İskandinavlara veto işareti
İsveç ve Finlandiya’nın NATO üyeliği için girişimde bulunmasının ardından konuyla ilgili açıklama yapan Erdoğan, PKK’ya destek veren İskandinav ülkelerinin NATO’ya üye olmasına olumsuz baktığını açıkladı. Aydınlık’a konuşan isimler ise bu oylamada veto hakkını kullanması gerektiğini belirtti
Ukrayna krizi devam ederken, son aylarda gündemde olan Finlandiya ve İsveç’in NATO’ya üye olma tartışmaları somut hale geliyor. Finlandiya Cumhurbaşkanı Sauli Niinistö ve Başbakanı Sanna Marin'in yaptıkları ortak açıklamada, NATO’ya üyelik başvurusunda bulunacaklarını ifade etti. NATO da Finlandiya’ya yeşil ışık yaktı. İsveç’in ise önümüzdeki günlerde NATO’ya üyelik başvurusu için karar alması bekleniyor.
Konuyla ilgili Aydınlık’a konuşan emekli diplomat Vahit Özdemir ve Emekli Kurmay Albay Ünal Atabay, PKK’ya destek veren İskandinav ülkelerinin NATO üyeliğinin Türkiye tarafından veto edilmesi gerektiğini belirtti.
‘ÜYE OLURLARSA KRİZ DERİNLEŞİR’
İsveç ve Finlandiya’nın NATO’ya üye olmasıyla birlikte krizin derinleşeceğini belirten Ünal Atabay, “Ukrayna meselesinde Rusya, Ukrayna’nın NATO’ya üye olması konusunda uyarmıştı. Ve kriz derinleşerek savaşa dönüştü. Finlandiya ve İsveç meselesi belki Ukrayna gibi savaşa dönüşmez ama krizi derinleştirir. NATO ve Batı, Finlandiya ve İsveç’in üye olmasını Rusya’nın sıkıştırılması olarak görüyor. Çünkü Rusya İsveç ve Finlandiya’nın üye olmasını kendine tehdit olarak görüyor. Bu nedenle iki tarafın da bu bakış açısı, ortada bir gerilime işaret ediyor.” ifadelerini kullandı. Atabay aynı zamanda bu hamleyle birlikte NATO’nun, Rusya’nın cephesinin genişletme çabası olduğunu söyledi.
‘PKK’YA DESTEK VERENLER VETO EDİLMELİ’
İsveç ve Finlandiya’nın PKK’ya desteğini hatırlatan Atabay, “İsveç 376 milyon dolar YPG/PKK’ya destek fonu hazırladı. Terör örgütünün sözde üst düzey yöneticilerine İsveç’te üst düzey karşılamalar yapıldı. Bu yüzden Türkiye bu iki ülkenin de NATO üyeliği için veto hakkını kullanmalı.” ifadelerini kullandı. F-16 meselesinde bu hususun bir pazarlık konusu da yapılabileceğini söyleyen Atabay, “Türkiye veto etmeme karşılığında kendi menfaatleri doğrultusunda ABD’ye F-16 kartını açabilir. Bu konuda bazı garantiler alabilir. Örneğin F-16 alımı, modernizasyon için malzemelerin alım garantileri gibi. Bu tarz konularda kesin garantiler alınırsa veto kartını geri çekebilir.” ifadelerini kullandı.
‘TÜRKİYE VE MACARİSTAN KONUSUNDA ZORLANABİLİRLER’
ABD’nin bir şekilde Avrupa’yı kendi istediği doğrultuda sıkıştırarak mobilize edebildiğini belirten Atabay, “Macaristan dışında diğer ülkeleri birlikte hareket edecek noktaya taşıdı. Finlandiya ve İsveç için de aynı yolu izleyecektir. Fakat ABD, Türkiye ve Macaristan konusunda biraz sıkıntı yaşayacak gibi gözüküyor.” dedi.
‘CUMHURBAŞKANI OLSAM VETO EDERDİM’
NATO’nun ABD emperyalizminin kontrolünde olduğunu ve caydırıcılık özelliğini yitirdiğini söyleyen Vahit Özdemir ise Türkiye’nin Finlandiya ve İsveç’in NATO’ya üye olması konusunda veto hakkını kullanması gerektiğini belirtti. Özdemir, NATO’nun Türkiye’ye hiçbir fayda sağlamadığını belirterek, NATO’ya girmek için meclis kararı olmadan Kore savaşında yüzlerce vatan evladının, şehit olduğunu vurguladı. Özdemir, 12 Eylül döneminde Türkiye’nin NATO’dan garantiler alarak Yunanistan’ın askeri ittifaka tekrardan girmesini onaylamasını da vahim bir hata olarak değerlendirdi. Özdemir, “Ben Cumhurbaşkanı olsam İsveç ve Finlandiya’nın NATO’ya girmesini engellerim. Çünkü bu ülkeler PKK terör örgütüne destek veriyor.” ifadelerini kullandı. Veto etmeninin bedelinin olacağını da söyleyen Özdemir, “Bu bedele de katlanmalıyız.” dedi. Özdemir ayrıca yaptırımlardan ya da bazı baskılardan dolayı da Türkiye’nin veto hakkını da kullanamayabileceğini aktardı.
