İki devletli çözüm diyen ABD Filistin'i BM'de veto etti

Washington Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nde (BMGK) tek veto kullanan ülke durumuna düşmemek için büyük çaba sarf etti. Fakat 15 üyeli Konsey'de 12 ülke Filistin'e tam üyelik statüsü verilmesi yönünde oy kullandı. İsviçre ve İngiltere çekimser kalarak ABD'yi yalnız bırakmayı tercih etti. BMGK'nın daimi üyesi olan Amerika'nın hayır oyu kullanması, diğer üyelerin desteğini almış olsa bile öneriyi geçersiz kılıyor. Oylamada Fransa, Japonya ve Güney Kore'nin lehte oy kullanması özellikle dikkat çekti. İsrail'in 1967'de işgal ettiği Filistin topraklarında ve Gazze Şeridi'nde Filistin'in uluslararası alanda tanınan egemenliğini sağlayacak olan BM'de tam üyelik statüsü için uzun süredir mücadele ettiğini hatırlatalım. Filistin şu anda BM'de toplantılara katılan ancak oy hakkı bulunmayan"daimi gözlemci devlet" konumunda.

'FİLİSTİN ŞARTLARI KARŞILAMIYOR'

ABD’nin BM Daimi Temsilci Yardımcısı Robert A. Wood, Güvenlik Konseyi’ndeki oylamadan sonra tasarıyı “erken bir eylem” olarak nitelendirdikleri için veto ettiklerini açıkladı. Wood ABD’nin “iki devletli çözüm” önerisini desteklemeye devam ettiğini iddia ederek, şu şekilde konuştu: “Bu erken eylemler, iyi niyetle bile olsa Filistin halkının devlet olmasını sağlamaz. Bunu uzun zamandır açıkça belirtiyoruz. Bu oylama Filistin devletine karşıtlığı yansıtmıyor, aksine bunun ancak taraflar arasındaki doğrudan müzakereler sonucunda meydana gelebileceğinin kabulü anlamına geliyor." Woods ayrıca Filistin'in tam üyelik şartlarını taşımadığını da öne sürdü.

'ULUSLARARASI TOPLUMA MEYDAN OKUNDU'

Oylamanın ardından Filistin'den yapılan yazılı açıklamada şu ifadelere yer verildi: "ABD'nin, Filistin'in BM'ye tam üye olmasını engellemek için BMGK'da veto yetkisini kullanmasını en güçlü ifadelerle kınıyoruz. ABD'nin vetosu haksız ve ahlak dışıdır. Filistin Devleti'nin BM'ye tam üye olmasını güçlü bir şekilde destekleyen uluslararası toplumun iradesine meydan okumadır." İsrail'in BM Büyükelçisi Gilad Erdan, taslağı "sahadaki gerçeklikten kopuk" bulduğunu ve "herhangi bir taraf için olumlu etkisinin sıfır" olacağını iddia etti. Erdan, sadece Batı Şeria'yı yönettiğini söylediği Filistin hükümetini "BM'de herhangi bir statüyü hak etmeyen, terörü destekleyen bir kuruluş" olmakla suçladı. Tasarıyı BMGK'ya getiren Cezayir'in BM Temsilcisi Ahmed Attaf, BMGK’de Filistin'e tam üyelik statüsü verilmemesinin uluslararası kurum üzerinde “kalıcı bir leke” olacağını söyledi.

'ABD'NİNKİ UMUTSUZ BİR GİRİŞİM'

BMGK'da ABD aleyhine sert ifadeler kullanan Rusya Büyükelçisi Vasiliy Nebenzya'ya göre Washington, Filistinlilerin kendi devletlerine sahip olmayı hak ettiklerini düşünmüyor. Nebenzya şu ifadeleri kullandı:“Bugün ABD heyetinin veto kullanması, tarihin kaçınılmaz akışını durdurmaya yönelik umutsuz bir girişimdir.” ABD'nin ret cevabını, "en mantıksız eylemleri için İsrail'in ekmeğine yağ sürmek" olarak değerlendiren Rus Büyükelçi'ye bakılırsa çıkan sonuç, tüm bölgeyi sarabilecek bir çatışmaya yeşil ışık yaktı. Nebenzya, bu kararla Washington'ın on binlerce Filistinli sivili öldüren İsrail'in sorumluluğuna ortak olacağını ve saygı duyulan devletler listesinden çıkarılacağını ifade etti. Oylamadan sonuç çıkmamasının "üzücü” olduğunu söyleyen Çin Büyükelçisi Fu Cong, ABD vetosunu "büyük hayal kırıklığı" olarak nitelendirdi.

BİDEN EN BÜYÜK DESTEKÇİYDİ!

Amerikan Başkanı Biden ve diğer üst düzey ABD'li yetkililer 7 Ekim'deki Aksa Tufanı Operasyonu sonrasında yaşanan süreçte defalarca meselenin çözümünün “Filistin Devleti'nin tanınması” ve “iki devletli çözüm”de yattığını defalarca dile getirdi. Biden en son bir ay kadar önce İsrail'in uzun süredir destekçisi olduğunu ancak İsrail ve Filistinlilerin "onurlu bir şekilde yaşamaları için iki devletli çözümden başka bir barış yolu olmadığını” yineledi. Hatta Biden şubat ayında, Netanyahu'nun iki devletli çözüme karşı olmadığını iddia ederek, Filistinliler için bağımsız bir devlet kurulmasının hâlâ mümkün olduğunu savunmaya devam etti. The Intercept haber sitesine göre ABD Dışişleri Bakanlığı, geçtiğimiz hafta içinde Filistin'e karşı veto hakkını kullanan tek devlet olma “utancından kurtulmak” için diğer ülkelere teklif aleyhine oy kullanmaları için lobi yaptı. ABD Dışişleri Bakanlığından sızdırılan bir dizi yazışmada ortaya çıkan bu komplo, Filistin halkının devlet kurma hakkını kapalı kapılar ardında engellemeye çalışan fakat kamuoyu önünde İsrail-HAMAS savaşı başladığından beri Filistin sorununun ancak “iki devletli çözüm” vasıtasıyla aşılabileceğini defalarca ifade eden Washington'ın ikiyüzlülüğünü bir kez daha gözler önüne serdi.