Kissinger, Kürtlerin ‘kanayan yara’ olarak kalmasını istemiş -(TAMAMI)

ABD Dışişleri Başkanlığı arşivlerindeki görüşme tutanağıyla belgelendi

ABD’nin 1970’li yılların başında Irak’ın kuzeyindeki Kürtleri para ve silah açısından destekleyip Orta Doğu’daki Sovyet nüfuzunu kırmak amacıyla gerçekleştirdiği etkinlikler biliniyordu. Ancak salrdırı silahlarının özellikle verilmediği, Kürt sorununun kanayan yara olarak kalmasıyla yetinildiği görülüyor.

ABD Dışişleri Bakanlığı arşivindeki bir belgeye göre, 23 Temmuz 1973’te Washington’da ABD Başkan Danışmanı Henry Kissinger, ABD Tahran Büyükelçisi Richard Helms, Ulusal Güvenlik Konseyi Üyesi Harold H. Saunders’ın yaptığı bir toplantının tutanakları bulunuyor.

ABD’nin Irak’ın kuzeyindeki Kürtlere yardımı, Harold H. Saunder’in resmi “Görüşme Notu”na yansıyan konuşmalarda şöyle yer aldı:

Kissinger: Şimdi Kürtler hakkında konuşalım mı?

Helms: Aynı şeyleri yapmaya devam edelim. Kürtlerden yeni bazı teklifler aldık. Ayrıntıya girmek istemem. Sadece Saunders’e, Kennedy ve CIA’nın onlara ne kadar para verileceğine ilişkin bir program çalışmasını söylüyorum. Barzani (Mesut Barzani’nin babası) Tahran’a geldi ve Şah’ı gördü. Benle görüşmek istedi. Onunla görüşmedim ama İstasyon Şefim görüştü. Geçen yılki programda olan bütün silahlar verildi. Tam bir güvenlik içinde gerçekleştirildi. Ayrıca, Barzani elini iyi oynadı. ABD’nin desteğiyle ilgili son açık çağrısı yararlı bir kılıf oldu. Ben hala Barzani’ye bir saldırı kapasitesi vermemiz gerektiğini düşünmüyorum. Kürtler bütün bu Sovyet silahlarına karşı kazanamazlar.

‘Yeterli paraları olmalı ki...’

Kissinger: Yeterli paraları olmalı ki hükümet tarafında bir diken olarak kalabilsinler.

Helms: Şimdi silahların sağladıkları konusunda bir karar vermek gerekiyor. Elimizde Barzani’nin yeni talepleri var. Geçen yıl süresince yapılan silah sevkiyatının sonuçları itibarıyla Kürtlerin bulundukları pozisyonla birlikte gözden geçirmeli.

Kissinger: Sovyetlerin, Orta Doğu’nun oyun oynamak için oldukça pahalı bir bölge olduğunu hesaba katmasından emin olmak istiyoruz.

Helms: Kuveytlilerle Suudiler bugüne değin katkıda bulunmada gönülsüz kaldı. Fakat sanırım Kürtler onlar üzerindeki baskıyı sürdürmeli. Sanırım biraz daha verebiliriz. Fakat bunu onların sübvansiyonunu artırmak suretiyle yapacağım, donanımlarını değil. Sanırım Irak saldırılarına karşı savunmak için istedikleri silahları var. Yani şimdilik para sağlayacağım, ekipman değil.

‘Ruslara yüksek maliyet’

Kissinger: Moskova’daki Politbüro için istediğim, Orta Doğu’da daha ileri maceralara girişmeyecek bir haleti ruhiye içinde olmaları... Onlara Mısır’da tükendiklerini ve Irak’ın dipsiz kuyuya dönüştüğünü hatırlatmak istiyorum. Orta Doğu’da yenilenmiş bir harekete girişmeyi tavsiye edenleri kovmalarını söylemeyi istiyorum. Şah’ın bu stratejiye yardım etmesini istiyorum. SSCB’yi duvara kıstırmak istemiyoruz. Sadece Orta Doğu’daki bir hareket için maliyetin aşırı göründüğü şeklinde bir yargıya varacakları haleti ruhiye içinde olmalarını istiyoruz. Aynı zamanda bölgedeki Arapların Sovyetler Birliği’yle birlikte bedava yürüyemeyeceklerini hissetmelerini istiyoruz. Kürtlerin Irak’ta kanayan bir yara olmak için yeterli güce sahip bulunmalarını istiyorum.

Helms: Şu ana değin, Kürt operasyonu birinci sınıftı.

Kissinger: Onlara verdiğimiz yardımla ne yapıyorlar?

Helms: Henüz hiçbir şey. Programın amacının onları saldırıya uğradıklarında kendilerini savunma pozisyonuna koyduğunu hatırlayacaksınız. Şimdiye kadar saldırıya uğramadılar. Büyük patırtı, 1974 başlarında, şimdiki ateşkes anlaşması sona erdiğinde gelecek.