Boğazları devre dışı bırakma planı işliyor: Beş büyükelçiden Dedeağaç çıkarması

Atina'da görev yapan beş ülke büyükelçisinin geçen cuma günü (2 Haziran 2023) Yunanistan'ın Dedeağaç kentini ziyaret ettiği ortaya çıktı.

Ziyarette ABD Büyükelçisi George Tsunis, Ukrayna Büyükelçisi Shutenko Sergii, Moldova Büyükelçisi Andrei Popov, Bulgaristan Büyükelçisi Valentin Poriazov ve Romanya Büyükelçiliği Maslahatgüzarı Adriana Ciamba yer aldı. “Dikey Koridor” hakkında bilgi almak üzere Dedeağaç Limanı'na gelen büyükelçiler, burada inşası süren yüzer doğal gaz depolama ünitesini (FSRU) inceledi. Dedeağaç Limanı İşletmesi Başkanı Kostas Hacımihail'den kapsamlı bilgi alan heyet, daha sonra Meriç’ten Sorumlu Eyalet Başkan Yardımcısı Dimitris Petroviç, Dedeağaç Belediye Başkanı Yannis Zambukis ve Dedeağaç Metropoliti Anthimos ile görüştü.

'ENERJİ HARİTASI DEĞİŞECEK'

ABD'nin Yunan asıllı Atina Büyükelçisi George Tsunis, limanda yaptığı açıklamada, Dedeağaç’ın stratejik rolüne vurgu yaparak, “Burası sadece Yunanistan’da değil, tüm bölgede enerji güvenliğini sağlayacak bir enerji üssü.” diye konuştu. Yunanistan’ın, Güneydoğu Avrupa’nın enerji haritasının yeniden çizilmesinde ve komşu ülkelerin Rus doğal gazına bağımlılıklarının sona erdirilmesinde liderlik rolü üstlendiğini söyleyen Tsunis, “Dedeağaç’ın önemi, burada dört meslektaşımla birlikte olmam gerçeğiyle vurgulanıyor. Romanya, Bulgaristan, Moldova ve Ukrayna’nın büyükelçileri burada. Herkes Dedeağaç’ın bir enerji ve ticaret merkezi olmasının yanı sıra NATO için de lojistik bir merkez olarak önemini kabul ediyor.” ifadelerini kullandı.

Yunanistan’ın güvenliğinin ABD, AB ve NATO ile güçlü ilişkilere bağlı olduğuna inandığını belirten Tsunis, “ABD, iki ülkenin de istikrar ihracatçısı olmasını sağlamak için kilit NATO müttefiki Yunanistan’a yöneliyor. Ve bu önemli işi yapmak için Yunanistan’da çok dürüst ve yetenekli bir ortak bulduk.” diye ekledi. Yunanistan’ın güvenilir bir müttefik olduğunu vurgulayan ABD'li Büyükelçi, “Yunanistan değerlerle hareket eder, dürüstlükle hareket eder. Son derece verimli, yetkin ve her zaman tarihin doğru tarafındadır. Yunanistan Batı'nın güvenilir ortağıdır.” övgüsünde bulundu.

Büyükelçi Tsunis, son olarak Dedeağaç’ta bulunan Giannuli Askeri Kışlası'na giderek burada konuşlu ABD’li askerleri ziyaret etti.

'RESMİ ZİYARET DEĞİLDİ'

Yunan Vima gazetesi, büyükelçi çıkarmasını “Dedeağaç bir kez daha küresel ilginin merkezinde” başlığıyla duyurdu. Ziyaretin “Dikey Koridor” hakkında bilgi almak üzere yapıldığını kaydeden gazete, bu koridor için “Dedeağaç'ı Çanakkale Boğazı'nı bypass ederek Ukrayna'ya bağlayacak olan koridor.” nitelemesinde bulundu. İlginç ayrıntılar da aktarılan haberde, şu ifadelere yer verildi:

“Ukrayna cephesindeki gelişmelerle birlikte bu son derece önemli bir koridor. Limanda ayrıca İtalyan Silahlı Kuvvetleri tarafından kiralanan ve savaş malzemesi boşaltan bir gemi de vardı. Büyükelçilere önümüzdeki hafta tank ve helikopter getirecek devasa bir Amerikan gemisinin de limana yanaşmasının beklendiği bilgisi verildi.

