Çin’de Japon emperyalizmine karşı Milli Birleşik Cephe: 1937-1945

Japonya, 1931’de Çin Cumhuriyeti’nin kuzey topraklarını, Mançurya’yı işgal eder ve burada kukla bir devlet kurar.

Guomindang ile Çin Komünist Partisiyle arasında Üç Halk İlkesi (milliyetçilik, demokrasi ve halkın refahı) temelinde kurulan ittifak Sun Yat Sen’in ölümünden sonra Guomindang’ın başına geçen Çang Kay Şek tarafından 1927’de bozulmuş ve Çin iç savaşa sürüklenmiştir. Çin Komünist Partisi’nin (ÇKP) Hunan ve Ciangsi eyaletlerindeki kırsal alanlarda topraksız ve yoksul köylülere dayanarak oluşturduğu işçi-köylü iktidarı bölgeleri, Guomindang birliklerinin sürekli saldırısı altındadır.

Çang Kay Şek’in Japon işgaline “direnmeme” ve ÇKP önderliğindeki işçi-köylü hareketini bastırma siyasetine yönelmesi üzerine ÇKP, Guomindang ordusundaki subay ve askerlere Japon emperyalizminin işgaline karşı birlikte savaşma çağrıları yapar.

Milli Birleşik Cephe ve Halk Cumhuriyeti siyaseti-Aralık 1935

Bu çağrılara rağmen Guomindang saldırılarının devam etmesi üzerine ÇKP, işçi-köylü iktidarı alanlarındaki kuvvetini kuzeydeki Japonlara karşı direniş üslerine nakletme kararı alır. Ekim 1934’te başlayan ve bir yıl süren Uzun Yürüyüş’le ÇKP’nin yönetici kadrosu ve Kızıl Ordu, Şensi eyaletindeki üs bölgesine ulaşırlar.

Japon işgalinin güneye genişleme eğilimi göstermesi üzerine ÇKP, halkın bütün katmanlarının emperyalist işgale karşı durduğunu, Çin’in bağımsızlığı için savaşma iradesine sahip olduğunu saptar. 1935 Aralık Kararıyla Japon işgaline karşı bütün milli güçlerin topyekûn silahlı mücadelesini savunur, Milli Birleşik Cephe ve Halk Cumhuriyeti siyasetlerine yönelir:

“Yoldaşlar! Siyasi durumda artık büyük bir değişiklik olmuştur. Partimiz bu değişen durumun ışığında görevlerini saptamış bulunuyor.

Bugünkü durum nedir?

Bugünkü durumun başlıca özelliği, Japon emperyalizminin Çin’i bir sömürge haline getirmek istemesidir. …

Sınıf ilişkileri sorununu özetleyecek olursak, durumda meydana gelen temel değişiklik, yani Japonya’nın Çin Seddinin güneyini de işgale başlaması, Çin’deki çeşitli sınıflar arasındaki ilişkileri değiştirmiş ve milli devrim saflarını güçlendirirken, karşı devrimin saflarını zayıflatmıştır. …

Partinin temel taktik görevi nedir? Temel görev, geniş bir devrimci milli birleşik cephe kurmaktan başka bir şey değildir.

Devrimci durum değiştikçe, devrimci taktikler ve önderlik yöntemleri de buna uygun olarak değişmelidir. Japon emperyalistlerinin, işbirlikçilerinin ve hainlerin görevi, Çin’i bir sömürge haline getirmek; bizim görevimiz ise Çin’i toprak bütünlüğüne sahip özgür ve bağımsız bir ülke yapmaktır. …

Hükümetimiz, şimdiye kadar işçilerin, köylülerin ve şehir küçük burjuvazisinin ittifakına dayanmaktaydı; şimdiden sonra ise milli devrimde yer almak isteyen bütün diğer sınıflardan da üye alacak biçimde yeniden düzenlenmelidir.

