarını 24 Şubat 2022'de ülkeye dönmeye çağırdığı iddiası doğru değil. Taliban hükümetinin böyle bir açıklaması yok. İddiaya kaynak olarak gösterilen içerikler yalnızca Türkçe yayılmış.

HAVA SALDIRISI YALANI

Videonun Rusya'nın Ukrayna'ya hava saldırılarından birini gösterdiği iddiası gerçek dışıdır. Görüntü internete 15 Aralık 2021 tarihinde yüklenmiş, yani eski tarihli. Video War Thunder isimli savaş oyunundan.

SİHA TB2 YALANI

Videonun SİHA TB2’lerin Rus konvoyuna saldırısını gösterdiği iddiası doğru değil. Video 2020 yılında Suriye'ye ait askeri konvoya yapılan saldırıyı gösteriyor. Saldırı TB2 SİHA’ları ile gerçekleştirilmiş.

RUSYA-UKRAYNA ÇATIŞMASI DEĞİL

Video güncel Rusya-Ukrayna savaşından değil. Görüntüler 2014 yılında Donbass bölgesindeki çatışmalarda ölen askerleri gösteriyor. Videoyu detaylı incelediğimizde asker kıyafetlerindeki renklerinden Ukrayna'ya bağlı askeri birlikler olduğu seçiliyor. 

CNN Türk'te Yasin Erçağlayan'ın sunduğu programda 2. Dünya Savaşı Döneminde geçen bir bilgisayar oyununun fragmanında yer alan bir görüntü "burası Kiev" denilerek verildi.

CNN Türk'ün yalan haberini Emre Kumcu adlı twitter hesabı duyurdu.

Evinin yıkıldığı iddia edilen ve Batı medyasına kurban olarak poz veren kadının Ukrayna Ordusu'nun 'Psikolojik Operasyonlar Birimi' çalışanı olduğu ortaya çıktı.

Söz konusu Ukraynalı kadın, batı medyasının dezenformasyon kampanyalarında sıkça kullanıldı.