18 Mayıs 2024 Cumartesi
İstanbul 20°
  • İçel
  • Şırnak
  • Çanakkale
  • Çankırı
  • Şanlıurfa
  • Çorum
  • İstanbul
  • İzmir
  • Ağrı
  • Adıyaman
  • Adana
  • Afyon
  • Aksaray
  • Amasya
  • Ankara
  • Antalya
  • Ardahan
  • Artvin
  • Aydın
  • Balıkesir
  • Bartın
  • Batman
  • Bayburt
  • Bilecik
  • Bingöl
  • Bitlis
  • Bolu
  • Burdur
  • Bursa
  • Düzce
  • Denizli
  • Diyarbakır
  • Edirne
  • Elazığ
  • Erzincan
  • Erzurum
  • Eskişehir
  • Gümüşhane
  • Gaziantep
  • Giresun
  • Hakkari
  • Hatay
  • Iğdır
  • Isparta
  • Kırşehir
  • Kırıkkale
  • Kırklareli
  • Kütahya
  • Karabük
  • Karaman
  • Kars
  • Kastamonu
  • Kayseri
  • Kilis
  • Kmaraş
  • Kocaeli
  • Konya
  • Malatya
  • Manisa
  • Mardin
  • Muş
  • Muğla
  • Nevşehir
  • Niğde
  • Ordu
  • Osmaniye
  • Rize
  • Sakarya
  • Samsun
  • Siirt
  • Sinop
  • Sivas
  • Tekirdağ
  • Tokat
  • Trabzon
  • Tunceli
  • Uşak
  • Van
  • Yalova
  • Yozgat
  • Zonguldak

Wagenknecht’ın BSW’sine büyük yöneliş: Almanya’nın ‘halkçıları, milliyetçileri ve sosyalistleri’ birleşiyor

Cengiz Köse

Cengiz Köse

Gazete Yazarı

A+ A-

Değerlendirme, analiz ve öngörü ‘hatalı’ olsa bile, inatla haklılığı savunulurdu ve onu düzeltecek alternatif düşünce kabul edilmezdi. Bu anlayış son yıllarda değişmeye başladı. Nasıl değişebildi?
Bilimin yol gösterici ortak aklıyla şu kanıtlanmış oldu; denklemde birden fazla ‘doğru’ ve ‘sonuç’ olamaz.

Wagenknecht’ın BSW’sine büyük yöneliş: Almanya’nın ‘halkçıları, milliyetçileri ve sosyalistleri’ birleşiyor - Resim : 1
Sahra Wagenknecht

SİSTEM PARTİLERİ SORGULANIYOR

Almanya’da özellikle 2020’den sonra ‘sistemi’ eleştiren, sorgulayan ve ona kırmızı kart gösteren, kitlesel hareketler yükselişe geçti. Ancak kitlesel eylemler birbirinden kopuktu ve protesto niteliği taşıyordu. Nihayet somut duruma baktığımızda, kitlesel hareketler ‘homojen’ şekil almaya başladı. Çiftçinin ayağa kalkması, işçilerin emek mücadelesi, hizmet sektörünün iş bırakma eylemleri, hatta aşırı sağa karşı gösteriler, sadece tarımın desteklenmesi, anayasal denetim veya zam talepleriyle sınırlı değildir. Halkın katıldığı eylemler hangi mevzide olursa olsun, eninde sonunda enerjisi bütünleşerek, ‘sistemin’ sorgulanmasına dönüşecektir.

Sistemle birlikte sistemin partileri de sorgulanmaya başlandı. Almanya siyasetinde yeni bir olgu söz konusu. 40 yıllık ‘merkez’ partileri, birer birer güç kaybediyor. Sağdan sola kadar yeni siyasetler doğuyor.

Wagenknecht’ın BSW’sine büyük yöneliş: Almanya’nın ‘halkçıları, milliyetçileri ve sosyalistleri’ birleşiyor - Resim : 2
ABD'nin Avrupa'ya karşı savaşı, Oskar Lafontaine, Ocak 2024

GÖZLER BSW’NİN ÜZERİNDE

Artık Almanya’yı ve Alman kamuoyunu tıkanıklıktan çıkarıp, sorunları kaynağından çözebilecek ve toplumun önünü açacak ‘öncü’ siyasetin doğması da kaçınılmazdır.
Siyasi arenaya yeni çıkan BSW partisi bu konuda iddialı. 27 Ocak 2024 günü Berlin’de 400 öncü delegenin katılımıyla, Sahra Wagenknecht önderliğinde BSW partisinin kuruluş kurultayı gerçekleşti. ‘Birlik Sahra Wagenknecht - Sağduyu ve Adalet’ partisi, çeşitli kesimlerin ilgi odağı oluyor.