Şu sırada böyle bir hükümetin temel görevi, Çin’in Japon emperyalizmi tarafında ilhak edilmesine karşı durmak olmalıdır. Toprak devrimi ile değil, yalnızca milli devrimle ilgilenenleri ve hatta arzu ettikleri takdirde, Japon emperyalizmine ve uşaklarına karşı olmakla birlikte yakın bağları dolayısıyla Avrupa ve ABD emperyalistlerine karşı çıkmayanları da kapsayabilecek şeklide daha geniş bir temsil yeteneğine sahip olması gerekmektedir. …

‘İşçi ve Köylü Cumhuriyeti’nin yerine neden ‘Halk Cumhuriyeti’ni koyuyoruz?

Hükümetimiz sadece işçi ve köylüleri değil, fakat bütün milleti temsil etmektedir. Bu anlam ‘işçi ve köylülerin demokratik cumhuriyeti’ sloganı içinde zaten vardı; çünkü işçi ve köylüler nüfusun yüzde 80 ile 90’ını oluşturmaktadırlar. … Şimdiki durum, sloganımızı değiştirmemizi ve onu halk cumhuriyeti haline getirmemizi gerektirmektedir. Bunun nedeni ise, Japon işgalinin Çin’de sınıf ilişkilerini değiştirmiş bulunması ve artık yalnız küçük burjuvazinin değil, milli burjuvazinin de Japonya’ya karşı mücadeleye katılması olanağının doğmuş bulunmasıdır.”[1]

Şian Olayı ve Çang Kay Şek’in ittifaka zorlanması-Aralık 1936

ÇKP, yeni siyasetleri doğrultusunda 5 Mayıs 1936’da Nanking’deki Guomindang hükümetine telgraf çekerek iç savaşa son verilmesini, Japonya’ya karşı birlik için komünistlerle barış görüşmeleri yapılmasını talep eder, Çang Kay Şek karşıtı sloganlarını kullanmayı bırakır.[2]

ÇKP’nin milli birleşik cephe çağrısı Guomindang ordusu subay ve komutanlarının geniş kesimlerini etkiler. Özellikle Mançurya’nın işgaliyle Şian’a yerleşen Mançurya (Kuzey Doğu) Ordusunda ve On Yedinci Yol (Kuzey Batı) Ordusunda ÇKP ile birlik ve ortak mücadele eğilimleri kuvvetlidir. Bu orduların askerleri, “Çinli Çinliyle savaşmaz” sloganıyla Japonlara karşı birlikte mücadeleyi savunmaktadırlar ve ÇKP yöneticileriyle temas halinde olan komutanları da ÇKP’ye karşı “temizlik” harekâtlarını durdurmuşlardır. Çang Kay Şek, bu iki ordunun komutanlarına “temizlik” harekâtlarını sürdürmelerini emretmek için Nanking’den Şian’a gider ancak 12 Aralık 1936’da komutanlar tarafından tutuklanır. Çu En Lay ve ÇKP önderleri de Şian’a giderler. Yapılan görüşmeler sonunda Çang Kay Şek, iç savaşa son vermeyi, Japon işgaline karşı ÇKP ile birlikte savaşmayı kabul eder ve bu koşullarla 25 Aralık’ta Nanking’e dönmesine izin verilir:

“Çan Kay Şek, Sian’da … öne sürülen Japonya’ya karşı direnme talebini kabul etti ve bir ilk adım olarak iç savaş birliklerine Şensi ve Gansu’dan çekilme emri verdi. Bu Çan’ın son 10 yılda izlediği yanlış siyasette bir değişikliğin başlangıcını belirlemektedir. … Çan’ın birliklerini geri çektikten sonra iyi niyetle hareket edip etmeyeceğini ve kabul ettiği koşulları yerine getirip getirmeyeceğini ileride göreceğiz. Bu koşullar şunlardır:

