27 Nisan 2024 Cumartesi
İstanbul 18°
  • İçel
  • Şırnak
  • Çanakkale
  • Çankırı
  • Şanlıurfa
  • Çorum
  • İstanbul
  • İzmir
  • Ağrı
  • Adıyaman
  • Adana
  • Afyon
  • Aksaray
  • Amasya
  • Ankara
  • Antalya
  • Ardahan
  • Artvin
  • Aydın
  • Balıkesir
  • Bartın
  • Batman
  • Bayburt
  • Bilecik
  • Bingöl
  • Bitlis
  • Bolu
  • Burdur
  • Bursa
  • Düzce
  • Denizli
  • Diyarbakır
  • Edirne
  • Elazığ
  • Erzincan
  • Erzurum
  • Eskişehir
  • Gümüşhane
  • Gaziantep
  • Giresun
  • Hakkari
  • Hatay
  • Iğdır
  • Isparta
  • Kırşehir
  • Kırıkkale
  • Kırklareli
  • Kütahya
  • Karabük
  • Karaman
  • Kars
  • Kastamonu
  • Kayseri
  • Kilis
  • Kmaraş
  • Kocaeli
  • Konya
  • Malatya
  • Manisa
  • Mardin
  • Muş
  • Muğla
  • Nevşehir
  • Niğde
  • Ordu
  • Osmaniye
  • Rize
  • Sakarya
  • Samsun
  • Siirt
  • Sinop
  • Sivas
  • Tekirdağ
  • Tokat
  • Trabzon
  • Tunceli
  • Uşak
  • Van
  • Yalova
  • Yozgat
  • Zonguldak

Avrupalı Asya’ya yönelecek

Ali Rıza Taşdelen

Ali Rıza Taşdelen

Gazete Yazarı

A+ A-

Koronavirüs salgınıyla cehennemi yaşayan Batı ülkeleri, virüse karşı aldıkları kısıtlama tedbirlerini yavaş yavaş değil hızlı bir şekilde kaldırmaya başladı. Fransa “normale” dönmeye başladı.

Bu “normale” dönme kararı tartışılmaya devam ederken, Kovid-19 salgınının tahribatının ve getirdiği sonuçların en ağır bir şekilde Batı ülkelerinde yaşandığı görüldü. Dünyada toplam insan kaybının 400 bine dayandığı bu günlerde, kayıpların yüzde 70’e yakını Avrupa ve ABD’de yaşandı. (110 bini ABD’de olmak üzere toplam 265 bin).

Salgınla sarsılan Batı ülkeleri, aynı zamanda ABD’de George Floyd'un bir polis tarafından öldürülmesini protesto ile başlayan kitlesel eylemlerin Avrupa’ya sıçramasına tanık oldu. Paris, Londra, Berlin gibi Batı başkentlerinde ırkçılığa ve polis şiddetine karşı eylemler yapıldı. Yapılmaya da devam edecek gibi görünüyor.

EKONOMİ İFLASIN EŞİĞİNE GELDİ

Kaybedilen her gün, ülke için milyarlarca avro zarar getiriyordu. Kapanan iş yerleri, toplam 13 milyon çalışanını kısa çalışma ödeneği için devlet babanın kapısına göndermişti. Kirasını ödeyemeyen, evine ekmek götüremeyen yüzbinlerce küçük işletme sahiplerine ayda bin 500 avro yardım yapıldı. Bu yardımlar kısa çalışma ödeneği 2,5 ay sürdü. Devletin bu yükü kaldırması çok zordu. Bir de iflasın eşiğine gelen otomobil, havayolları ve uçak fabrikalarını kurtarmak gerekiyordu. Bunun için de milyarlar gerekiyordu.

Hükümet frene bastı; yardımlar durdu, kısa çalışma ödeneği neredeyse kaldırıldı veya zorlaştırıldı. 3 ay çarkı dönmeyen irili ufaklı işletmeler, iflasları ve toplu işten çıkarmaları körükleyecek ekonomik krizin içinde kıvranacakları bir sürece girdiler.

Salgından en çok etkilenen Fransa, İngiltere, İtalya ve İspanya gibi Avrupa ülkelerinde iflas oranlarının yüzde 20 ile 30 oranında olacağı belirtiliyor. Bu oranın ABD’de yüzde 40’ları bulacağı tespitleri yapılıyor. Ve bunun doğal sonucu olarak toplam işten çıkarmalar ve işsiz sayısında patlamaların yaşanması bekleniyor. Ortalama 4 işçiden birinin (%25) işini kaybedeceği hesapları yapılıyor.