Politik bilimciler BSW’nin siyasi konumlanışı hakkında, hem fikir değiller. BSW’yi soldan sağa doğru götürüp getiriyorlar. Sayın Wagenknecht, daha önce 10 arkadaşıyla birlikte ayrıldığı Linke partisinin ‘sol’ siyaset yapamadığını, ülke gerçekliğinden uzaklaştığını, toplumun geniş kesimlerine değil ‘gruplara’ hitap ettiğini belirterek, ‘biz Linke partisi 2.0 değiliz’ diyor. BSW Meclis’te grup olarak da yerini aldı. Akademik değerlendirmeler böyle devam ederken, toplumdan BSW’ye destek ve ilgi büyüyor.

Wagenknecht’ın BSW’sine büyük yöneliş: Almanya’nın ‘halkçıları, milliyetçileri ve sosyalistleri’ birleşiyor - Resim : 3
BSW parti yönetimi

BSW PROGRAMININ ÖZETİ

BSW parti programının öne çıkan genel hatları şöyle:

  • Toplumsal çıkar bireysel çıkarın önünde olmalı
  • Tekellerin ulusal piyasaya müdahalesi sınırlandırılmalı, ‘Made in Germany’ tekrar güçlendirilmeli
  • Almanya sosyal devletine yeniden kavuşmalı, sağlık ve barınmanın özelleştirilmesi durdurulmalı
  • Sağlık, eğitim ve barınma kamu yararına olmalı
  • Dünyadaki yoksulluğun çözümü göçler değildir, uluslararası ekonomik ilişkiler yerel sorunları dikkate almalı ve yerinde çözüme odaklanmalı
  • Almanya, göçmenleri ihtiyaca ve kapasiteye göre kabul edebilir
  • Alman askerlerinin dünyadaki kriz bölgelerine müdahale görevi olmamalı
  • Silah tedariğine, yaptırımlara ve savaşa son verilmeli, Rusya’yla tekrar enerji anlaşması yapılmalı
  • Almanya’nın çıkarlarıyla ABD’nin çıkarları birbiriyle örtüşmüyor. Avrupa, ABD’nin çıkarı ve süper güçlerin oyuncağı olmaktan çıkmalı ve bağımsız aktör olmalı
  • Hedefimiz, çok kutuplu dünyada Avrupa’nın ve demokrasilerin bağımsız olmasıdır
Wagenknecht’ın BSW’sine büyük yöneliş: Almanya’nın ‘halkçıları, milliyetçileri ve sosyalistleri’ birleşiyor - Resim : 4
Sahra Wagenknecht, Barış mitingi, Berlin, Şubat 2023

PARTİNİN BİRLEŞENİ

Partide kimler yer alıyor? Bazı örneklere bakabiliriz. Eski Sosyal Demokrat, Yeşiller ve Sol Parti kökenli, ayrıca sendikacılar, doktorlar, profesörler, teologlar, bilim ve iş insanları gibi isimler ilk etapta öne çıkıyor.

Örneğin, genişletilmiş parti yönetiminde önemli bir isim yer alıyor. Michael Lüders. İslam uzmanı ve siyasal bilimci olan Michael Lüders, 2000’lerde SPD danışmanlığı ve 2015/16 da Sakarya Üniversitesi Ortadoğu Enstitüsü’nde misafir doçentlik yapmış.
Yine önemli bir isim, eski SPD ve PDS liderlerinden ve Gerhard Schröder hükümetinde maliye bakanlığı yapmış olan Oskar Lafontaine’tir. BSW’ye danışmanlık yapacak olan Lafontain’in en son “ABD’nin Avrupa’ya karşı savaşı” konulu bir makalesi, büyük ilgi görmüştü. (nachdenkseiten.de)

Bir diğer isim ise, eski Düsseldorf Belediye Başkanı Thomas Geisel. Geisel gelecek AB parlamento seçiminde, adayı gösterilenler arasında.

BSW’nin genel saymanlığına görevlendirilen IT (bilgi teknolojisi) şirket yöneticisi Ralph Suikat, yine dikkat çeken başka bir isim.

Eski liberal parti FDP milletvekili avukat ve diplomat Stefan Grüll yine deneyimli isimlerden biri.

Baverya’nın eski aristokrat ailelerinden Schulenburg’un torunu, Michael von der Schulenburgda BSW’de yerini aldı. Michael von der Schulenburg önceki yıllarda BM (Birleşmiş Milletler) genel sekreter asistanlığı görevini yapmıştı.

Uzmanlar, ‘her kesimden insanlar, aradığı toplumsal sorunun yanıtlarını BSW’de buluyorlar’ görüşünde.

WAGENKNECHT KARMAŞIK SORUNLARA BASİT ÇÖZÜM SUNUYOR

BSW lideri Sahra Wagenknecht’in çıkışları toplumun tüm kesimlerinde karşılık buluyor. Vatandaşlar Sahra Wagenknecht hakkında şu değerlendirmeyi yapıyor: “Karmaşık sorulara ve meselelere çok basit yanıt veriyor, kısa ve öz açıklama yapıyor ve herkes anlayabiliyor.