Guomindang’ı ve Milli Hükümeti yeniden örgütleyerek Japon yanlısı grubu atmak ve Japon aleyhtarı unsurları kabul etmek;
Şanghay’daki yurtsever önderleri ve diğer bütün siyasi tutukluları salıvermek ve halkın özgürlüklerini ve haklarını güvence altına almak;
‘Komünistleri bastırma’ siyasetine son vermek ve Japonya’ya karşı direnmek için Kızıl Orduyla ittifak yapmak;
Japonya’ya karşı direnme ve ülkeyi kurtarma siyasetini saptamak için bütün partilerin, grupların, nüfusun bütün kesimlerinin ve orduların temsil edildiği bir mili kurtuluş konferansı düzenlemek;
Çin’in Japonya’ya karşı direnmesine yakınlık duyan ülkelerle iş birliğine girmek ve
Ülkeyi kurtarmak için diğer özel yöntem ve araçları benimsemek.”[3]

ÇKP ittifak için siyasetlerini değiştiriyor-Şubat 1937

ÇKP, Guomindang’ın Şian Olayından kısa bir süre sonra toplanan Merkez Yürütme Komitesi toplantısına 10 Şubat 1937’de gönderdiği telgrafta, koşullarının kabul edilmesi halinde “yabancı saldırıya karşı dayanışmada iyi niyetinin bir ifadesi olarak” şu taahhütlerde bulunur:

“1. Milli Hükümeti devirmek için silahlı ayaklanma siyaseti ülke çapında terk edilecektir.

2. İşçi ve Köylülerin Demokratik Hükümetinin adı Çin Cumhuriyeti Özel Bölge Hükümeti olarak değiştirilecek ve Kızıl Ordu, Milli Devrimci Ordunun bir parçası olarak yeniden tamamlanacak ve sırasıyla Nancing’deki Merkezi Hükümetin ve hükümetin Askeri Konseyinin emri altına gireceklerdir.

3. Özel Bölge Hükümetine bağlı olan bölgelerde genel oya dayanan tamamen demokratik bir sistem uygulanacaktır.

4. Toprak ağalarının topraklara el konulması siyasetinden vaz geçilecek ve Japonya’ya karşı milli birleşik cephe ortak programı kararlılıkla uygulanacaktır.”[4]

Bu toplantısında Guomindang temel siyaset değişikliği yapmaz. Ancak halkın baskısı ve kendi saflarındaki gelişmeler nedeniyle milli birleşik cephe siyasetini kabul etme yönünde eğilim güçlenir. ÇKP, Guomindang’ı harekete geçmeye teşvik etme ve Guomindang içinde barıştan, demokrasiden ve Japonya’ya karşı direnmeden yana olan herkesle birleşme siyasetini sürdürme kararı alır, ayrıca Sun Yat Sen’in Üç Halk İlkesine bağlı olduğunu bir kez daha ilan eder.

Japon işgaline karşı direniş savaşının başlaması-Temmuz 1937

7 Temmuz 1937’de Beycing yakınlarında Japon askerlerinin saldırısına uğrayan Çin birliklerinin direnişi, milliyetçi duyguların ve bağımsızlık talebinin yükselmesine yol açar, Çin’in işgale karşı savaşını başlatır. Bu olayın ertesi günü, 8 Temmuz’da ÇKP bütün millete çağrıda bulunur:

“Yurttaşlar! Peyping* ve Tiancin tehlikededir! Çin milleti tehlikededir! Tek çıkar yol bütün milletin vereceği bir direnme savaşıdır. İstilacı Japon ordularına karşı kararlı bir direnişe geçilmesini ve bütün acil durumları karşılamak üzere derhal hazırlıklara girişilmesini istiyoruz. … Bütün ülke halkı, hükümet ve silahlı kuvvetler birleşsin ve milli birleşik cepheyi, Japon saldırısına karşı direnişimizin Çin Seddi olarak inşa edelim! Guomindang ve Komünist Partisi sıkı bir iş birliği yapsın ve Japon saldırganlarının yeni saldırılarına karşı dirensin!”[5]

ÇKP, iki parti arasındaki iş birliği önerisini 15 Temmuz’da Guomindang’a iletir. Anlaşmaya göre bu bildiri, Çang Kay Şek’in Çin Komünist Partisi’ni resmen tanıdığını ifade eden demeciyle aynı anda yayımlanacaktır.[6]

Çang Kay Şek, 17 Temmuz’da Luşan’da verdiği demeçle Çin’in toprak bütünlüğüne zarar verecek herhangi bir öneriyi kabul etmeyeceğini, bütün millet savaşa girdiğinde sonuna kadar fedakârlık gerekeceğini, savaş patlak verdikten sonra Japonya’ya karşı direnme ve anavatanı savunmanın herkesin görevi olduğunu açıklar.

