İran dostluğuna Trump kaması

Turan Salcı

Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın Körfez ülkelerini ziyareti kapsamında gittiği Bahreyn’de yaptığı konuşmada “Pers milliyetçiliğinin önünü almamız gerekiyor” sözleriyle İran’ı hedef alması gündemdeki yerini koruyor. Erdoğan’ın açıklamalarını değerlendiren bölge siyasetlerine hakim emekli komutan ve uzmanlar, Erdoğan’ın söylemlerindeki Trump etkisine dikkat çekti.

Vatan Partisi Genel Başkan Yardımcısı E. Hava Tümgeneral Beyazıt Karataş, Ulusal Strateji Merkezi (USMER) Başkanı E. Tümamiral Soner Polat ve milli güvenlik ve dış politikalar uzmanı Doç. Dr. Sait Yılmaz, Erdoğan’ın bu çıkışını Aydınlık’a değerlendirdi.

Amerika, İran’ı işgal etse Yeni Şafak mutlu mu olacak?

BÖLGEYE FAYDASI YOK

Bölgede en önemli müttefiklerimizden birinin İran olduğunu vurgulayan Beyazıt Karataş, Erdoğan’ın bu mezhepçi çıkışının ilişkileri geliştirmemizi engelleyeceğini söyledi. Karataş şunları kaydetti: “İran, Türkiye’nin en önemli komşularından birisi ve zaten büyük ölçüde ekonomik olarak işbirliği yaptığımız bir ülke. Fakat ABD ve onunla birlikte hareket eden ülkeler İran’la olan ilişkilerimizin hiçbir zaman iyi olmasını istemiyorlar. Böyle sözlerin bölge ülkelerinin hiçbirine faydası yok. Çünkü siz iç veya dış politikanızı mezhepsel temeller üzerine oturtursanız başarılı olamazsınız. Bu da tabiki İran’la ilişkilerin uzun vadede gelişmesine katkı sağlamaz. İran da böyle görüyor zaten.”

JEOPOLİTİK KÖRLÜK

Astana görüşmelerinde birlikte masaya oturduğumuz ve anlaşmaya vardığımız İran’a karşı yapılan bu açıklamayı “jeopolitik körlük” olarak ifade eden Soner Polat ise şu vurguları yaptı: “Burada ‘Büyük Kürdistan’ kurulduğu takdirde bölünecek olan ülkeler sırasıyla Irak, Suriye, Türkiye ve İran’dır. Dolayısıyla bu ülkelerin de kendi aralarında bir takım şark kurnazlığı içinde birbirlerine zarar verecek hamleler yapması sadece jeopolitik bir körlüktür. Kısa dönemde bir takım kazançlar olsa bile orta ve uzun dönemde kafa üstüne çakılırlar.

Siz burada Suudiler gibi devletlere yaranmak için bu demeci verdiğiniz zaman bölgedeki denklemi emperyalizm lehine bozarsınız. Aynı masa etrafında toplanmışken Astana’nın başarısını da aşağı indirir. Bu nedenle burada ilk önce jeopolitik vizyon ve stratejik bir çerçeve gerekir.”

TRUMP İRAN’A KARŞI

ABD’nin yeni başkanı Donald Trump’un İran karşıtı politikalarına dikkat çeken Doç. Dr. Sait Yılmaz ise uygunlanmak istenen senaryolara dikkat çekti. Yılmaz’ın ifadeleri şöyle: “Türkiye ve İran’ın çıkarları bölgede ulus devletlerin korunmasına yönelik. Toprak bütünlüğü savunulmazsa ortaya bir terör bataklığı çıkacak. Uzun zamandır İran’la bu çıkarlarla ortak iken ne yazıkki Erdoğan’ın Suudi Arabistan ve diğer körfez ülkeleriyle Sunni eksen oluşturma çabasına saplanmış olmaları Irak’ta Barzani’nin, Suriye’de de PYD’nin gelişmesine yol açıyor. İran tehdidi algısını yaratan ABD ve İsrail istihbaratıdır. Yani ABD bölgede İran kışkırtması yaparak bölgedeki birliği dağıtmaya çalışıyor. Trump’la beraber İran senaryosu sıcak olarak tekrar gündeme geldi. Trump’ın politikaları İran ve Rusya ile gelişen dostluğa karşı süreç başlattı. Dolayısıyla çok tehlikeli senaryolara gidiyoruz. Bugün Suriye’de yaşadığımız şeyleri İran’da yapmaya çalışıyorlar. Bunları ABD askeri ölmesin müslümanlar birbiri ile savaşsın diyen Batılıların projeleri. Bu hataların nedeni milli çıkarlı politikalar yerine mezhep çıkarları politikalar uygunlanmasıdır.”