BSW HANGİ SINIFLARA DAYANIYOR?

Wagenknecht 2018 yılında ‘Aufstehen’ (ayağa kalk) hareketini kurmuştu. Buraya ağırlıklı olarak halkçılar, sosyal demokratlar ve sosyalistlerin desteğiyle yaklaşık 170 bin katılım olmuştu. Ancak bu hareket parti değildi, daha çok platform ve toplanma merkezi görevi yapmaktaydı.

Nihayet bugünkü BSW partisi, bu temelin üzerine inşa edildi ve genişlemeye başlıyor.

BSW’ye destek veren ‘çeşitli kesimleri’, siyasal düzlemde şöyle adlandırabiliriz: “Halkçılar, milliyetçiler ve sosyalistler.”

Şu örnekler ve veriler bunları doğruluyor;

Wagenknecht, Hannover’de kiliseye bile davet edildi ve burada konuşma yaptı. Kilise topluluğundan bazı insanlara sorulduğunda, “Burası barışın evidir, ‘savaşa hayır, silah nakliyatına hayır ve barışa evet’ diyen siyasetçilerimize, kapımız açıktır” yanıtını verdi.

Şubat 2023’te ‘Manifestfür Frieden’ (barış manifestosu) adı altında Berlin’de gerçekleşen mitingin baş konuşmacıları, gazeteci yayıncı Alice Schwarzer ve Sahra Wagenknecht’di. Mitinge her kesimden 50 bini aşkın kişi katılmıştı. Akabinde ‘change.org’da başlatılan imza kampanyasına, başta SPD, Yeşiller, CSU gibi parti taraftarları olmak üzere, yaklaşık 1 milyon destek toplanmıştı.

SAĞLIKTA KAMULAŞTIRMA KAMPANYASI

Wagenknecht’in 600 binden fazla abonesi bulunan YouTube kanalı, yaklaşık 1,5 milyon izlenmeye sahip. Kanalın yorum bölümünde solcusundan sağcısına ve muhafazakârına kadar geniş yelpazeden destek mesajları yer alıyor. BSW, “Gender” (cinsiyet) konusunun Almanca yazım kurallarında uygulanmasını ve ‘sol’ ile bağ kurulmasının ‘gündem’ yapılmasını, önemsiz buluyor. Wagenknecht TV’deki ‘Rusya’ya yaptırımlar Alman halkını vuruyor’ açıklamasına, başta milliyetçiler olmak üzere çeşitli kesimlerden alkış gelmişti.
Yine BSW’nin ‘kamucu’ söylemlerini destekleyen ve önceki aylarda yapılan bir imza kampanyası, dikkat çekiciydi: “Sağlık bakımı tekrar kamulaştırılmalı” adlı imza eylemine, ‘change.org’ da 150 bin destek gelmişti.

AfD’YE YÖNELEN TEPKİ OYLARI BSW’YE KAYABİLİR

Anket şirketleride farklı görüşlü seçmenlerin ortak bir partiye yönelişini saptıyor. Başta ‘İNSA’ olmak üzere, bazı anket şirketlerinin (Ekim 2023-Şubat 2024) geçici verilerine göre, BSW partisi olası genel seçimde % 7,5 - 12 bandında ve yerel seçimde % 20’yi aşmış durumda. Anketlerde başka partiye oy veren seçmenler BSW’ye nasıl bakıyorlar?

AfD’den %40 (milliyetçiler), Linke’den % 50 (sosyalistler), SPD’den % 15 (halkçılar) BSW’ye oy verebileceklerini söylüyor.

AfD’ye sempatiyle bakan ‘ABD karşıtı’ milliyetçilerin ‘doğru’ adresinin AfD değil, BSW olduğunu analiz eden siyasal bilimcilerde var. Dolayısıyla AfD’den kopabilecek seçmenlerin, BSW’de toplanacağı öngörülüyor. Yine Sosyal Demokratlara, Yeşiller’e ve CDU’ya kızgın olan ve AfD’ye giden ‘protesto’ oylarının BSW’ye kayacağı tahmin ediliyor.

ALMANLARIN YÜZDE 21’İ BSW’YE SEMPATİ DUYUYOR

Bazı uzmanların analizine göre, BSW’nin Doğu Almanya bölgesinde daha yüksek oy alacağı yönünde. Gazeteci Rainer Balcerowiak’ın paylaştığı bilgiye göre, sadece Doğu Almanya’nın Mecklenburg eyaletinden partinin kuruluşuna, 1 milyon avro bağış yapılmış. BSW’nin ekonomi politikalara sol, toplumsal meselelere halkçı ve uluslararası politikaya milli-bağımsızlıkçı mevziden baktığı ayrıca saptanıyor. ZDF devlet televizyonun ‘Frontal’ programının analizlerinde, “Almanların % 21’i BSW’ye sempati duyuyor” sonucu paylaşılıyor.

Almanya