ÇKP, Guomindang’ın açıklamasında savunulan direnme savaşı siyasetinin ortak nokta olduğunu belirleyerek Çang Kay Şek’in bildirisini destekler:

“Biz komünistler, kendi bildirimizi canla başla ve inançla uyguluyor, aynı zamanda Çan Kayşek’in demecini de kararlılıkla destekliyoruz; Guomindang üyeleri ve bütün vatandaşlarımızla birlikte anavatanı kanımızın son damlasına kadar savunmaya hazırız.”[7]

İşgal hızla genişler, 13 Ağustos’ta Şanghay’da şiddetli çarpışmalar meydana gelir. Cephede durumun kötüleşmesi üzerine ÇKP, Guomindang’a, bütün ülke halkına, bütün siyasi parti ve gruplara Japon işgalcileri yenmek için On Maddelik Milli Kurtuluş Programı önerir:

“1. Japon emperyalizmini alt edelim, 2. Bütün milletin askeri gücünü seferber edelim, 3. Bütün ülke halkını seferber edelim, 4. Yönetim aygıtında reform yapılsın, 5. Japon aleyhtarı bir dış siyaset benimsensin, 6. Savaş halinin gerektirdiği mali ve ekonomik siyasetler benimsensin, 7. Halkın yaşam koşulları düzeltilmelidir, 8. Japon aleyhtarı bir eğitim siyaseti benimsenmelidir, 9. Hainler ve Japon yanlısı unsurlar temizlenmeli ve cephe gerisi temizlenmelidir, 10. Japonya’ya karşı milli birlik sağlanmalıdır.”[8]

Milli Birleşik Cephenin kurulması-Eylül 1937

ÇKP’nin 15 Temmuz tarihli iş birliği önerisi ve Çang Kay Şek’in Çin Komünist Partisini tanıdığını açıklayan demeci, Guomindang tarafından gecikmeli olarak 23 Eylül’de yayımlanır. ÇKP, bu gelişmeyi Çin milli kurtuluş savaşının ve Çin devriminin dönüm noktası olarak selamlar:

“…iki parti arasındaki iş birliğinin kurulduğu ilan edildi ve böylelikle milleti kurtarmak uğruna iki parti arasında yüce bir ittifakın gerekli temeli atılmış oldu. Komünist Partisi’nin bildirisi, sadece iki parti arasındaki birlik ilkesini değil aynı zamanda bütün ülke halkının yüce birliği temel ilkesini de içermektedir. Çan Kayşek’in demecinde bütün Çin’de Komünist Partisi’ni resmen tanıması ve milleti kurtarmak için birliğin gerekliliğinden söz etmesi iyi bir şeydir. … İki parti arasında birleşik cephenin kurulduğu ilan edilmiştir. Bu, Çin devrimi tarihinde yeni bir çığır açmıştır. Bu, Çin devrimi üzerinde geniş ve derin bir etki yapacak ve Japon emperyalizminin yenilgiye uğratılmasında belirleyici bir rol oynayacaktır.”[9]

Milli Birleşik Cephe’nin kurulmasıyla Kızıl Ordu, Sekizinci Yol Ordusu adını alır ve Guomindang hükümetine bağlı Askeri Konseyin komutasına girer.

