Türk jeopolitiğinin coğrafi tabanı

MİLLİ HÜKÜMET PROGRAMINI DERİNLEŞTİRİYORUZ - 15

Doç. Dr. Sait Yılmaz - Milli Güv. ve Dış Politika Uzmanı

Uluslararası Türk Kültürü Teşkilatı (Türksoy), 23 yılı aşkın süredir, Türk halklarının gönül birlikteliğini ve kardeşliğini güçlendirmek, ortak Türk kültürünü gelecek nesillere aktarmak ve dünyaya tanıtmak için çalışmaktadır. Türksoy, 1993 yılında, Azerbaycan, Kazakistan, Kırgızistan, Özbekistan, Türkmenistan ve Türkiye Cumhuriyeti kültür bakanları tarafından imzalanan anlaşmayla kuruldu. Türksoy’un 6 kurucu üye ve 8 gözlemci üye olmak üzere toplam 14 üyesi bulunmaktadır. KKTC, Rusya Federasyonuna bağlı Tataristan, Başkurdistan, Altay, Saha, Tıva ve Hakas Cumhuriyeti ile birlikte Moldova’ya bağlı Gagavuz Yeri, Türksoy’a gözlemci üye olarak katılmışlardır. Türksoy’un çalışmaları, Türk dili konuşan ülkeler devlet başkanlarının himayelerinde yürütülmeye başlanmış ve faaliyetleri, Türk Dili Konuşan Ülkeler Kültür Bakanları Daimi Konseyi tarafından belirlenmektedir. Daimi Konsey toplantılarında alınan kararlar Ankara’daki Türksoy Genel Sekreterliği tarafından icra edilir. Türksoy Genel Sekreterliği görevini 29 Mayıs 2008 tarihinden beri Kazakistan Eski Kültür Bakanı Düsen Kaseinov yürütmektedir. Genel Sekreter yardımcılığı görevinde ise, Prof. Dr. Fırat Purtaş bulunmaktadır. Teşkilatta ayrıca üye ülkelerin Kültür Bakanlıkları tarafından tayin edilen temsilciler görev yapmaktadır.

TÜRKSOY’UN FAALİYETLERİ

Türksoy’un faaliyetlerini şu şekilde sınıflandırabiliriz;

Sanatsal buluşmalar kapsamında, Türksoy her yıl, Türk dünyasından fotoğrafçıları, ressamları, opera sanatçılarını, şairleri, medya mensuplarını, tiyatro gruplarını, dans ve müzik topluluklarını bir araya getirmekte, festivaller düzenlenmekte, bilim adamı ve sanatçıları tecrübe alışverişlerine imkân sağlamaktadır.

Türk halklarının ortak geçmişini; dil, edebiyat, kültür ve sanatını, bir bütün halinde ele alan bilimsel çalışmalar gerçekleştirilmektedir. Düzenlenen anma toplantıları ve ilan edilen anma yılları kapsamında Türk kültürüne hizmet eden parlak şahsiyetler, yeni nesillere tanıtılmaktadır. Üç dilde yayınlanmakta olan Türksoy dergisinin yanı sıra yıl boyu farklı lehçe ve dillerde pek çok eser okuyucularla buluşturulmaktadır.

Nevruz kutlamaları, Türksoy’un geleneksel etkinliklerinin baGşında gelir. 2010 yılında UNESCO Genel Merkezi’nde, 2011 yılında BM Genel Kurulu’nda gerçekleştirilen tarihi kutlamalar sonrasında Türksoy, Türk dünyasının ortak geleneği olan nevruz’u bütün insanlığa mal etmiş, Türk dünyasının UNESCO’su unvanını kazanmıştır.

Türksoy’un, kültür hayatımıza kattığı yeniliklerden biri de, Türk dünyası kültür başkenti uygulaması olmuştur. Uygulama kapsamında 2012 yılında Astana, 2013 yılında Eskişehir, 2014 yılında Kazan, 2015 yılında Türkmenistan’ın Merv, 2016 yılında Azerbaycan’ın Şeki, 2017 yılında Kazakistan’ın Türkistan şehri Türk Dünyası Kültür başkenti olarak seçilmiştir.

