10 çocuktan 1'i işçi: ILO’dan sosyal koruma sistemlerine yatırım çağrısı

Dünya Çocuk İşçiliğiyle Mücadele Günü, Mayıs ayında toplanan Çocuk İşçiliğinin Ortadan Kaldırılması 5. Küresel Konferansı’ndan kısa süre 12 Haziran’da kutlanacak. Konferans, ILO’nun 187 üye devletinden hükümet, işçi ve işveren örgütlerinin yanı sıra diğer ilgili ortakları da bir araya getirecek. Daha önce belirlenen hedefler doğrultusunda çocuk işçiliğinden arınmış bir dünyaya, evrensel sosyal korumaya giden yolun hazırlanmasına yardım edecek.

İLERLEME HIZI YAVAŞLADI

Son 20 yılda çocuk işçiliğinin azaltılmasında önemli ilerleme kaydedilmekle birlikte, ilerleme hızı yavaşladı. 2016-2020 döneminde ise durdu. 2020 yılının başında, 63 milyon kız çocuğu ve 97 milyon erkek çocuk olmak üzere toplam 160 milyon çocuk, yani dünyada her 10 çocuktan 1’i, çocuk işçi olarak çalışıyordu.
Devlet sosyal koruma sistemleri, yoksulluk ve kırılganlıkla mücadele, çocuk işçiliğinin önlenmesi ve ortadan kaldırılması için vazgeçilmez önem taşıdığı belirtilen ILO açıklamasında “Sosyal koruma, hem insan hakkıdır hem de ailelerin kriz dönemlerinde çocuk işçiliğine başvurmalarını önleyen güçlü bir politika aracıdır. Ancak 2020 yılı itibarıyla, Kovid-19 krizi dünyayı sarmadan önce, dünya nüfusunun yalnız yüzde 46,9’u en az bir sosyal koruma yardımı kapsamındaydı. Kalan yüzde 53,1’i ise (4,1 milyar insan) hiçbir korumaya sahip değildi. Çocukların kapsanma oranı ise daha da düşük.” ifadeleri yer aldı.
Rapora göre, çocuk işçiliğinin ortadan kaldırılması yönünde kayda değer ilerleme için, sorunu çözmeye yönelik entegre ve kapsamlı yaklaşımın parçası olarak evrensel sosyal koruma sistemlerine yatırım yapmak gerekiyor.

ÇÖZÜM SOSYAL KORUMA AÇIĞINI KAPATMA

ILO tarafından daha önce yayınlanan “Çocuk İşçiliğinin Ortadan Kaldırılmasında Sosyal Korumanın Rolü: Kanıtlar ve Politika Etkileri” başlıklı raporda sosyal korumanın önemine dikkat çekildi. Rapor, ailelerin ekonomik veya sağlık alanındaki zorluklarla başa çıkmasına yardım etmek suretiyle çocuk işçiliğini nasıl azalttığını ve okullaştırmayı nasıl desteklediğini ortaya koydu. Raporda, dünyada 0-14 yaş arası çocukların yüzde 73,6’sı (1,5 milyar çocuk) aile veya çocuk nakit yardımı alamadığı kaydedildi.
Raporda çocuk işçiliğinin önlenmesi ve ortadan kaldırılması için sosyal koruma sistemlerini güçlendirmeye yönelik öneriler şöyle sıralandı:

• Çocuklar için sosyal koruma açığını kapatmak. Yani çocuk yardımlarını öncelikli hale getirmek, diğer yandan kayıt dışı ekonomide çalışan 2 milyar işçiyi sosyal koruma kapsamına almak, böylece kayıt dışından kayıtlı ekonomiye geçişlerini desteklemek.
• Entegre sosyal koruma istemleri kurmak. Ülkeler çocuk ve aile yardımları, doğum ve işsizlik yardımları, yaşlılık aylığı ve sağlık koruması dahil olmak üzere insan ömrü boyunca yeterli yardımları sağlayan sosyal koruma sistemlerine sahip olduklarında, çocuk işçiliğinin azaltılması daha kolay olabiliyor.