ÇKP, cephenin bütün siyasi partileri ve sınıfları kapsayacak şekilde genişletilmesini önerir:

“Japonya’ya Karşı Milli Birleşik Cephe sadece Guomindang ve Komünist Partisi ile mi sınırlı kalmalıdır? Hayır, iki partinin sadece bir parçasını meydana getirdiği bütün milletin birleşik cephesi olmalıdır. … Bütün parti ve grupların, bütün mesleklerden kişilerin ve bütün silahlı kuvvetlerin birleşik cephesi, bütün yurtseverlerin -işçilerin, köylülerin, askerlerin, aydınların ve iş adamlarının- birleşik cephesi olmalıdır.”[10]

ÇKP ayrıca birleşik cephenin güçlendirilmesi için Sun Yat Sen’in Üç Halk İlkesi ve Ağustos ayındaki on maddelik önerileri temelinde ortak bir siyasi program geliştirilmesini, yönetim aygıtının, ordu sisteminin, halkın haklarının, maliye, iktisat, eğitim siyasetlerinin direniş savaşının ihtiyaçlarına ve değişen koşullara göre yeniden düzenlenmesini tekrar talep eder. Toplumsal reformun birleşik cepheyi güçlendireceğini ve direniş savaşının temelini sağlamlaştıracağını açıklar.

Japon işgaline karşı direniş savaşı 1937-1945

Japonlar Çin’in büyük kentlerini kısa sürede ele geçirirler. 1937 Eylül’ünde Beycing, Kasım’ında Şanghay, Aralık ayında Guomindang hükümetinin merkezi olan Nanking düşer. Hükümet, Vuhan’a taşınır. 1938 ortalarında Japonlar Çin’in kuzeyindeki önemli şehirleri ve demiryollarını denetimleri altında bulundurmaktadırlar. Güneye doğru ilerleyerek Kasım ayında Guangju’yu işgal ederler ve geçici hükümet merkezinin lojistik destek hattını keserler. Hükümet daha batıya, Siçuan eyaletinde Çongking şehrine taşınır. 1939’da direniş devam etmekle birlikte orduların durumunda önemli değişiklikler olmaz. 1940’ta Japonlar Nanking’de kukla bir hükümet kurarlar. Çin halkı bu hükümeti tanımaz, işgal altındaki bölgelerden yüz binlerce kişi direnişe katılmak üzere batıya gider.

Guomindang, direniş savaşı sırasında Milli Birleşik Cephe ilkelerine aykırı olarak ÇKP’ye, ÇKP’nin kurduğu ve işgale karşı savaşan ordulara düşmanca eylemlerde bulunur, halka karşı diktatörlük uygular. Hunan ve Ciangsi’deki eski ÇKP kadrolarının oluşturduğu, Japon hatlarının gerisinde direnen Yeni Dördüncü Ordu’ya Sarı Nehrin kuzeyine geçme emri verir. Guomindang, harekât sırasında güneyde kalan birliklere hücum ederek büyük zayiata neden olur. ÇKP, Çang Kay Şek’in Yeni Dördüncü Orduyu lağvetme kararına direnir. Yeni bir iç savaş, Milli Birleşik Cephenin danışma organı olan Halk Siyasi Konseyi’nin müdahalesiyle önlenir.

Guomindang hükümetinin ve ordularının başarısızlığında baskıcı ve kötü yönetim, ordu ve bürokraside hizipleşme, rüşvet, yolsuzluk, genel yozlaşma önemli etkenlerdir. Bunlara eklenen Japon bombardımanları, üretimsizlik, yiyecek sıkıntısı, yüksek enflasyon, ücretlerin ödenememesi gibi mali sorunlar hükümette ve denetimi altındaki bölgelerde direniş azminin zayıflamasına, umutsuzluğa yol açar.

Milli Birleşik Cephe siyasetine bağlı kalan ÇKP denetimindeki bölgelerde ise durum bunun tam tersidir. Sekizinci Yol Ordusu, Japon ordusunun gerisinde ve kanatlarında faaliyet göstererek başarılı olur. ÇKP, Yeni Dördüncü Ordu dışında Güney Çin Gerilla Kolunu kurarak direnişi ülke sathına yayar. Köylü eylemcileri, şehirli gençleri saflarına katar, hainleri ve yetersiz kadroları tasfiye eder, düzenli eğitimle kendisini yeniler. Komünist komutanlar ve siyasi komiserler bütün halkı düşmana karşı seferber etmek için çalışırlar. Köy toplulukları yerel hükümetlere katılmaya teşvik edilir. Köylü, işçi, gençlik ve kadın örgütleri kurulur. Bağlantıda oldukları birçok yerel kuruluş ve kitle örgütünü direniş için seferber ederler. Üretimi artırmak için imece usulünü yaygınlaştırır, sayısı az olan alet ve malzemenin ortaklaşa kullanımını teşvik eder, gençlerden oluşan ve savaş dışında üretime katılan gerilla birlikleri kurarlar. Halk eylemlerinde öne çıkan genç önderleri saflarına katarlar. Japon hatlarının gerisindeki köylerde de örgütlenirler. 1945 ortasında ÇKP, 1.200.000 üyeye, 910.000 mevcutlu bir orduya, 200.000 milise sahiptir; denetimi altındaki alanlarda 95.500.000 kişi yaşamaktadır. Çin’in geniş alanlarını denetleyen, kitlelerin desteğine sahip güçlü bir örgüttür.[11]

