Abrams’ların hazin sonu: 'Yenilmez' tanklar Ukrayna'da birer birer yok edildi!

Rus devlet haber ajansı RIA Novosti'ye göre Şubat 2024’ten bu yana Rusya, toplam 26 Abrams tankını imha etti veya ele geçirdi. Böylece Ukrayna’nın elinde çalışır durumda sadece beş Amerikan tankı kaldı.

İlk Abrams'ın, 26 Şubat’ta Avdeyevka yakınlarında Rus ordusunun “Merkez” grubu tarafından vurulduğu belirtiliyor.

BATILI KAYNAKLAR DOĞRULUYOR

RIA’nın son rakamları, The New York Times gazetesinin mart ayında yayımladığı ve Ukraynalı yetkililere dayandırdığı haberle örtüşüyor. Söz konusu haberde, 31 Abrams’tan 19’unun imha edildiği ya da ağır hasar aldığı teyit edilmişti. Gazete ayrıca kalan tankların Rusya’nın dron ve topçu saldırılarına karşı savunmasız olması nedeniyle cepheden geri çekildiğini yazmıştı.

Hollanda merkezli Oryx açık kaynak analiz grubu da 2024 sonu itibarıyla Ukrayna’nın en az 22 Abrams tankını kaybettiğini kaydetmişti.

İKİ TANE DAHA ELE GEÇİRİLDİ

Öte yandan geçen hafta, Rus Savunma Bakanlığı, Ukrayna’nın Sumi bölgesinde düzenlenen bir operasyon sırasında iki Abrams tankının sağlam şekilde ele geçirildiğini açıkladı.

Bakanlık, tankların Rus keşif birlikleri tarafından emniyete alındıktan sonra, 22. Motorize Tüfek Alayı tarafından cephe gerisine çekildiğini bildirdi.

GANİMET SERGİDE

Eski ABD Başkanı Joe Biden, Ocak 2023’te Ukrayna’ya 31 adet M1 Abrams tankı gönderileceğini açıklamış; sevkiyat Eylül 2023’te tamamlanmıştı. O tarihten bu yana Moskova, tankları sürekli hedef aldığını belirtiyor ve imha edilen ya da ele geçirilen araçlara dair çok sayıda görüntü paylaşıyor.

Mayıs 2024’te ele geçirilen Abrams tanklarından biri, Moskova’da düzenlenen Army-2024 savunma fuarında Batı menşeili diğer askeri teçhizatlarla birlikte sergilenmişti.

'OYUN DEĞİŞTİRİCİ' DEMİŞLERDİ

Biden’ın Abrams gönderme kararının ardından birçok Amerikan medya kuruluşu, bu tankları Kiev için “oyun değiştirici” olarak nitelendirmişti. Ancak 2023 sonbaharında, Ukrayna Askeri İstihbarat Şefi Kirilo Budanov, bu tankların savaş alanında uzun süre dayanamayacağını kabul etti.

Eski ABD Ulusal Güvenlik Danışmanı Jake Sullivan da daha sonra Abrams’ların Ukrayna için “kullanışlı olmadığını” itiraf etmişti.

KAÇINILMAZ SON

Moskova, Batı'nın Kiev'e silah sevkiyatlarını defalarca eleştirmiş; bu adımların çatışmaları yalnızca uzattığını, kan dökülmesini artırdığını ve savaşın kaçınılmaz sonucunu değiştirmediğini savunmuştu.

NEDEN EN İYİLERİNDEN BİRİ?

ABD yapımı M1 Abrams tankı, özellikle zırh koruması, yüksek manevra kabiliyeti ve güçlü ateş gücüyle dikkat çekiyor. En güncel versiyonları gelişmiş kompozit zırha ek olarak uranyum katkılı zırh plakalarına sahip. 120 mm’lik M256 yivsiz topu, gelişmiş hedefleme sistemleriyle birleşerek hem gündüz hem gece yüksek isabet oranı sunuyor.

Abrams’ı öne çıkaran bir başka unsur ise bin 500 beygir gücündeki gaz türbin motoru. Bu motor sayesinde 60 tonluk dev zırhlı araç, saatte 70 km hıza ulaşabiliyor. Tankın yeni nesil versiyonlarında aktif koruma sistemleri (Trophy gibi) de bulunuyor.

SAVAŞ ALANINDAKİ ZAAFİYETLERİ

Ağırlık: Abrams’ın 60 ton üzerindeki ağırlığı, özellikle köprü geçişleri, bataklık araziler veya zayıf altyapılı bölgelerde büyük bir dezavantaj. Ukrayna’da bu tankların hareket kabiliyeti sınırlı kaldı ve bazı durumlarda bataklıklarda veya yumuşak arazilerde kullanılmaları riskli bulundu.

Savunmasızlık: Tank, Ukrayna savaşında yoğun biçimde saha sürülen modern tehditlere karşı savunmasız kaldı. Ukrayna’daki kayıplar Abrams’ların İHA saldırıları ve modern anti-tank güdümlü füzeler karşısında ciddi biçimde sorun yaşadığını gösterdi. Tankın yüksek profili de termal iz bırakma açısından düşmana avantaj sağlayabiliyor.

Yüksek yakıt tüketimi: Gaz türbin motoru, dizel motorlara kıyasla çok daha fazla yakıt harcıyor. Bu da Abrams’ı cephe hattında sürekli ikmal gerektiren, lojistik açıdan “aç” bir sistem hâline getiriyor.

KİMLER KULLANIYOR?

M1 Abrams tankı hâlihazırda ABD'nin kara kuvvetlerinin omurgasını oluşturuyor. Ayrıca Avustralya, Mısır, Kuveyt, Suudi Arabistan, Irak, Fas ve Polonya gibi ülkelerde de kullanılıyor. Polonya, 2022’de 250 adet M1A2 SEPv3 tankı siparişi verdi.

Fiyat, modele ve donanıma göre değişse de bir M1 Abrams tankının birim maliyeti genellikle 9–12 milyon dolar arasında. Modernizasyonlarla bu rakam daha da artabiliyor. Bu nedenle Abrams, sadece gelişmiş lojistik altyapıya sahip ordular için sürdürülebilir bir çözüm olarak görülüyor.