Rusya bu sefer uzatmadı: Tahıl Anlaşması askıya alındı
Türkiye, Rusya, Ukrayna ve BM ortaklığında yapılan anlaşma dün sona erdi. Moskova, ancak taleplerinin yerine getirilmesiyle anlaşmaya geri döneceğini belirtti. Ukrayna anlaşma sayesinde aylık 500 milyon dolar gelir elde ediyordu.
GAZETE HABERLERİ
Editor
Rusya Devlet Başkanlığı Sözcüsü Dmitry Peskov, tahıl anlaşmasına ilişkin anlaşmaların yürürlükten kalktığını açıkladı. 17 Temmuz’da sona eren Tahıl Anlaşması’nın uzatılıp uzatılmayacağı merak konusuydu. Rusya, uygulanan yaptırımlardan dolayı, Rus tahılının ihracatının engellendiğini belirtmişti.
‘ŞU ANA KADAR YERİNE GETİRİLMEDİ’
Peskov açıklamasında anlaşmanın neden uzatılmadığını söyledi. Sözcü şu ifadeleri kullandı: “Aslında Tahıl Anlaşması bugün itibariyle yürürlükten kalkmıştır. Rusya Federasyonu Başkanı’nın da daha önce söylediği gibi 17 Temmuz’da sona erdi. Maalesef bu Karadeniz anlaşmalarının Rusya’yı ilgilendiren kısmı şu ana kadar yerine getirilmedi. Bu nedenle feshediliyor.” Peskov, Rusya’nın talepleri yerine getirilir getirilmez Moskova’nın derhal anlaşmaya geri döneceğini vurguladı.
BUGÜNE KADAR KAÇ TON TAŞINDI?
Rusya-Ukrayna savaşı nedeniyle gıda krizi riskinin ortadan kaldırılması amacıyla oluşturulan tahıl koridorunda bugüne kadar 33 milyon tona yakın tahıl taşındı.Tahıl Anlaşması’nın ilk gemisi 1 Ağustos 2022’de hareket etti. Şu ana kadar binden fazla gemi ile tahıl taşındı. Anlaşmadan beri tahılın yüzde 40’ı Avrupa’ya, yüzde 30’u Asya’ya, yüzde 13’ü Türkiye’ye, yüzde 12’si Afrika’ya ve yüzde 5’i Batı Asya’ya taşındı. Arpa, Buğday, Mısır, Ayçiçek yağı olmak üzere toplamda 13 çeşit tahıl bu anlaşmayla ihraç edildi.
‘SALDIRIYLA BİR İLGİSİ YOK’
Kremlin Sözcüsü Peskov gazetecilere yaptığı açıklamada, Rusya’nın Tahıl Anlaşması’na katılımın askıya alınmasına ilişkin tutumunun dün Kırım’daki Kerç Köprüsü’nde meydana gelen terör eyleminden önce açıklandığını ve bu saldırının Moskova’nın kararını hiçbir şekilde etkilemediğini söyledi. Sözcü, “Hayır, bu olayların kesinlikle birbiriyle ilgisi yok.” dedi. ‘TARAFLARA BİLDİRDİK’ Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Maria Zaharova da Rus resmi ajansı RIA Novosti’ye yaptığı açıklamada Rusya’nın tahıl anlaşmasının uzatılmasına itirazının
Türkiye, Ukrayna ve BM’ye resmi olarak bildirdiğini söyledi.
Vladimir Putin geçtiğimiz cumartesi günü Güney Afrika Devlet Başkanı Cyril Ramaphosa ile yaptığı görüşmede Rusya’nın gıda ve gübre ihracatının önündeki engellerin kaldırılmasına yönelik taahhütlerin yerine getirilmediğini söylemişti. Putin, tahıl anlaşmasının ana hedefi olan ihtiyaç sahibi ülkelere tahıl tedarikinin yapılmadığını vurguladı.
SONUÇLARI UKRAYNA İÇİN İYİ OLMAYACAK
Tahıl Anlaşması’nda Rusya’nın en çok itiraz ettiği noktaların başında, Rus tahılının ihracatının engellenmesi ve tahılın ihtiyaç sahibi ülkelere gitmemesi. Ukrayna ise Rusya’nın tam tersine tahılını rahatlıkla ihraç edebildi. Bu tahılların çok büyük bir bölümü Batı’ya gitti. Aylık 500 milyon dolar gelir elde eden Ukrayna, anlaşmanın durmasıyla ciddi bir gelir kaybı yaşayacak. Bu aynı zamanda dünyada tahıl fiyatlarının artmasına da yol açacak.
‘PUTİN İLE KONUŞACAĞIZ’
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Körfez turu öncesi İstanbul Havalimanı’nda açıklamalarda bulundu. Tahıl Anlaşması’na dair konuşan Erdoğan, “Diplomatik gayretlerimizi yoğunlaştırdık. Bugün yapılan açıklamaya rağmen, Rusya Devlet Başkanı Putin’in bu insani köprünün devamını istediğine inanıyorum. Kendisi ile ağustos ayında ülkemizde bir araya geldiğimizde tüm bu hususları görüşme fırsatını da bulacağız.” ifadelerini kullandı. Türkiye ve Rusya Dışişleri Bakanları’nın da görüşme yapacaklarını belirten Erdoğan, “İstanbul’da tahıl koridoru ile ilgili çalışmaları yürüten heyet var. Dışişleri Bakanım muhatabı ile görüşme yapacak. Bu görüşmeyle birlikte temenni ediyorum ki, süratle bir mesafe alırız ve aralık vermeden yolumuza devam ederiz. Belki bu arada ağustosu beklemeden Sayın Putin ile de bir telefon görüşmesiyle adımlarımızı atarız.” şeklinde konuştu.
'ESAD'LA GÖRÜŞMEYE KAPALI DEĞİLİZ'
Erdoğan ayrıca açıklamalarında Suriye Cumhurbaşkanı Beşar Esad ile ilgili de konuştu. Erdoğan şu ifadeleri kullandı: "Bizim Suriye ile kapıyı kapama gibi bir durumumuz yok. Kapı açık. 4'lü zirveler yapılsın ama biz Beşar Esad ile görüşme noktasında kapalı değiliz, görüşürüz. Onların bize yaklaşımı önemli. Esad, Türkiye'nin Kuzey Suriye'den çıkmasını istiyor. Böyle bir şey olamaz biz orada terörle mücadele ediyoruz. sınırlarımızda bu teröristler varken nasıl çıkarız. Aynı ifadeyi diğer ülkelere kullanabiliyor mu?" ifadelerini kullandı.
RUSYA’NIN İTİRAZ SEBEPLERİ
Tahıl Anlaşması neredeyse bir yıl önce, 22 Temmuz 2022’de imzalanmış ve Ukrayna’dan gıda maddelerinin çıkarılmasına ek olarak, Rusya’nın bir dizi koşulunun yerine getirilmesini öngörmüş, ancak bunlar uygulanmaya konmamıştı. Rusya’nın temeldeki itirazları ise şu şekilde:
- Rosselkhozbank bir yıldır SWIFT’e yeniden bağlanamadı.
- Togliatti-Odessa amonyak boru hattı çalışmadı ve haziran ayında Kiev kontrolündeki bölgede havaya uçuruldu.
- Asıl anlaşma küresel bir gıda krizini önlemek olmasına rağmen Ukrayna’dan gelen gıda Afrika ve Asya’daki en yoksul ülkelere gitmiyordu.
- Gemilerin geçmesi için açılan insani koridor Ukrayna tarafından hem geçen yıl hem de bu yıl Sivastopol’a saldırmak için kullanıldı.
