Öz İplik-İş’ten Şiddet ve Tacize İlişkin Araştırma: İşyerinde şiddet var!

Çalışmayı kitaplaştıran Öz İplik-İş’in araştırmasında işyeri şiddeti kavramı tüm boyutlarıyla incelendi, işyerlerinde karşılaşılan olumsuz davranışlar adlandırılarak çalışanların nasıl korunabileceği kapsamlı olarak ele alındı. Konuya ilişkin açıklama yapan sendika üyeleri ve ülkemiz açısından yol gösterici niteliği olan çalışma ile yararlı bir hizmeti yerine getirdiklerini belirten Rafi Ay, pek çok kadının psikolojik, ekonomik, fiziksel ve cinsel şiddet sebebiyle çalışma yaşamından uzaklaşmak zorunda kalabildiğine dikkat çekti.

Ay, “Çalışma yaşamında kadına yönelik şiddet bağlamında özel önlemler geliştirerek kadınları zaten uzak kaldıkları istihdama katmak ve orada tutmak için özel politikalar gerekiyor” ifadelerini kullandı. Rafi Ay, şunları kaydetti:

“Bütün kadınlar ve erkekler; şiddetten ve tacizden arınmış bir ortamda yaşama ve çalışma hakkına sahiptir. Bu hak genel olarak kabul edilse de, şiddet ve taciz, çalışma hayatında yaygın bir şekilde görülmeye devam etmektedir. Şiddet ve taciz; tüm işleri, sektörleri ve meslekleri etkileyebilmektedir. Çalışanlar, çalışanların aileleri ve topluluklar açısından ciddi sonuçlar doğurmanın yanı sıra, işletmelerin itibarını ve verimliliğini de olumsuz yönde etkilemektedir. Kültürden kaynaklı eşit olmayan cinsiyet rolleri ve bağlı bulundukları ilişkiler, cinsiyetlere dayalı basmakalıp yargılar işyerinde, toplumda ve ailede cinsiyet eşitsizliğini sürdürmektedir. Ülkemizde işyerinde cinsel taciz ve şiddet hakkında farkındalığı artırmak bu türdeki vakaların gizli tutulması sebebiyle zorluğunu korumaktadır. Hükümet, sendikalar, işçiler, iş sağlığı ve güvenliği uzmanları, ruh sağlığı ve kamu sağlığı toplulukları ve güvenlik uzmanları işyeri şiddetini önleme doğrultusunda stratejiler geliştirme, sağlama ve uygulama bakımından önemli rollere sahiptirler.”

ŞİKAYETİN ÇOĞU ŞİDDET VE TACİZ

Araştırmaya ilişkin bilgiler de paylaşan Ay, şöyle devam etti: "Sendikamızın fabrikalarda şiddet ve tacize ilişkin gerçekleştirdiği araştırmaya göre mavi yakalı çalışanların en çok şikâyet ettikleri konulardan birisi işyerinde görülen şiddet ve taciz vakaları olmuştur.

Ankete katılanların yüzde 100’ü işyerinde şiddet olduğunu vurgulamıştır.

Ankete katılanların yüzde 100’ü işyerinde sözlü şiddete hem maruz kaldığını hem de tanık olduğunu belirtmiştir.

Yüzde 30’u ara sıra fiziksel şiddete maruz kaldığını belirtmiştir.

Yüzde 55’i zaman zaman duygusal baskı ve mobbinge maruz kaldığını, bunların yüzde 70’inin üstlerden, yüzde 30’unun eş düzey çalışanlardan geldiğini belirtmişlerdir.

Yüzde 55’i hiçbiri kendisinin cinsel tacizin tarafının olmadığını ancak işyerinde sürekli karşılaştıklarını belirtti. Kadınların yüzde 50’si ise böyle davranışlarla sık sık karşılaştıklarını bildirdi.

Ankete katılanların tamamı oranı farklı olmakla birlikte işyerinde fiziksel, sözel, duygusal ve cinsel şiddete maruz kalma bakımından kaygı taşıdığını belirtti.

Kadınlara cinsel taciz sorulduğunda, cinsel taciz algılarının son derece düşük olduğu, tacizi elle taciz ve tecavüzle eşleştirdikleri anlaşılmıştır. Kendilerine cinsel tacizin sözel ve beden dili boyutu anlatıldığında ise bu davranışların iş hayatının bir parçası olduğunu belirtmişlerdir.

İŞYERİNDE EĞİTİM

Öz İplik-İş’İn işyerinde şiddet ve tacizin önlenmesi adına bir dizi girişimde bulunarak somut adımlar attığını, taahhütte bulunduğunu ve projeler ürettiğini aktaran Rafi Ay, bağlı bulundukları IndustriALL Küresel Sendika’nın “Sendikalar Kadına Şiddete Hayır diyor!” kampanyasına destek vererek, taahhütname imzaladıklarını kaydetti. Toplu iş sözleşmelerinde mahkeme kararıyla kadına şiddet uyguladığı belirlenen üyelerin sendika ve işyeri kurullarında görev alamayacağına yönelik bir ibare de bulunduğunu kaydeden Ay, sıfır şiddet prensibiyle şiddet ve tacizin sona ermesi için eğitimler verdiklerini belirtti.