Riyad'ın B planı İsrail'i dışlamak
Bir süredir Orta Doğu'nun ana gündem maddelerinden biri ABD öncülüğünde İsrail-Suudi Arabistan yakınlaşması. Olası ortaklığın ateşkes ve rehine anlaşmasından geçmesi şartları zorlaştırıyor. Beyaz Saray tümüyle bu konuya odaklandı
Amerikalı ve Suudi yetkililer, Washington ile Riyad'ın İsrail-Filistin meselesini de kapsaması beklenen ve güvenlik ile teknoloji alışverişine odaklanan ikili anlaşmalar imzalamaya doğru ilerlediğini söylüyor. İngiliz yayını Guardian'a göre Gazze'de ateşkes sağlanamaması ve İsrail Başbakanı Netanyahu'nun bir Filistin devleti kurulması konusundaki uzlaşmazlığı sürdürmesi durumunda Suudi Arabistan'ın "daha mütevazı" olarak nitelendirdiği ve İsrail'i dışlayan bir B planı arayışında. B planına geçilirse ABD-Suudi anlaşmalarının tamamlanması Netanyahu hükümetinin onayına bağlı olmayacak.
İkili anlaşma, ABD ve Suudi Arabistan arasında bir savunma ortaklığı, Suudi nükleer enerji endüstrisinin “sivil amaçlarla” inşasında Amerikan yardımı ve yapay zeka ile diğer gelişmekte olan teknolojilere odaklanıyor. İsrail'e de iki devletli çözümü kabul etmesi karşılığında Riyad ile ilişkilerini normalleştirme teklifi yapılacak.
'ÇOK DAHA BÜYÜK BİR PLANIN PARÇASI'
Axios sitesine göre ABD Başkanı Biden son günlerde İsrail ile HAMAS arasında bir ateşkes ve esir anlaşması sağlanması için yoğun çaba sarf ediyor ve bunun “çok daha büyük bir planın” kritik bir bileşeni olduğuna inanıyor. Beyaz Saray Sözcüsü John Kirby de birkaç gün önce Biden'ın tamamen bu konuya odaklandığını belirterek, ateşkesin Tel Aviv ile Riyad arasında normalleşmenin önünü açacağını söyledi. Biden, HAMAS ile İsrail arasında bir mutabakata varılamamasının planlarını bozacağına inanıyor.
NETANYAHU, BLINKEN'I DİKKATE ALMIYOR
ABD Dışişleri Bakanı Blinken bu bağlamda, İsrail Başbakanı Netanyahu ile çarşamba günü Kudüs'te yaptığı görüşmede, İsrail'in Refah'a bu dönemde düzenleyeceği bir operasyonun rehinelerin serbest bırakılması için bir anlaşmaya varma şansını azaltacağını ve Tel Aviv ile Riyad arasında normalleşmeyi teşvik etme çabalarını etkileyeceğini söyledi.
Fakat aynı gün Netanyahu'nun ofisinden yapılan açıklamada İsrail Başbakanı'nın Blinken'a “Refah operasyonu hiçbir şeye bağlı değildir ve yapılacaktır” dediği bildirildi. Ofise göre Netanyahu toplantıda, HAMAS'la savaşın sona erdirilmesini içeren bir anlaşmayı kabul etmeyeceğini de belirtti.
'BU ÇABALAR KRİZİ ÇÖZMEZ’
İran Lideri Ayetullah Ali Hamaney, İsrail ile Arap ülkeleri arasındaki ilişkilerin normalleştirilmesine yönelik çabaların Orta Doğu'daki krizi çözmeyeceğini söyledi. Hamaney, "Bazı insanlar komşu ülkeleri İsrail ile ilişkilerini normalleştirmeye zorlayarak sorunun çözüleceğini düşünüyor. Yanılıyorlar." şeklinde konuştu. Ayetullah ayrıca "Filistin, Filistinlilere geri verilmeli. Kendi rejimlerini, kendi sistemlerini kurmalılar, sonra da bu sistem Siyonistlerle nasıl başa çıkacağına karar vermeli." diye ekledi.
