Asgari ücret komisyonu üçüncü kez toplanıyor
Yeni asgari ücreti belirleme çalışmalarında komisyon bugün üçüncü kez toplanacak. İşçi ve işveren tarafları rakamlar üzerinden pazarlık edecek. Masadaki konular arasında gelir vergisinde düzenleme ve sendikal haklara ilişkin talepler de var
Asgari Ücret Tespit Komisyonu, yeni asgari ücret rakamını belirleme çalışmalarında sona yaklaştı. Bugün üçüncü kez toplanacak Komisyonun, yeni asgari ücret rakamını belirlemesi bekleniyor. 7 milyondan fazla çalışanı ilgilendiren yeni asgari ücret rakamı dolaylı olarak tüm ücretlileri etkiliyor.
Asgari ücret için ilk toplantı 7 Aralık'ta Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığının ev sahipliğinde, ikinci toplantı 14 Aralık'ta yapıldı. Üçüncü toplantı ise bugün saat 14.00'te yapılacak.
Toplantıda, Hazine ve Maliye ile Ticaret bakanlıkları ve Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) temsilcilerinden istenen ilave veriler görüşülecek. Yeni yılda geçerli olacak asgari ücret rakamının bu toplantıda belirlenmesi bekleniyor. Diğer yandan, TÜRK-İŞ Başkanlar Kurulu, komisyon toplantısından önce asgari ücret gündemiyle toplanıp, değerlendirmelerde bulunacak.
VERGİDE DÜZENLEME VE SENDİKAL HAKLAR DA MASADA
İşçi kesimini temsil eden TÜRK-İŞ, pazarlıkta kırmızı çizgilerinin Açlık ve Yoksulluk Sınırı Araştırmasının kasım ayına ait açlık sınırı verisi olan 7 bin 785 lira olduğunu bildirdi. Ayrıca refah payı ile enflasyona karşı satın alma gücünün korunması da işçi kesiminin talepleri arasında. Bu rakamsal talebin yanında, gelir vergisi dilimlerinin çalışanlar lehine düzenlenmesi ve sendikal örgütlenmenin önündeki engellerin kaldırılması da TÜRK-İŞ'in pazarlık masasına taşıdığı konular arasında bulunuyor.
TÜRK-İŞ Genel Sekreteri ve Türk Metal Sendikası Genel Başkanı Pevrul Kavlak, daha önce asgari ücrete ilişkin yaptığı değerlendirmede "Vergi oranları ile gelir vergisi tarifesinde emekçiler lehine düzenlemeler istiyoruz." demişti. Kavlak, asgari ücretli sayısının çokluğuna işaret ederek "Asgari ücretin kaç lira olacağının dışında tartışılması gereken başka şeyler var. Örneğin, Avrupa'da asgari ücretle çalışanların oranı yüzde 3-5 seviyesindeyken, en yüksek olan Romanya'da bile yüzde 15 civarındayken, ülkemizde, Merkez Bankasının verilerine göre neden yüzde 50 seviyesinde, bunu tartışmamız gerek." değerlendirmesinde de bulunmuştu.
İŞVEREN DESTEĞİN SÜRMESİNİ İSTİYOR
İşveren kesimini temsil eden Türkiye İşveren Sendikaları Konfederasyonu (TİSK) ise asgari ücrete dair rakam paylaşmamakla birlikte, temel olarak işçilerin ve işverenlerin gözetildiği dengeli bir asgari ücretten yana tavır sergiliyor. Yeni ücrette, istihdamın korunmasını, yeni istihdam yaratılmasını ve işletmelerin rekabet gücünün dikkate alınmasını isteyen TİSK, asgari ücret işveren desteğinin 2023'te de sürdürülmesini talep ediyor.
ASGARİ ÜCRET NASIL BELİRLENİYOR?
Asgari ücreti, yasa gereği işçi, işveren ve hükümetten beşer temsilci olmak üzere 15 kişiden oluşan Asgari Ücret Tespit Komisyonu belirliyor. Komisyon, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı tarafından toplantıya çağrılıyor ve yeni asgari ücreti belirleme çalışmaları kapsamında teamül üzerine aralık ayında dört kez toplanıyor. Bakanlığın belirlediği üyelerden birinin başkanlık ettiği komisyon, en az 10 üyenin katılımıyla toplanıp oy çokluğuyla karar veriyor. Oyların eşitliği halinde başkanın bulunduğu tarafın çoğunluğu sağladığı kabul ediliyor.
