İşte uzak durmanız gereken işlenmiş gıdalar! Gençlerde kanseri artırıyor, ömrü kısaltıyor: Neredeyse herkes tüketiyor

Günlük yaşamda sıkça tercih edilen ultra işlenmiş gıdaların, sanılandan çok daha büyük bir sağlık tehdidi oluşturduğu belirtiliyor. Prof. Dr. Uğur Coşkun, son araştırmalara dayanarak bu ürünlerin özellikle bağırsak kanseri riskini belirgin şekilde yükselttiğini ifade etti.

Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıbbi Onkoloji Bilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Uğur Coşkun, sosis, salam, hazır çorba, gazlı içecek ve paketli cips gibi ürünlerin uzun vadede ciddi sağlık riskleri oluşturduğunu vurguladı. 

Yaklaşık 30 bin kadının beslenme ve endoskopi kayıtlarını inceleyen güncel araştırma ise, ultra işlenmiş gıdaları yoğun tüketen kişilerde adenoma — yani kolon kanserinin öncülü — görülme riskinin diğer bireylere kıyasla %45 oranında daha yüksek olduğunu ortaya koydu.

Söz konusu araştırma saygın tıp dergisi JAMA Oncology’de yayımlandı. Araştırmaya katılan kişilerin tamamının 50 yaşından önce en az iki kez kolonoskopi yaptırdığı bilgisi de paylaşıldı. Çalışmada özellikle şu ürünlerin tüketim miktarı incelendi:

Hazır yemekler Paketli atıştırmalıklar Şeker, tuz ve doymuş yağ oranı yüksek gıdalar Katkı maddesi ve renklendirici içeren endüstriyel ürünler

Bu veriler ışığında, ultra işlenmiş gıdaların erken başlangıçlı kolon kanseriyle ilişkili olduğunu gösteren ilk çalışma olduğu vurgulandı. Prof. Dr. Coşkun, çalışmanın sonuçlarını şöyle özetledi:“Ultra işlenmiş gıdaların yoğun tüketimi — örneğin günde 5 ila 10 porsiyon — bağırsak sağlığını ciddi şekilde bozabilir ve erken yaşta kolorektal kanser riskini artırabilir.”

ABD ve İtalya’da yürütülen iki kapsamlı araştırma, aşırı işlenmiş gıdaların yoğun tüketilmesinin kalın bağırsak kanseri riskini belirgin şekilde yükselttiğini, bunun yanı sıra kalp hastalıklarına ve erken ölüme de zemin hazırladığını gösterdi.

İtalya'da yapılan bir araştırmada ise  yıllarca 22 binden fazla insan izlendi.

Mart 2005'te başlayan araştırma, kanser, kalp ve beyin hastalıkları için risk faktörlerini değerlendirmek üzere yapıldı.

Şeker ve doymuş veya trans yağ oranı yüksek gıdalar gibi besin değeri düşük gıdalarla aşırı işlenmiş gıdaların, kronik hastalıklar ve erken ölüm konusundaki rolünün karşılaştırıldığı araştırmada, her iki tür gıda türünün de özellikle kardiyovasküler hastalıklardan kaynaklı olarak erken ölüm riskini artırdığı bulundu.

İki tür karşılaştırıldığında aşırı işlenmiş gıdaların "ölüm riskini belirlemede çok önemli" olduğu kaydedildi.

Diğer bir yapılan araştırmada en fazla ultra-işlenmiş gıda tüketen kadınların, kansere yol açabilen polip geliştirme riskinin en düşük tüketenlere kıyasla belirgin şekilde daha yüksek olduğu tespit edildi.

Bilim insanları, genç yaş gruplarında dünya genelinde artan kolon ve rektum kanseri vakalarının olası nedenlerinden birinin ultra-işlenmiş gıdalar olabileceğine dikkat çekiyor.