İnsan odaklı modern şehirler

MİLLİ HÜKÜMET PROGRAMINI DERİNLEŞTİRİYORUZ - 5

İlker Dağlıoğlu / Mimar

Milli Hükümet döneminde uygulanmasını isteğim çevre ve şehircilik konularındaki görüşlerimi, aşağıdaki gibi özetlemek istiyorum. Görüşlerinize sunarım:

ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK

İklim şartlarının getirdiği değişikliklerden az etkilenmek ve su tasarrufu amacıyla; şehir ölçeğinde yapılacak, yağmur sularının yeraltında depolanmasını sağlayacak, devasa yeraltı su depolama ve filtreleme istasyonları kurulmalıdır. İmar planlarında bu yeni nesil depolama sahalarının ileri teknolojik yapım tekniklerinin icaplarına uygun olarak imar planlarına yeni düzenlemeler getirmek gerekmektedir.

Binalarda çatı oluklarından yere inen yağmur sularının depolanması mecburi hale getirilmeli. Alınan yapı ruhsatına yönelik projelerde gösterilmesi ve işlenmesi gerekmektedir. (Avusturalya’da yaklaşık 15 yıldan bu yana uygulamaya geçildi ve bu tesisatın parasının tamamı devletçe karşılanıyor.)

Binalarda atık su, bitki örtüsünü sulama amacıyla ‘yeşil musluk projesi’ adıyla yeni bir su tesisatı ilave edilerek değerlendirilmeli.

İstanbul gibi büyük şehirlerimizin belli nüfus büyüklüğünden sonra, teknik altyapı ve sosyal altyapının çökmemesi için; göçün önlenmesi ve nüfus artışını azaltmaya yönelik tedbirler almak gerekir.

Yüksek katlı binalara sınırlama getirilmesi, yeni yerleşim alanlarının uzak noktalarda planlanması gibi uygulamaları teşvik etmek gerekiyor. Hava kirliliği açısından elektrikli araçların üretim ve yaygınlaştırılmasını desteklemek gerekiyor.

Halk oylamasına gidilmeden, demokratik kurallara hiç uygun olmayan bir şekilde kapanan, nüfusu 5 binin üstündeki belde belediyelerinin yeniden açılması sağlanmalı.

İmar yasalarında yeraltında yapılaşmayı ve doğal çevreye uyumlu evlerin, binaların yapılmasını kolaylaştıracak ve özendirecek değişikliklere gidilmeli.

Bina çatılarında yeşil alan kullanımını arttırmaya yönelik yasal düzenlemeler yapılmalı. İmar yönetmeliklerinde yeşil alan oranı %10 olarak kullanılabilmekte, bu oranı % 100’e kadar serbest bırakılmalı.

Depreme dayanıklı yeni nesil ucuz, hızlı ve ileri teknolojik imkânlarla yapılan toplu konut projelerine geçmek gerekmektedir.

Temiz ve çevreci enerji üretiminin arttırılması amacıyla, bina çatılarının güneye bakan yüzeylerinin güneş panelleriyle kaplanması belirli yerlerde mecburi hale getirilmeli.

Rüzgâr güllerinin yerleşime yakın noktalarda bulunanlarının, eko sisteme yaptığı olumsuzluklar da göz önüne alınarak, denizlerde rüzgâr gülü tarlaları oluşturulmalı.

Trafik sıkışıklığına alternatif olarak, MONORAY uygulamalarının tüm büyük şehirlerimizde yaygınlaştırılması sağlanmalı. Ana arterlerde trafiği yeraltına almaya yönelik olarak, “aynalanmış ikiz yol projeleri”ne geçmek gerekmektedir. Prefabrik yapım yöntemiyle hızlı ve ekonomik yapımının sağlanması, ulaşımla birlikte, daralan alt yapının da bu projeyle birlikte yenilenerek, alt yapının rahatlaması sağlanmalı.

Deprem tehlikesine karşı, yok edilen afet toplanma yerlerinin yerine, son teknolojik imkânlardan da yararlanarak geliştirilecek, yüksek ve geniş deniz platformalarının kurulması sağlanmalı.

Geniş ve büyük ölçekli kent parkları kurulmalıdır. Bu parkları yaygınlaştırmak, sayılarını arttırarak, tüm şehirlere yaymak gerekir. Bu alanlarda, iklim ve bölgesel şartlarü uygun olarak, doğal yaşamı destekleyici, bitki örtüsü, ağaç çeşidi ve yabani hayvan türlerinin çoğaltılmasını sağlamak gerekmektedir.

Ovaların ve verimli toprakların yapılaşmaya kapatılması. En azından yapılaşmayı seyreltecek tedbirlerin alınması...

Gerçek kentsel dönüşümü yapabilmek amacıyla, ulusal ve uluslararası piyasadan uzun vadeli ve ucuz kredi temin edilerek, halkın bireysel ve biraraya gelerek kendi binalarının yeniden yapılmasına yönelik krediler verilmeli.

Sivil havacılığı özendirecek ve önünü açacak düzenlemelere giderek, her şehre “özel pist projesiyle” küçük, sportif havalimanları kurulmalı. İmar planlarında sportif pist bırakma mecburiyeti getirilmeli.

TARIM VE ORMAN

Yapraklı, yangına dirençli, kök yapısı kuvvetli karma ağaç türleriyle ağaçlandırma gerçekleştirilmelidir. Tarımın ve çiftçimizin içinde bulunduğu durum göz önüne alınarak, temel gıda maddelerinin üretiminden satışa, pazarlamaya kadar süreçte tarımsal kooreratif birlikleri oluşturarak, bunları organize ederek ve destek vererek, “tanzim satış mağazaları” hayata geçirilmeli.