Asya Kalkınma Bankasının yayımladığı "Asya Kalkınma Görünümü 2020" adlı raporu, Kovid-19 salgınının Avrupa'ya, ABD'ye ve diğer büyük ekonomilere yayılmasına bağlı olarak, dünya ekonomisine maliyetinin 4,1 trilyon dolara ulaşabileceğini bildiriyor (euronews). Raporda bunun, küresel düzeyde gayrisafi yurt içi hasılanın (GSYH) yüzde 4,8 daralması anlamına geldiği ifade ediliyor.

ABD VE AVRUPA ARASINDA UÇURUM BÜYÜYOR

ABD, bugünlerde kendi derdine düşmüş durumda. Müttefikleri Avrupa ülkeleri umurunda değil! Olsa da ne olur ki? 110 bin insanını Kovid 19’a kurban vermiş, işini kaybedenlerin sayısı 40 milyonu aşmış. Bu da yetmezmiş gibi siyahi George Floyd'un tüm dünyanın gözü önünde polis tarafında vahşice öldürülmesine karşı başlayan ve tüm Amerika’yı saran eylemler karşısında çaresiz durumda kalmış. Bu krizden ve yükselen halk hareketinden trilyonlarca karşılıksız dolar basarak kurtulma yolunu seçen ABD’nin artık Avrupa’yı koruma ve onlara el uzatmasının olanaklı olmadığı çok açık.

Bırakalım el uzatmayı Rusya’ya, Çin’e yanaşan Avrupa ülkelerine yaptırım uygulamaya ve tehdit etmeye başladılar. Rusya ile Almanya arasında inşası süren Kuzey Akım 2 boru hattı projesine karşı, ABD, boru hattında yer alan ve boruların döşenmesi destek veren tüm kurumlara yaptırım uygulayacağını açıkladı.

Salgının zirve yaptığı günlerde, İtalya’ya Rusya’nın ve Çin’in el uzattığını dünyada herkes biliyor.

Salgın öncesi çok kutuplu olarak yeniden şekillenmeye başlayan dünyanın, salgın sonrası, bu saflaşmanın daha da netleşeceği yönünde. Bir tarafta başını ABD’nin çektiği çökme sürecine giren Atlantik cephesi diğer tarafta yükselen Asya uygarlığı. Ve bu iki cephe arasında sıkışan, giderek yüzünü Asya’ya dönme mecburiyetinde olan Avrupa ülkeleri.

MACRON JİNPİNG İLE GÖRÜŞTÜ

Kalbi Amerika diye çarpan Macron’un aklı Çin dedi. ABD’nin kuyruğuna takılarak bu krizlerin üstesinden gelemezdi. Ülkesinin çıkarları Çin’e yönelmesi gerektiğini işaret ediyordu.

Geçen Cuma, Çin Halk Cumhuriyeti Devlet Başkanı Xi Jinping ile uzun bir telefon görüşmesi yaptı. Görüşmenin içeriği ile ilgili hem Elysee Sarayı’ndan açıklama yapıldı hem de Çin resmi haber ajansının bir kolu olan Xinhuanet ayrıntılı bilgi verdi.

İki lider Kovid 19 salgınına karşı küresel mücadelede Fransa ve Çin’in birlikte katkıda bulunacaklarını açıkladı.

Xi Jinping, yaptığı açıklamada “Çin ve Fransa, Kovid 19 salgınının başlangıcından bu yana üst düzey stratejik koordinasyonu sürdürmüştür. Her iki ülke, ortak araştırmaları teşvik etmeli, aşı ve ilaç araştırma ve geliştirmede uluslararası iş birliğini geliştirmeli ve Uluslararası Sağlık Örgütü’ne desteklerini güçlendirmelidir” demiş. Elysee Sarayı da bu yönde açıklamalarda bulundu.

Macron en kısa zamanda Çin’e bir ziyaret gerçekleştireceğini de söylemiş. Batı’nın Çin’e karşı yürüttüğü kara propagandanın başarılı olamayacağını, yükselen Asya uygarlığını ve Çin gerçeğini görmeyen Avrupalı liderlerin çıkmaz bir sokakta sıkışıp kalacaklarını daha önceden bu köşede yazmıştık. O halde çözüm Asya’dadır. Koronavirüs Avrupalı açısından bu süreci hızlandıran bir rol oynamaktadır.