İlaçlı ya da ilaçsız tedavi: Sırt ağrısı
Her sırt ağrısı aynı değildir. Farklı farklı nedenler olabilir… Mekanik, dejeneratif, iltihabi ya da onkolojik sorunlardan kaynaklanabilir ya da başka bazı hastalıkların habercisi olarak kendini gösterebilir...
Sırt ağrısının çeşitleri oldukça çoktur. Genel olarak iki tipi olan sırt ağrısı; kronik ve akut olarak isimlendirilir. Akut yani ani gelişen ağrı, bir ile altı haftadan kısa sürme eğilimindedir. Kronik ağrı ise altı haftadan daha uzun süreli olarak devam edebilir. Her iki tip ağrının nedeni de tedavisi gibi farklılık gösterir. Sırt ağrısı nedenleri kendi içerisinde 5 ayrı grupta incelenebilir.
Mekanik nedenler: Omurilik, bu yapıların arasında bulunan intervertebral diskler ya da yumuşak dokularda hasarlanma meydana gelmesi sırt ağrısının sık karşılaşılan mekanik nedenleri arasındadır. Bu faktörlerle ilişkili olan disk fıtıkları meydana geldikten sonra kişilerde travmatik sırt ağrısı ortaya çıkabilir. Disk kaymalarına bağlı olarak meydana gelen kırıklarda da değişen şiddette sırt ağrısı oluşabilir. Gebelik döneminde bazı kadınlarda sırt ağrısı oluşması sık karşılaşılan bir durumdur.
Dejeneratif nedenler: Omurganın çeşitli bölgelerinde meydana gelen osteoartrit gibi dejeneratif rahatsızlıklar sonucu hastalarda sırt ağrısı ortaya çıkabilir.
İnflamatuvar nedenler (İltihabi Durumlar): Sırt ağrısının inflamatuvar nedenleri arasında serenogatif spondiloartropati olarak tanımlanan hastalıklardan ankilozan spondilit öne çıkar. Bu hastalıkta sırtta ağrı hissi iltihaplanma sürecinin başlaması ile meydana gelir.
Onkolojik nedenler: Sırt bölgesinde omurilik üzerinde meydana gelen kötü huylu lezyonlar, kemik iliğindeki kanserler ya da sinirler üzerinde baskı oluşturan yer kaplayıcı yapılar, ağrı şikayetinin oluşması ile sonuçlanabilir.
Enfeksiyöz nedenler: Omurganın veya disklerin mikrobik hastalıkları ve abse gibi lezyonlara bağlı olarak enfeksiyöz kökenli sırt ağrısı ortaya çıkabilir. Bu nedenler dışında sırt bölgesi ile ilişkili olmayan ancak bu bölgede ağrı ile kendisini gösterebilen bazı hastalıklar da mevcuttur. Biliyer kolik gibi safra kesesi hastalıkları, pnömoni (zatürre) ve obstrüktif (tıkayıcı) veya mikrobik nedenlerle oluşan böbrek rahatsızlıkları bu tarzdaki sırt ağrısı nedenleri arasında yer alır.
Sırt ağrısı tedavisi yöntemleri altta yatan nedene bağlı olarak değişkenlik gösterir. Çoğu sırt ağrısı vakası yaklaşık olarak 1 ay içerisinde gerileme gösterir. Ancak bu durumun herkeste farkı seyir izleyebilmesi nedeniyle bazı kişilerde bu şikayet aylarca devam eder. Yaşam şeklinin değiştirilmesi ağrıların hafiflemesine sebep olabilir.
TEDAVİ YOLLARI
Sırt ağrısı tedavisi yöntemleri altta yatan nedene bağlı olarak değişkenlik gösterir. Çoğu sırt ağrısı vakası yaklaşık olarak 1 ay içerisinde gerileme gösterir. Ancak bu durumun herkeste farkı seyir izleyebilmesi nedeniyle bazı kişilerde bu şikayet aylarca devam eder. Yaşam şeklinin değiştirilmesi ağrıların hafiflemesine sebep olabilir.
Sırt ağrısında ilaçlı ve ilaçsız tedavi seçenekleri de bulunur. Akut sırt ağrılarında çoğunlukla ilaçla tedavi tercih edilir.
