28 Nisan 2024 Pazar
İstanbul 13°
  • İçel
  • Şırnak
  • Çanakkale
  • Çankırı
  • Şanlıurfa
  • Çorum
  • İstanbul
  • İzmir
  • Ağrı
  • Adıyaman
  • Adana
  • Afyon
  • Aksaray
  • Amasya
  • Ankara
  • Antalya
  • Ardahan
  • Artvin
  • Aydın
  • Balıkesir
  • Bartın
  • Batman
  • Bayburt
  • Bilecik
  • Bingöl
  • Bitlis
  • Bolu
  • Burdur
  • Bursa
  • Düzce
  • Denizli
  • Diyarbakır
  • Edirne
  • Elazığ
  • Erzincan
  • Erzurum
  • Eskişehir
  • Gümüşhane
  • Gaziantep
  • Giresun
  • Hakkari
  • Hatay
  • Iğdır
  • Isparta
  • Kırşehir
  • Kırıkkale
  • Kırklareli
  • Kütahya
  • Karabük
  • Karaman
  • Kars
  • Kastamonu
  • Kayseri
  • Kilis
  • Kmaraş
  • Kocaeli
  • Konya
  • Malatya
  • Manisa
  • Mardin
  • Muş
  • Muğla
  • Nevşehir
  • Niğde
  • Ordu
  • Osmaniye
  • Rize
  • Sakarya
  • Samsun
  • Siirt
  • Sinop
  • Sivas
  • Tekirdağ
  • Tokat
  • Trabzon
  • Tunceli
  • Uşak
  • Van
  • Yalova
  • Yozgat
  • Zonguldak

Amerika mezarını kazıyor!

İsmet Özçelik

İsmet Özçelik

Gazete Yazarı

A+ A-

ABD gemi azıya almış durumda. Bir taraftan ticaret savaşlarını başlattı. Diğer taraftan birçok ülkeye yönelik yaptırımları devreye sokmaya çalışıyor. Müttefiklerini de kendi verdiği kararlara uymaya zorluyor.
Ama şu ana kadar umduğunu bulabilmiş değil.
KURALLARI ABD KOYMUŞTU
Dünya Ticaret Örgütü’nü (DTÖ) kendi politikalarını egemen kılmak için kullanıyordu. Dünya ticaretindeki kuralları da kendi belirlemişti.
Hatta iş o hale gelmişti ki DTÖ’nün toplantıları yoksul ülkelerin eylem alanı oldu. Yoksul ülkelerin işçileri, çiftçileri toplantı yapılan ülkeye akın ediyor, toplantı salonunu kuşatıyorlardı. Bütün dünya televizyonları bu görüntüleri ülkelerine aktarıyordu.
DTÖ’nün Cancun, Hong Kong toplantılarına ben de katıldım. Hong Kong’da göstericiler toplantı salonunu sardıklarında salondaydım. İçerde yaşananlara bizzat şahit oldum. Sonra göstericilerin yanına giderek onlarla sohbet etme olanağı da buldum. Hedeflerinde Amerika vardı.
KENDİ KOYDUĞU KURALLARA KARŞI
Ama zamanla köprülerin altından çok su aktı. Yoksul ülkeler yavaş yavaş işe el koydu. Çin’in hızlı gelişmesi ABD’nin hesaplarını altüst etti.
ABD kendi koyduğu kurallara itiraz etmeye başladı. Yoksul ve gelişmekte olan ülkelerin “korumacı” politikalarından şikayet eden ABD, “korumacı” politikalara yöneldi. DTÖ kurallarını fiilen çiğner oldu.
ORMAN KANUNU
ABD yakın zamana kadar Avrupa ile müttefikti. Ama kendini kurtarmak için “Orman kanunu” uygulamaya başlayınca en yakın müttefikleriyle bile arası bozuldu.
Dünya Trump’ın önünde masaya yaslanmış rest çeken Almanya Başbakanı Merkel’in fotoğrafını konuşuyor.
Sadece Almanya mı? Fransa ve diğer Avrupa ülkeleri, hatta en yakını İngiltere bile ABD ile sorun yaşamaya başladı.
YAPTIRIMLAR
ABD’nin kendi kararıyla yaptırım uyguladığı ülke sayısı her geçen gün artıyor. Kore Demokratik Halk Cumhuriyeti, Venezuela, İran, Çin, ...
Ekonomik olarak Avrupa ülkeleri de yaptırımlarla karşı karşıya. Avrupa ekonomilerine ciddi zarar verecek kararlar tek tek hayata geçiriliyor.
En son ABD Başkanı Trump Türkiye’ye de yaptırımdan söz etti. ABD rahip Andrew Craig Brunson konusunda çok hassaslaştı. Asıl kimliği iyice merak konusu olan rahip Brunson sürpriz bir şekilde hapisten çıkarıldı. Ev hapsine geçildi. Ama Trump “Niye serbest bırakmadınız” diye celallendi.
Tehditlerini sıraladı. “Türkiye’ye ağır yaptırım uygulayacağız” dedi.
TÜRKİYE İLE SORUNLARI
ABD ile Türkiye ilişkilerinin nereye gideceği tartışılıyor. Türkiye-ABD arasında anlaşılan konu neredeyse kalmadı. Ama anlaşamadığımız konuların sayısı da hızla artıyor.
“S-400, F-35, İran’a ambargo, ticaret savaşları, PKK/PYD, FETÖ, Irak, Suriye, Filistin, Kudüs, Kıbrıs, Ege, Karadeniz, ...”
Her şey ortada. Birileri ABD ile anlaşmaya çalışsa bile dikiş tutturması çok zor. Eski ABD Başkanı Carter’ın Ulusal Güvenlik Danışmanı Brzezinski’nin 22 yıl önce tespit ettiği gibi Türkiye’nin çıkarları, ABD’nin çıkarları ile uyuşmuyor.
ABD YALNIZLAŞIYOR
Çin Büyükelçiliği resepsiyonunda yabancı diplomatlarla sohbet ettik. Gündem doğal olarak ABD’nin politikalarıydı. Avrupalı bir diplomat ABD’nin içinde bulunduğu durumu şöyle özetledi:
“ABD peş peşe karar alıyor. Ama aldığı her karar onu yalnızlaştırıyor. Müttefikleri de ondan uzaklaşıyor.”
Bu tespit diğer ülke diplomatlarınca da onaylandı.
ABD şu anda dünyanın en büyük ekonomisi. Birçok alanda rakiplerine fark atıyor. Ama durumu her geçen gün zayıflıyor. Agresifleşmesi de bundan.
Bir diplomatın deyişiyle, aldığı kararlarla mezarını kazıyor...
Önümüzdeki dönemde bu daha da net görülecek..!