Koalisyon çabaları ve direniş savaşının zaferi-Ağustos 1945

İkinci Dünya Savaşının Japonya’nın yenilgisiyle sonuçlanacağı ortaya çıkınca Guomindang ve ÇKP savaş sonrası siyasi düzeni belirlemek amacıyla 1944 Mayıs-Eylül ayları arasında Şian’da görüşmeler yaparlar. Bu toplantılarda koalisyon düşüncesi ilk kez dile getirilir, anlaşmaya varılamasa da iki partinin barışçı bir çözüm istediği anlaşılır. Kasım 1944’te başlayan görüşmeler Mart 1945’te uzlaşmazlıkla sonuçlanır. Haziran-Ağustos ayları boyunca yürütülen koalisyon çalışmaları, Guomindang’ın ülkede siyasi hegemonyasını devam ettirmek istemesi nedeniyle başarılı olmaz. Mao Zedung, bu sonuçtan Koumintang’ın ÇKP’ye karşı düşmanca yaklaşımını ve ABD’nin iç savaş çıkarma planını sorumlu tutar:

“Büyükelçi Patrick J. Hurley tarafından temsil edildiği şekliyle Birleşik Amerika’nın Çin’e karşı siyasetinin, Çin’de bir iç savaş buhranı çıkartmak olduğu gittikçe açıklık kazanmaktadır. Gerici siyasetlerine sarılan Guomindang hükümeti, on sekiz yıl önce kurulduğundan bu yana iç savaş sayesinde yaşayabilmiştir. Ancak 1936’daki Sian Olayı ve 1937’de Çin Seddi’nin güneyinin Japonya tarafından istilası, onu bir süre için ülke çapında iç savaşı terk etmeye zorlamıştır. Buna rağmen 1939’dan bu yana iç savaş mevzii olarak kesintisiz sürdürülüyor. Guomindang hükümetinin Japonya’ya karşı direnmeyi ikinci plana atarken, kendi adamlarını seferber etmede kullandığı slogan ‘Önce Komünistlere Karşı Savaşın’dır. Bugün için askeri düzenlemeleri, Japon saldırganlarına karşı koymak için değil, Çin’in Kurtarılmış Bölgelerinden ‘kaybedilmiş toprakları geri almak’ ve Çin Komünist Partisi’ni ortadan kaldırmak üzerinde toplanmaktadır. … Hurley’in temsil ettiği şekliyle Birleşik Amerika’nın Çin siyasetinin tehlikesi, onun Guomindang hükümetini daha da gericileşmeye teşvik etmesi ve iç savaş buhranını daha da ağırlaştırmasıdır. Eğer Hurley siyaseti devam ederse ABD hükümeti geri dönülmeyecek bir şekilde Çin gericiliğinin pis kokulu derin çöp tenekesine yuvarlanacak, uyanmış ve uyanmakta olan yüz milyonlarca Çin halkını karşısına alır duruma düşecek ve bugün için Direnme Savaşının gelecekte de dünya barışının önünde bir engel halini alacaktır.”[12]

Çin’in Japon Saldırısına Karşı Direniş Savaşı 15 Ağustos 1945’te Japonya’nın ateşkes talep etmesi üzerine sona erer.

Bu tarihten dört yıl sonra ÇKP’nin Halk Kurtuluş Ordusu Çin anakarasında denetimi sağlar, 1 Ekim 1949’da Çin Halk Cumhuriyeti kurulur.