İlaç tedavisi, ilaçsız tedavi ile desteklenir. İlaçsız tedavide ise genellikle hareket önerilir. Hastanın yaşına ve fiziksel durumuna göre yürüyüş, bisiklet ya da yüzme önerilebilir. Kronik ağrı yaşayan hastalarda farklı seçenekler önerilebilir. Psikolojik terapi bunlardan biridir. Böylece hastanın uzun süredir alışkanlık haline getirdiği yanlış hareketlerden uzaklaşması sağlanır. Bazı hastalar fizik tedavi uzmanlarından destek alarak sırt ve karın kaslarının güçlendirilmesi ve esnekliğin arttırılmasına yönelik egzersiz çalışmalarına katılabilirler. Sırtın alt bölgelerinde meydana gelen ağrı şikayeti için yatar pozisyonda yapılabilecek bir takım esneme hareketleri mevcuttur. Bacakların dizden kırılarak göğüs bölgesine doğru çekilmesi, gövde rotasyon hareketleri ve çeşitli yoga duruşları bu esneme hareketleri içerisinde yer alır.
SIRT AĞRISINA NE İYİ GELİR?
Sorunun cevabı, bu durumdan korunma yöntemlerinin uygulanmasıdır. Egzersizler sayesinde omurganızın hareketleri esnasında hareket eden kaslar güçlenerek daha dayanıklı ve esnek hale gelirler. Böylece omurgayı destekleyen bağ, sinir ve tendonların korunmasında rol oynar. Yüzmek pek çok ağrı çeşidinde olduğu gibi sırt ağrısına da son derece iyi gelen bir egzersiz türüdür. Sırt üstü yatmak baskının omurgada yoğunlaşmasına neden olur. Bu pozisyonda iken dizin altına bir yastık konularak bacakların hafif derecede yükseltilmesi omurga üzerindeki basıncın azaltılmasını sağlayabilir. Karın kaslarının güçlendirilmesi sırt bölgesinden kaynaklanan kas sakatlığı riskini azaltıcı etki gösterebilir. Güçlü kaslara ek olarak iskelet sisteminin güçlendirilmesi de sırt ağrısı ile ilişkili kabul edilir. Özellikle yaşlı popülasyonda önemli bir sırt ağrısı nedeni olan osteoporoza karşı d vitamini ve kalsiyum içeren gıdaların beslenme planına dahil edilmesi, kas iskelet sisteminin normal fonksiyonlarının desteklenmesini sağlayabilir. Süt, yoğurt ve yeşil yapraklı sebzeler, kalsiyum içeriği zengin gıdalar arasında yer alır. Somon ve orkinos gibi yağlı balıklar, yumurta sarısı, ciğer ve peynir gibi besinler ise D vitamini içeriği bakımından zengindir.
Düşük topuklu ayakkabıların tercih edilmesi sırt ağrısı şikayeti olan kişilerde fayda sağlayabilen bir değişikliktir. Uygun ayakkabı seçimi ile birlikte kişinin ayaktayken sırt bölgesinde meydana gelen zorlanmanın etkisi azalır. Dik durmak sadece iyi bir dış görünüş sağlamaz. Kamburluktan kaçınarak dik bir postür kazanmak aynı zamanda omurgayı oluşturan parçaların korunmasına ve düzgün işlev göstermesine de katkı sağlar.
GÜNLÜK HAYATTA DİKKAT EDİN
Herhangi bir pozisyonda uzun süre boyunca hareketsiz kalmak sırt bölgesi için sağlıklı bir uygulama değildir. Zaman zaman esneme hareketleri ile birlikte bu bölgedeki gerilimin azalması sırt ağrısının kontrolünde fayda sağlayabilen bir uygulamadır. Doğru esneme hareketlerini günlük yaşamın bir parçası haline getirebilmek önemlidir. Uzun süre hareketsiz kalmaktan kaçınma ve dengeli beslenme ile birlikte fazla kilolardan kaynaklı omurgaya binen aşırı yükün azalması sağlanabilir. Fazla kilo probleminden kaynaklanan sırt ağrısı çeken kişiler obezite cerrahi yöntemlerini yutulabilir mide balonu, tüp mide gibi tedavileri merak edebilir. Duruş, oturuş, sürüş ve yatış pozisyonunuzu gözden geçirmek bir diğer önemli konudur. Yatak, sandalye, koltuk seçiminde de bedeniniz için en uygun olanları tercih edilmelidir. Aracınızın koltuk ayarının bel, sırt ve boynunuzu desteklediğinden emin olun. Mümkün olduğunca stres ve gerilimden uzak durun. Vücudunuzdaki kasları zorlayıcı hareketler yapmayın. Soğuk, rüzgâr ve ıslanmaktan kaçının. Kemiklerinizi güçlendirmek için güneş ışığından faydalanın.
