Otizmli Ozan eğitimin dışına itildi

Sedef Erken, yedi yıldır oğlu Ozan Şanlısoy’un örgün eğitimde kaynaştırma öğrencisi olarak eğitim görmesi için mücadele veriyor. Ogün Şanlısoy ve Sedef Erken çifti, en sonunda çocuklarını eğitim sisteminin dışına çıkarma kararı aldı. Otizmli çocukların, “Bunlar defolu mal”, “Hiçbir şey talep etmeyin uğraşacak vaktimiz yok” gibi söz ve hakaretlere maruz kaldığını söyleyen Erken, “Okula kayıtlı olduğu halde eğitime devam etmeyen binlerce otizmli çocuk var. Bizim dışımızda kimse bu çocuklara inanmıyor” dedi.
Avukat Sedef Erken ve müzisyen Ogün Şanlısoy, yedi yıl önce oğulları Ozan Şanlısoy’u ilkokula kaydettirecekleri zaman engellerle karşı karşıya kaldılar. Aile, Ozan Şanlısoy’u okula kabul etmeyen özel okul müdürü hakkında savcılığa suç duyurusunda bulundu. Takipsizlikle sonuçlanan kararın itirazı da reddedildi. Sedef Erken, konuyu Avrupa İnsan Hamları Mahkemesi’ne taşıdı. AİHM, 2016 yılında başvuruyu reddetti. Ozan Şanlısoy ise, bir devlet okulunda kaynaştırma öğrencisi olarak eğitimine devam etti. Ozan şimdi 13 yaşında, 2017 yılında ilkokuldan mezun oldu böylece daha önce yaşanan sancılı süreç yeniden başladı. Sedef Erken, önceki gün, sosyal medya hesabından Milli Eğitim Bakanı Ziya Selçuk’a seslenerek, “Otizmli oğlum eğitim alabilsin diye yıllardır gece gündüz uğraşıyorum, ancak bugün itibariyle oğlumu zorunlu eğitim sisteminden çıkartmanızı talep etme noktasına geldim, gerekli dilekçeyi bakanlığınıza gönderiyorum, bundan sonra evde kendim eğiteceğim, saygılar” mesajını paylaştı. Sedef Erken’le neler yaşadıklarını konuştuk.

MEB DENETLEMİYOR
Ozan Şanlısoy ilkokuldan mezun olduktan sonra neler oldu?
Sorun hep aynı. Otizmli çocuklar aslında okullarda istenmiyor, kabul görmüyor. Öğretmenler eğitimsiz, sınıflar kalabalık, okulda özel eğitimci yok, rehber öğretmenler yetersiz, Rehberlik ve Araştırma Merkezleri işlevsiz. MEB denetim yapmıyor. Bizim dışımızda kimse bu çocuklara inanmıyor.
Geçen yıl 5.sınıfta sorunlar devam etti. Biz biraz daha deneyelim, belki bir şeyler değişir diye sabrettik. Otizm eylem planı hayata geçer ve belki de her şey yoluna girer diye umutlandık, çünkü Başbakan ile Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanı Bakanı bu yönde açıklamalar yapmıştı.
Üstelik Otizm Eylem Planı, 2016 yılında Resmi Gazete’de bile yayımlanmıştı. Malesef en küçük bir gelişme bile olmadı. Bu yıl başında bir kere daha deneyelim dedik, okula başladık. Kasımın ortasındayız ve oğlumuz için yasanın yönetmeliğin zorunlu kıldığı bireysel eğitim planınını bile yapmak istemeyen bir sistemle daha fazla uğraşmanın vakit kaybından başka bir işe yaramadığı düşünür hale geldik.
Ozan artık asla okula gitmek istemiyor. Çocuğumuzu eğitimden okuldan soğuttular. “Bizden hiçbir şey talep etmeyin vaktimiz yok” dediler. “Zaten bu çocukların yeri burası değil, engelli okuluna gitsin” dediler. Biz de artık yedi yılında sonunda bunlarla uğraşmakla bir yere varamayacağımıza karar verdik. Kaynaştırma sistemine inanmıyorlar, bununla uğraşmak istemiyorlar, zaten buna yetkin de değilller. Ozan, 10 gündür okula gitmiyor. Bugün okulu aradım “gelmiyor farkında değil misiniz” dedim, “ha doğru evet gelmiyor” dediler. Bunu fark eden tek sistem MEB’den gelen devamsızlık mesajı. Şu an okullarda kayıtlı görünen ama devam etmeyen binlerce otizmli çocuk var. Bu çocuklar evlerinde.
Hangi okula kayıt olmuştu?
Evimize en yakın devlet okuluna...
Ortaokula kayıt sırasında sorun yaşadınız mı?
Bu sefer de “Boşa uğraşmayın” diyen MEB yetkilileri oldu ama biz pes etmedik. 5’inci sınıfa başlasın diye aylarca uğraşıp yeniden rapor aldık, kurul kararı çıkarttık. Bütün öğretmenlere bir mektup yazdık, motive etmek için ne gerekiyorsa yaptık ama bu yıl o öğretmenlerin yarısı gitti yenileri geldi, her şey baştan başladı. Bu sorunlarla uğraşırken Ozan 5 yaşından 13 yaşına geldi ve sonuç yok.

‘BOŞA UĞRAŞMAYIN’
Milli Eğitim size “Boşa uğraşmayın” mı dedi?
Evimize yakın Şişli ilçe sınırlarında bir devlet okuluna kayıt olması için uğraştık. “O okullara girmek için herkes binlerce lira bağış veriyor, siz oralarda yapamazsınız” diyenler oldu. Zorla kayıt ettirdik. İlçe Milli Eğitim’dekiler “Özel alt sınıfa verin, boş verin kaynaştırmayı” dedi. “O okullara sizi almazlar, okul güzel yerde, kapısında bağış yapmak için sıra var” dediler.
Ozan evde mi eğitim alacak?
Sistemli bir şekilde evde eğitim alacak. Evde sokakta, spor salonunda, tarlada, bahçede, eğitim imkanı bulabildiğimiz her yerde...
Peki ya sosyalleşme, akranlarıyla iletişim gibi sorunlar...
Ozan iki yaşından beri hiç evine kapanmadı. 4-5 yaşında daha tek kelime konuşamamışken en zor dönemlerde, krizler geçirirken, kendini yerlere atarken bile benimle ve babasıyla iletişimi hep vardı. Biz hayatta olduğumuz sürece bunlara çözüm buluruz, bizim derdimiz bizden sonra bu çocuklara ne olacak kısmı.
‘Defolu mal’ sözüne soruşturma yok
Sedef Erken’e otizmli çocukların eğitim sorunu nasıl çözülür diye sorduk: “Onu da Sayın Bakan Ziya Selçuk düşünsün, ben anneyim. Milli Eğitim Bakanı değilim. Bu konuda 10 yıl çalıştım, emek verdiğimiz metin Otizm Eylem Planı’dır. Bütün çözümler orada yazılı. Asıl dert bu çocukları kimsenin umursamaması. Bir öğretmen mayıs ayında bir anneye ve çocuğuna bütün sınıfın önünde ‘Bunlar defolu mal’ dedi. Gitmediğimiz yer kalmadı. Soruşturma bile açılmadı. Daha ne diyelim.”