Çin’in Japon emperyalizminin işgalinden kurtarılması ve toplumsal devrim, ÇKP’nin Sun Yat Sen’in Üç Halk İlkesi temelinde ısrarla savunduğu ve uyguladığı Milli Birleşik Cephe siyaseti sayesinde mümkün olmuştur. Bu yolla, milletin bütün olanakları bağımsızlık için seferber edilebilmiştir. ÇKP denetimindeki bölgelerde uygulanan halk demokrasisi, bu bölgelerde halkın refahını yükseltilmesi ve yaygın-düzenli eğitim, kitleler nezdinde ÇKP’ye büyük saygınlık kazandırmış, Halk Cumhuriyetinin yolunu açmıştır.

DİPNOTLAR

* Bu yazı Mao Zedung’un Seçme Eserler’inden derlenmiştir. Kaynak gösterilmeyen bilgiler için bak. https:// global.britannica.com/place/China/War-between-Nationalists-and-communists#ref590696. (13 Şubat 2017)

[1] Japon Emperyalizmine Karşı Taktikler Üzerine (27 Aralık 1935). Mao Zedung, Seçme Eserler I, dördüncü basım, Kaynak Yayınları, İstanbul: 2000, s. 221, 232, 238, 243, 245-246.

[2] Japonya’ya Karşı Direnme Döneminde Çin Komünist Partisi’nin Görevleri (3 Mayıs 1937). Mao Zedung, Seçme Eserler I, dördüncü basım, Kaynak Yayınları, İstanbul: 2000, s. 360-363.

[3] Çan Kayşek’in Açıklaması Üzerine Bir Açıklama (28 Aralık 1936). Mao Zedung, Seçme Eserler I, dördüncü basım, Kaynak Yayınları, İstanbul 2000, s. 350-352.

[4] Japonya’ya Karşı Direnme Döneminde Çin Komünist Partisi’nin Görevleri (3 Mayıs 1937). Mao Zedung, Seçme Eserler I, dördüncü basım, Kaynak Yayınları, İstanbul 2000, s. 365-377.

* Peyping: Beycing’in eski adı.

[5] Japon İstilasına Karşı Direnme İçin Siyasetler, Önlemler ve Olasılıklar (23 Temmuz 1937). Mao Zedung, Seçme Eserler II, üçüncü basım, Kaynak Yayınları, İstanbul 1992, s. 15-23.

[6] Guomindang-Komünist İşbirliğinin Kurulmasını İzleyen Acil Görevler (29 Eylül 1937). Mao Zedung, Seçme Eserler II, üçüncü basım, Kaynak Yayınları, İstanbul 1992, s. 34-45.

[7] Japon İstilasına Karşı Direnme İçin Siyasetler, Önlemler ve Olasılıklar (23 Temmuz 1937). Mao Zedung, Seçme Eserler II, üçüncü basım, Kaynak Yayınları, İstanbul 1992, s. 15-23.

[8] Milletin Bütün Güçlerinin Direnme Savaşında Zafer Uğrunda Seferber Edilmesi İçin (25 Ağustos 1937). Mao Zedung, Seçme Eserler II, üçüncü basım, Kaynak Yayınları, İstanbul 1992, s. 24-30.

[9] Guomindang-Komünist İşbirliğinin Kurulmasını İzleyen Acil Görevler (29 Eylül 1937). Mao Zedung, Seçme Eserler II, üçüncü basım, Kaynak Yayınları, İstanbul 1992, s. 34-45.

[10] Aynı makale.

[11] Çin’in İki Muhtemel Geleceği (23 Nisan 1945). Mao Zedung, Seçme Eserler III, ikinci basım, Kaynak Yayınları, İstanbul 1992, s. 256-258.

[12] Hurley Siyasetinin Tehlikesi Üzerine (12 Temmuz 1945). Mao Zedung, Seçme Eserler III, ikinci basım, Kaynak Yayınları, İstanbul 1992, s. 346-347.

Teori, sayı: 326, Mart 2017