'Yüksek yoksulluk ülkenin zenginliğiyle orantısız'

Avrupa Konseyi İnsan Hakları Komiseri Dunja Mijatovíc, 27 Kasım 1 Aralık tarihleri arasında yapmış olduğu Almanya ziyaretinin ardından incelemelerini yayınladı. Alman makamları, sivil toplum örgütleri, çocuk ve gençlik temsilcileri ile bir araya gelen Mijatovíc, raporunda Almanya’da artmakta olan yoksulluk ve sosyal dışlanmayı eleştirdi. Almanya'daki yüksek düzeydeki yoksulluk ve sosyal dışlanmanın ülkenin zenginliğiyle orantısız olduğuna dikkat çeken Mijatovíc, yoksulluğun özellikle çocuklar, yaşlılar ve engelliler arasında yaygın olduğunu belirtiyor.

Raporda, yoksulluğun ve gelir eşitsizliğin son yıllarda önemli ölçüde arttığını ve 2022 yılında yoksulluk riskiyle karşı karşıya kalanların oranı yüzde 21'e ulaşması ile rekor düzeye vardığı açıklanıyor. Ekonomi ve Sosyal Bilimler Enstitüsü tarafından yapılan bir araştırma, yoksul haneler son on yılda ekonominin olumlu yönde ilerlemesinden ve düşen işsizlik oranından faydalanamadığını ortaya koyan araştırma, çok yoksulların (ortalama gelirin yüzde 50’sinden daha azına sahipler) oranı 2010 ile 2019 yılları arasında yüzde 40 arttığını da belirtiyor. Rapora göre, çoğalan yoksulluk ve 2022'den bu yana gıda maliyetlerindeki yüzde 15'lik artışla birlikte aşevlerinden yararlananların sayısı son iki yılda neredeyse iki katına çıkmış durumda; 2020'de 1,1 milyonken 2022'de 2 milyonu buldu. Bunların yüzde 28'ini çocuklar ve gençler oluştururken neredeyse dörtte biri yaşlılar. Avrupa Komisyonu'nun 2023 ülke raporuna göre Almanya, sosyal eşitsizliklerin azaltılması konusunda Avrupa ortalamasından olumsuz yönde uzaklaşıyor.

ÇOCUKLAR ARASI YOKSULLUK

Yoksulluk riski altındaki çocukların sayısı sürekli artıyor: Raporda aktarılan, Federal İstatistik Ofisi'nin Temmuz 2023 tarihli verilerine göre Almanya'daki çocukların ve gençlerin yaklaşık yüzde 25'i yoksulluk içinde veya yoksulluk riskiyle karşı karşıya; çocuk yoksulluğunun yaygınlığı açısından Almanya'yı AB ülkeleri arasında ilk üçte birliğe yerleştiriyor. Dezavantajlı sosyoekonomik kökenden gelen gençlerin yüksek öğrenime devam etme olasılıkları üç kat daha az olmasıyla birlikte daha düşük eğitim seviyesine sahip ebeveynlerin çocukları yüzde 40’i yoksulluk riski altında. Daha yüksek eğitim seviyesine sahip ebeveynlerin çocukları arasında bu oran yüzde 7 civarında. Alman Çocuk Fonu'na göre Almanya'daki yoksul çocukların üçte ikisi, beş veya daha fazla yıldır yoksulluk içinde yaşıyor. Yoksulluk özellikle tek ebeveynle büyüyen çocukları ve çok çocuklu hanelerde büyüyenleri etkilenmekte.

YÜKSELEN EVSİZ ORANI

Raporda evsizlerin sayısının da yükseldiğini endişeyle kaydettiğini belirten Mijatovic, daha fazla insanın ve ailenin uygun fiyatlı konut yetersizliği sebebiyle bu sorunla karşı karşıya kaldığının altını çiziyor. Araştırma, Almanya’nın sosyal konut stokunun son 25 yılda yaklaşık 3 milyon konuttan 1 milyona düştüğünü ortaya koyarken, OECD verileri, Almanya'daki tüm konutların sadece yüzde 2,7'si sosyal konutlarını oluşturduğunu bu veri 2020 yılında ise yaklaşık yüzde 7’de bulunduğun göstermekte. Son on yılda yaşanan düşüş kısmen yeni sosyal konut inşaatlarındaki yavaşlamasıyla birlikte mevcut stokun özelleştirilmesinden kaynaklandığını belirten Mijatovic, genellikle 30 yıllık bir süre için kurulan sosyal konut sözleşmeleri çoğu kez sona erdiğinde yenilenmediğinin altını çiziyor. Sonuç olarak, Almanya'da, özellikle Berlin ve diğer büyük şehirlerde, uygun fiyatlı konut sıkıntısı yaşanıyor.