SON FAALİYETLERİ

Sadece son birkaç ay içinde Türksoy’un gerçekleştirdiği aşağıdaki faaliyetler yaptığı önemli kültür etkinlikleri hakkında fikir vermektedir. Bunları Türksoy’un web sayfasından izleyebilirsiniz;

01 Şubat 2017; Altaylardan Balkanlar’a Türk Dünyası Resim Sergisi (Bükreş),

19 Ocak 2017; Türk dünyasının Öncüleri Konferansları: Hoca Ahmed Yesevi (Kırklareli)

21 Aralık 2016; Gençlerinden Gözünden Makedonya Türklerinin Eğitim, Kültür ve Sanat Hayatı (Ankara),

02-11Aralık 2016; 13. Ülkeler El Sanatları ve Hediyelik Eşya Fuarı (Ankara),

08 Aralık 2016; Türk Cumhuriyetlerinin 25. Yıl Gala Konserleri (Bakü),

01 Aralık 2016; Türksoy Daimi Konseyi 34. Toplantısı (Bakü)

15 Kasım 2016; Azerbaycan Edebiyatının Klasik Şairi Samed Vurgun Anma Toplantısı (Ankara),

20 Ekim 2016; Halk Çalgıları Orkestrası Konseri (İstanbul),

17 Ekim 2016; 3. Şehir Tiyatroları Buluşması (Adana),

11 Ekim 2016; Türksoy Opera Günleri İstanbul Konseri

10 Ekim 2016; Türksoy Ressamlar Buluşması (İstanbul),

03 Ekim 2016; Türk Cumhuriyetlerinin 25. Yıl Gala Konserleri (Merv ve Bakü).

TÜRK DÜNYASI JEOPOLİTİĞİ

Türkiye, 21. yüzyılın en dinamik alanlarından birisi olacağı şimdiden belli olan Avrasya alanının oluşmasında politik, ekonomik, sosyal, kültürel öncülüğü üstlenerek, üçüncü bin yıla Türklüğün yeni misyonu ile başlamalıdır. Türk jeopolitiğinin coğrafi tabanı Ortadoğu değil, Türk dünyasıdır.

Türk dünyası jeopolitiği için sağlanması gereken hususların başında ekonomik, siyasi ve kültürel açılardan Türk birliğinin kurulması, gerçekçi siyasi ve ekonomik politikaların cesaretle uygulanmasıdır. Türkiye, Türk dünyası ile bağlarını güçlendirecek kültürel ağları geliştirmeli, birlikte nefes almalıdır. Yüzyıllardır üstü örtülen Türk Dünyası, kültürünün bütün özellikleriyle gün ışığına çıkarken, bu kültürü külleri arasında, baskılar altında uzun süre koruyanlara, yaratıcılarına bugünkü ve bütün dünyadaki Türk kuşaklarının borçları, sorumlulukları vardır. Yeni bir Türk kültürü yaratabilmek için jeopolitiği, jeoekonomiyi, jeokültürü ve jeostratejiyi tarihsel bir eksende yeniden yorumlamalıyız.

Eşsiz kültürü, geçmişten beri kurduğu ve yücelttiği devletleri, gelenek ve görenekleri ve binlerce yıllık tarihi ile Türk Milleti, dünyada tarihe damgasını vuran ender milletlerden biridir. Türk birliğinin temelinde ortak kökler, medeniyet ve tarih bulunmaktadır. Kültür alanında ilişkiler derinleşmeden ve kurumsallaşmadan diğer alanlarda ilerlemek mümkün değildir. Türksoy, Türk halklarının kültür ve sanatının tanıtılmasında çok önemli bir rol oynuyor, birliğimizi güçlendiriyor ve kültürel bağlarımızı sağlamlaştırıyor. İzleyelim ve destekleyelim..