Burdur hayvanlarını kaybediyor
Burdur Ticaret Borsası Yönetim Kurulu Başkanı Veteriner Hekim Ömer Faruk Gündüzalp, 1980, 1994 ve 2001’in ardından, 2018’de başlayan krizlerde hayvan varlıklarının ne oranda düştüğünü aktardı.
Hayvancılık maliyetlerinin sektörün kanayan yarası olduğunu vurgulayan Burdur Ticaret Borsası Yönetim Kurulu Başkanı Veteriner Hekim Ömer Faruk Gündüzalp, Burdur’da büyükbaş hayvan varlığının son 12 yılın en düşük seviyesinde olduğunu, küçükbaş hayvan varlığının ise 40 yılda 626 binden 355 bine düştüğünü belirtti.
Burdur’da büyükbaş hayvan varlığının 2012’de 195 bin 315 olduğunu ve 2018’e kadar yükselişin sürerek 221 bin 365’e ulaştığını aktaran Gündüzalp, geçen 6 yıllık sürede büyükbaş hayvan varlığının yüzde 13,4 azalarak 2012 yılı rakamlarının da gerisinde 191 bin 640’e düştüğünü bildirdi. Gündüzalp, 2018’den bu yana Burdur’da azalan 30 bin baş hayvanın, ortalama 16 bininin süt sığırı olduğunu TÜİK verileriyle paylaştı.
Türkiye genelinde ise büyükbaş hayvan varlığının 2018’de 17 milyon 220 bin, 2019’da 17 milyon 872 bin, 2020’de ise 18 milyon 157 bine yükselerek zirveye ulaştığını, bugün ise 16 milyon 851 bine gerileyerek, son 6 yılın en düşük seviyesinde olduğunu ifade eden Gündüzalp, 3 yılda yaklaşık 1.3 milyon büyükbaş hayvanın azaldığını vurguladı.
KÜÇÜKBAŞTA DA DÜŞÜŞ VAR
Burdur’un küçükbaş hayvan verilerini de paylaşan Gündüzalp, 1983’te 626 bin olan koyun-keçi varlığının, 2009’da yüzde 403’lük bir oranla 155 bine düştüğünü, şu an ise 355 binde olduğunu belirtti, şöyle devam etti: “2017’de 400 bini bulan küçükbaş hayvan varlığımız, 2018’de 390 bine, 2019’da 374 bine, 2020’de 359 bine, 2021’de 350 bine düştü. 2022’de 357 bine çıkmış olsa da 2023’ün sonuna gelindiğinde bu rakam yeniden gerileyerek 355 bin oldu. Türkiye genelinde de benzer bir tablo var, 2021’de 57 milyon 519 bin, 2022’de ise 56 milyon 265 bin olan koyun-keçi varlığı 2023 yılı sonuna gelindiğinde yüzde 6,9 düşüşle 52 milyon 363 bin oldu.”
İTHALAT ÇÖZÜM DEĞİL
“Hayvancılıktaki ithalat politikaları, üreticimizi sektörün dışına itiyor” diyen Gündüzalp, “Üretim maliyetleri de tüketim maliyetleri de kontrolsüzce artmaya devam ediyor. Başta yemde dışa bağımlılık ortadan kaldırılmalı, hayvancılığa acilen can suyu verilmeli ve özellikle çoban sıkıntısını ortadan kaldıracak adımlar atılmalıdır. Artan maliyetlere karşı çiğ süt fiyatının düşük olması hayvanları kesime götürmeye devam edecektir, çiğ süt fiyatının belirlenmesinde daha titiz ve üreticiye güven verecek yaklaşımlar izlenmelidir.” diye konuştu.
KESİME RAĞMEN FİYATLAR DÜŞMÜYOR
“TÜİK verilerine göre 2018’de Burdur’da süt sığırı varlığı 144 bine ulaşmışken bugün rakam 130 binin altında. Azalan dişi hayvan sayısıyla birlikte, doğan yeni hayvan sayısı da azalıyor. Kesime giden hayvanın yerine maliyet problemi nedeniyle yeni hayvan da konulamayınca hayvan varlığı azalıyor. İthalat ise artan dolar kuruyla birlikte fiyatları baskılamaya yetmiyor, sadece piyasada et varlığını korumaya yetiyor.”
BURDUR’DA KEÇİ AZALDI
Burdur’un keçi verisini de açıklayan Gündüzalp, “1983’te, yani 40 yıl önce 330 bin olan keçi varlığımız, 1987’de 267 bine, 2007-2008 yıllarında ortalama 53 bine düştü. 2017’de 193 bin seviyesine çıkarken, 2024’e gelindiğinde bu rakam ne yazık ki 147 bin 134 olarak belirlendi. Özellikle küçükbaşta bu veriler Teke Yöresinin Başkenti olan Burdur’a yakışmıyor. Burdur’un keçileri kaçırdığı, verilerle ortadadır.”
