Nesli tükendi olarak biliniyordu! Yıllar sonra yeniden ortaya çıktı
Takahē kuşu nesli tükendiği inançlarına karşı yıllar sonra yeniden ortaya çıkarak bu bilginin doğru olmadığını ispatladı. Yeni Zelenda'da görülen kuş ile ilgili görgü tanıkları o anları işte böyle anlattı...
Samet Can Kocagür
Editor
87 yaşındaki Tā Tipene O'Regan, oyma bastonuna yaslandı ve büyük bir ahşap kutuya uzandı. Bir saniye durakladı, sonra yavaşça kapağı kaldırdı. Parlak turkuaz renkli bir kuşun iri gövdesi dışarı fırladı, bacakları rüzgârda savruluyor, sapanla fırlatılan bir futbol topu gibi kafesinden fırlıyordu.
O'Regan, "Artık büyük ölçüde körüm ama yine de onları gördüm" diyor: mavi tüyler ve parlak kırmızı bacaklardan oluşan bir parıltı, tepeciklere doğru koşuyor.
NESLİ TÜKENDİ OLARAK BİLİNİYORDU!
Bu renkli çizgi, onlarca yıldır neslinin tükendiğine inanılan büyük, uçamayan bir kuş olan takahē idi. Kuşlardan 18'i geçtiğimiz hafta Yeni Zelanda'nın Güney Adası'ndaki dağlık bir bölge olan Whakatipu Gölü Waimāori vadisinde, yaklaşık 100 yıldır dolaştıkları görülmeyen yamaçlara bırakıldı. Toprakların ait olduğu kabile olan ve geri dönmeleri için uzun bir hukuk mücadelesi veren Ngāi Tahu için, atalarının birlikte yaşadıkları ve geri kazanmak için savaştıkları kuşların doğaya dönüşü özellikle önem taşıyor.
Takaha'lar alışılmadık yaratıklardır. Bazı Yeni Zelanda kuşları gibi, etraflarında yerli kara memelileri olmadan evrimleşmiş ve memelilerin işgal edeceği ekosistem boşluklarını doldurmak için adapte olmuşlardır. Uçamayan bu kuşlar yaklaşık 50 cm boyundadır ve dağlarda yaşarlar. Fosil kalıntılarına göre bu kuşların Aotearoa'daki varlığı en azından tarih öncesi Pleistosen dönemine kadar uzanmaktadır.
Bir Ngāi Tahu rangatira (yaşlı) olan O'Regan, "Bir zamanlar biri bize yürüyen kuşların ülkesi demişti. Bu büyük kuşların bir asırdan fazla bir süredir yürümedikleri taşlık arazilere dörtnala geri dönüşlerini izlemekten daha güzel çok az şey vardır" dedi.
YILLAR SONRA YENİDEN ORTAYA ÇIKTI
Yeni Zelanda'da yabani takahē popülasyonlarının geri dönüşü, temkinli bir şekilde kutlanan bir koruma zaferine ve dünyanın en nadir canlılarından birinin geri dönüşüne işaret ediyor. Kuşların neslinin 1898 yılında resmen tükendiği ilan edilmişti; zaten azalmış olan nüfusları Avrupalı yerleşimcilerin hayvan dostları olan gelincik, kedi, gelincik ve farelerin gelişiyle harap olmuştu. 1948'de yeniden keşfedilmelerinin ardından sayıları şu anda 500 civarında ve yılda yaklaşık %8 oranında artıyor.
Başlangıçta, korumacılar yumurtaları topladı ve yırtıcı hayvanlar tarafından yenmelerini önlemek için yapay olarak kuluçkaya yatırdı. Yavrular yumurtadan çıktıklarında, kuşların ayırt edici kırmızı gagalarına sahip olan çorap kuklalar giyen işçiler tarafından besleniyor ve büyütülüyordu. Kuşları koruma departmanı (DOC), kuşları esaret altında yetiştirmeye başladıktan sonra, onları kademeli olarak birkaç ada koruma alanına ve milli parka getirdi ve kuşları korumaya çalışmak için yakalama ve haşereleri ortadan kaldırmaya büyük yatırım yaptı.
DOC Takahē kurtarma operasyonları müdürü Deidre Vercoe, şunları söyledi:
Sıçanların, gelinciklerin ve vahşi kedilerin tuzağa düşürülmesi yırtıcı hayvan sayısını azalttı. Sayıları düşük tutmaya devam etmek ... çok önemli.
Yeni salınan çiftler yeni evlerine uyum sağlarsa, Ekim ayında yedi kuş daha ve gelecek yılın başlarında 10 yavru takahē salınması umuluyor. Vercoe ihtiyatlı bir şekilde umutlu.
Takahē popülasyonunu artırmak için onlarca yıl süren sıkı çalışmanın ardından, şimdi daha fazla yabani popülasyon oluşturmaya odaklanmak ödüllendirici, ancak zorlukları da beraberinde getiriyor - yeni yabani yerli tür popülasyonları oluşturmak zaman alabilir ve başarı garanti değildir.
Takahē'yi yaşatmak için yaptıkları çalışmalar, Yeni Zelanda'nın eşsiz ve tehdit altındaki kuşlarını korumaya yönelik çok daha geniş çaplı bir çabanın parçası. Ülke, en kötü yırtıcıları olan sıçan, keseli sıçan ve stoatları 2050 yılına kadar yok etmek için ulusal bir çabanın ortasında. Yakalama çabaları genişledikçe, nadir türler sığınak çitlerinin dışında yeniden tanıtılıyor: geçen yıl ulusal kuşlar olan kivi, nesiller sonra ilk kez şehrin eteklerindeki vahşi alanlara yeniden tanıtıldı.
Arin Gölü allı turnaları ağırlıyorYerel HaberlerKaynak: The Gauardian
Çeviri-Düzenleme: Aydinlik.com.tr / Samet Can Kocagür