‘NATO GENEL SEKRETERİ TÜRKİYE’Yİ SAVUNURUZ DİYEMEDİ’
1977 yılında NATO karargahında, dönemin NATO Genel Sekreteri Joseph Luns ile arasında geçen diyaloğu aktaran Özdemir, “Genel Sekreter’e, ‘Türkiye’ye Sovyetler, Irak, İran ya da Suriye’den bir saldırı gelirse Türkiye’yi savunur musunuz?’ sorusunu yönelttiğimde ilk başta cevap vermek istemedi. Ardından ısrar edince Batı’nın Türkiye’ye destek vermeyeceğini çünkü oralarda asker kaybetmeleri halinde hükümetlerin düşeceğini söyledi.” açıklamasını yaptı. Bu yüzden Batılıların sözüne güvenilmeyeceğini söyleyen Özdemir, NATO’nun yayılma konusunda da Rusya’ya sözler verdiğini fakat tutmadığını aktardı.
‘AĞIR BEDELLERİ OLABİLİR’
Rusya ile ilişkilere de değinen Özdemir, Türkiye’nin veto etmemesi halinde Rusya’nın doğal gazı kesebileceği, bazı vize engelleri koyabileceği ve iş insanlarını sınır dışı edebileceğini söyledi. Özdemir bunun da ekonomik olarak Türkiye’ye ağır bedeller yükleyebileceğini söyledi. Türkiye’nin kırılgan bir ekonomik yapısının olduğunu belirten Özdemir, Türkiye’nin karar almada dikkatli davranmasını söyledi. Özdemir son olarak, “Fakat buna rağmen Türkiye’nin İsveç ve Finlandiya’nın NATO üyeliğini veto etmesi gerektiğini” vurguladı.
‘İSKANDİNAV ÜLKELERİ TERÖRÜN MİSAFİRHANESİ’
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, İsveç ve Finlandiya'nın NATO üyeliği sürecine ilişkin, "Biz şu anda İsveç ve Finlandiya ile ilgili gelişmeleri takip ediyoruz ama olumlu bir düşünce içerisinde değiliz. Çünkü daha önce Yunanistan ile ilgili NATO konusunda bir yanlış yaptılar, bizden önceki yönetimler ve Yunanistan'ın Türkiye'ye karşı NATO'yu da arkasına alarak takındığı tavrı biliyorsunuz. Bu konuda ikinci bir yanlışı Türkiye olarak işlemek istemiyoruz. " dedi. İskandinav ülkelerinin teröre desteğini hatırlatan Erdoğan, “Kaldı ki İskandinav ülkeleri ne yazık ki terör örgütlerinin adeta misafirhanesi gibi. PKK'sı, DHKPC'si İsveç'te, Hollanda'da yuvalanmış durumdalar. Ve oraların hatta daha da ileri gidiyorum parlamentolarında da yer alıyorlar. Bu noktada bizim olumlu bakmamız mümkün değil."
‘ÇOK KUTUPLU DÜNYA GERÇEĞİ İLE HAREKET ETMELİYİZ’
Konuyla ilgili Twitter hesabından açıklama yapan Prof. Dr. Hasan Ünal, Türkiye’nin veto kozunu kullanmasına işaret etti. Daha önce Güney Kıbrıs Rum Yönetimi’nin AB üyeliği konusunda Yunanistan’ın vetoyu bir tehdit unsuru olarak kullandığını hatırlatan Ünal, AB’nin o dönemde Türkiye’ye verdiği hiçbir sözü tutmadığını ve Türkiye’nin hata yaptığını belirtti. Ünal, o dönem “AB sürecine inanmak yerine NATO'nun genişlemesini veto etseydik muhtemelen Kıbrıs sorunu iki devlet temelinde çözülecekti.” ifadelerini kullandı. Bu sebepten dolayı Ünal, “Bu defa çok kutuplu dünya gerçeğini de dikkate alarak hareket etmeliyiz. Kıbrıs konusunda bir yandan ABD/Batı nezdinde NATO'daki veto hakkımızı da göstererek girişimlerde bulunurken öte yandan da Rusya ile KKTC/Suriye konularını içeren bir dosya pazarlığını başlatmamız lazım.” açıklamasını yaparak Türkiye’nin önünde fırsatlar olduğunu belirtti.