Aslında bu hiç de resmi bir ziyaret değildi. Limanda uzun süre oturdular. Her şeyi öğrenmek istediler, LNG meselesi hakkında bile... Enerji, ekonomi, altyapı, Yunanistan'ı Bulgaristan, Romanya, Moldova ve Ukrayna'ya bağlayan güzergahlar ve ağlar hakkında işbirliğini derinleştirme olasılıklarını görüştüler. ABD Büyükelçisi Tsounis, tekrar geleceklerini, 'Dikey Koridor'un devam etmesi gerektiğini ve Avrupa Birliği'nin bu konuda yardımcı olacağını söyledi.

Dedeağaç Limanı, her geçen gün yabancı elçilikler için bir istasyon haline geliyor. Geçen günlerde Atina'daki Çin Büyükelçisi de limanı ziyaret etti ve diplomatik bir dille şehrin zarafetinden çok etkilendiğini ifade etti. Ziyareti sırasında Belediye Başkanı Yannis Zamboukis ile de görüştü. İngilizler de İtalyanlar ve diğer NATO üyesi ülkeler gibi bölgede bir istasyon kurdu.”

KATHİMERİNİ: ABD BOĞAZLARA ALTERNATİF ROTA OLUŞTURACAK

Yunan Kathimerini gazetesi ise geçen yıl ABD'nin Yunanistan'ın kuzeyindeki liman kentlerine yaptığı yatırımlar ve bölgedeki planlarını konu alan bir analiz yayımlamıştı.

Stavros Tzimas imzalı yazıda, Washington’un Dedeağaç’a altyapı yatırımlarıyla İstanbul ve Çanakkale Boğazı’na alternatif bir rota oluşturmayı planladığı belirtilmişti. Yazıda ABD'nin Dedeağaç Limanı'nı Karadeniz ve Kafkaslar ile bağlantı amacıyla kullanmayı planladığı, bu planların hayata geçmesi halinde bölgede deniz taşımacılığı ve askeri nakliyatın doğasının değişeceği savunulmuştu.

Ayrıca ABD’nin Dedeağaç ve Kavala limanları aracılığıyla kendi doğal gazını Balkanlar ve Orta Avrupa’ya taşımak istediği vurgulanan analizde, sıvılaştırılmış doğal gazın (LNG) buz blokları halinde önce Dedeağaç Limanı'na getirilip ardından burada yeniden gaza dönüştürülerek Trans Adriyatik Doğalgaz Boru Hattı’na pompalanmasının planlandığı kaydedilmişti.

Kathimerini, Amerikalıların Balkan Yarımadası’nın kıyı şeridi boyunca jeopolitik yatırımlarıyla Rusya’nın Akdeniz’deki etkisini ve Çin’in Balkanlardaki genişlemesini durdurmak için bir duvar örmek istediğini belirtmiş, bu projenin merkezinde de Selanik’in ve “bayrak gemisi” olarak Dedeağaç’ın seçildiğini duyurmuştu. Gazete, tüm planların hayata geçmesi halinde Kuzey Yunanistan kıyılarının ABD doğal gazının Avrupa’ya geçişi için güney kapısı görevi göreceğini bildirmişti.

İKİNCİ FSRU PLANI

Dedeağaç'ta Gastrade konsorsiyumunun yükleniciliğindeki ilk FSRU ünitesinin inşası sürüyor. Plana göre LNG gemileri ile buraya taşınacak ABD gazı, tesiste dönüştürülecek ve toplam 28 kilometre uzunluğundaki bir boru hattıyla (24 kilometresi deniz altından) Ulusal İletim Sistemi'ne götürülecek. Daha sonra IGB boru hattı ile Bulgaristan'ın Gümülcine kentine geçecek ve oradan da ara bağlantı boru hatları ile Romanya'ya ulaştırılacak. FSRU ünitesinin 2024 yılı başlarında faaliyete geçmesi hedefleniyor. Muhtemelen daha sonra ikinci bir FSRU ile de Moldova ve Ukrayna'ya erişim sağlanacak.