Asgari ücret, bir işçi için aylık brüt 6 bin 471 lira, vergiler ve kesintiler düştüğünde net 5 bin 500 lira 35 kuruş olarak uygulanıyor. Asgari ücretin işverene toplam maliyeti, bir işçi için 7 bin 603 lira 43 kuruş.
THD: EN AZ 15 BİN LİRA OLMALI
Tüketici Hakları Derneği (THD, asgari ücretin en az 15 bin lira olmasını istedi. Tüketici Hakları Derneği Merkez Yönetim Kurulu adına Genel Başkan Turhan Çakar yazılı açıklamasında,mevcut ekonomik politikalar nedeniyle tüketicilerin ezici çoğunluğunun açlığa ve yoksulluğa mahkum edildiğini kaydetti. 51 milyon tüketicinin açlık sınırının altında yaşadığını bildiren Çakar, şunları kaydetti:
"Tüketicilerin ezici çoğunluğu ve çocuklar yeterli ve dengeli beslenememektedir. Kiradaoturmak durumunda olan 6 milyon dolayında ailenin büyük bir çoğunluğu çaresizlik içinde ve perişan bir durumdadır. Ortalama kiralar asgari ücret düzeyindedir. Özellikle de asgari ücret düzeyinde düşük geliri olan ve kirada oturmak zorunda olan aileler yemiyor, içmiyor, ancak, kirasını ödeyebiliyorlar. Soğuk kış koşullarında aylık ortalama doğal gaz gideri ile elektrik gideri 1600 lira dolayındadır. Ancak, açlık sınırının altında geliri olan aileler bu gideri karşılayamadıkları için battaniye altında ve karanlıkta yaşamak zorunda kalmaktadırlar."
OKULLARDA ÜCRETSİZ ÖĞLE YEMEĞİ
Hükümete ve yetkililere çağrıda bulunan Çakar, "Asgari ücret en az 15 bin lira olmalıdır. Hiçbir ücret asgari ücret düzeyinin altında olmamalıdır. Okullarda çocuklara ücretsiz öğle yemeği verilmelidir. Açlık sınırının altında geliri olan ailelerin beslenme gideri ve konut kirası devletçe karşılanmalıdır. Doğalgaz ve elektrik giderini ödeyemeyen ailelere soğuk kış koşullarında devletçe 1600 lira ödenmelidir. Çalışanların vergi yükü düşürülmelidir. Fiyatlar düşürülmeli, tüketicilerin satın alma güçleri yükseltilmelidir. Barınma sorunu olan ve konutu olmayan çalışanların - emekçilerin, emeklilerin, dar ve düşük gelirlilerin konut ve barınma sorunu ivedilikle çözülmelidir." diye konuştu.
BİLGİN'DEN 'DENGE' AÇIKLAMASI
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin, yeni asgari ücretin belirlenmesi çalışmalarına ilişkin, "Ümit ediyorum hem işçilerimizin beklentilerini hem de işverenlerimizin ödeyebileceği bir sınırdaki bir beklentiyi gerçekleştirmiş oluruz." dedi.
Çeşitli ziyaretlerde bulunmak için Bayburt'a gelen Bilgin, esnafı ziyaret etti, çalışanlara asgari ücret konusundaki beklentilerini sordu, sorun ve taleplerini dinledi. Bilgin, bir gazetecinin yeni asgari ücretle ilgili sorusunu, "Yarın (bugün) Asgari Ücret Komisyonu Toplantısı var. Toplantıdan sonra bir uzlaşmaya varacağımızı daha önce dile getirdim. Ümit ediyorum hem işçilerimizin beklentilerini hem de işverenlerimizin ödeyebileceği bir sınırdaki beklentiyi gerçekleştirmiş oluruz." diye yanıtladı. "Esnafın yaklaşımı nasıl?" sorusu üzerine BakanBilgin, "Tabii ki çalışanların daha fazla beklentileri var, esnaf da 'ödeyebileceğimiz bir şey yapın ki biz de ödeyebilelim, iş yerimiz açık kalsın' diyorlar. Daha çok tabii biz burada, bugünkü enflasyonist ortamda Türkiye'nin çalışanlarının rahat edebileceği, rahat nefes alabileceği, enflasyonun baskısından kurtulmayı hissettikleri bir rakam olmasını ümit ediyoruz." dedi.
