CEO’ların gündemindeki ana konu: dijitalleşme

Kamuoyunun ana gündem konusu neler acaba? Saros Araştırma Şirketi’nin Mart 2021 için yaptığı araştırmanın sonuçlarına göre ilk sırada ekonomi (yüzde 30,6) geliyor. Onu izleyen gündem kalemleri şöyle imiş: Koronavirüs (yüzde 29,8), işsizlik (yüzde 14,5) vd. İlk üç kalemden işsizliği de ekonomiye katarsak yaklaşık yüzde 45 ile ekonomik sorunlar geliyor. Anımsayalım, ekonomide mal / hizmet üretim zincirindeki unsurlar tedarik halkası, üretim halkası, dağıtım halkası ve tüketim halkasıdır. Kapitalizmde bu halkaların her birinde yer alan bileşenler ise emekçiler, sermayedarlar ve düzenleyici / denetleyici olarak merkezi ve yerel kamu organları yer alır. Bu zincirde dönen rulmanlar işletmeler olup, rulmanın dış bileziği pazarlama, iç bileziği üretim, kafes parçası destek hizmetler, yuvarlanma elemanları da emekçilerdir. Rulmanların döndürülmesi işi de işletmenin üst düzey yöneticilerine (CEO) ilişkin bir roldür. Conference Board (küresel iş lideri oluşumu) tarafından CEO Council üyeleriyle yapılan geniş kapsamlı bir çalışmaya göre ülkemizdeki CEO’lar acaba ençok neye şaşırmışlar ve anlamakta zorlandıkları konular neler olmuş bakalım. (*).

CEO’LAR EN ÇOK NEYE ŞAŞIRMIŞLAR?

CEO’ların en çok şaşırdıkları hususlar (ayraç içinde yüzde sırasıyla) şöyle olmuş: “10 yıllık dijital dönüşümün 2-3 ayda oluvermesi (24,5), e-ticaretteki büyümenin hızı (20), şirketlerin uzaktan çalışmaya uyumu (12,5), tüketicinin / müşterinin uyumu (11), eve kapanma süresinin uzunluğu (9), dövizdeki dalgalanma (7), tedarik zincirindeki sorunlar (6), lojistik fiyatlarındaki artış (5), hammadde fiyatlarındaki artış (3), çok fazla şaşırmayı öğrenmek (2)”.

Aslında bu çizelgedeki ilk dört madde “dijitalleşme” başlığı altında ele alınabilir kuşkusuz. Ama en ilginci küçük bir oranda da olsa sonuncusu değil mi?

CEO’LARIN ANLAMAKTA ZORLANDIĞI KONULAR

CEO’ların anlamakta zorlandığı hususlar ise (ayraç içinde yüzde sırasıyla) şöyle olmuş: “Salgının ömrü /bitiş tarihi (26,7), dövizdeki yükseliş (16,4), dijitalleşmenin gücü (12,1), enflasyonun yönü (9,5), müşterideki değişim (7,9), yeni nesil çalışanlar (6,3), fiyat belirlemek (5,4), kredi faiz düzeyi (4,6), yapay zekanın gerçek gücü (3,3), rakipler (3,1), yeni rakiplerin nereden geleceği (2,4), online ticaretin gücü (2,3)”.

Aslında bu çizelgedeki salgın konusunu bir yana koyarsak, CEO’lar başta dijitalleşmeyi ve bunun müşteri cephesinde, çalışanlar cephesinde ve rakipler cephesindeki etkilerini anlamakta güçlük çekiyorlar anlaşılan. Bir de parasal değişkenleri anlamakta güçlük yaşıyorlarmış. Bu değişikliklere karşı fiyat belirleme sorunları yaşıyorlarmış. Mecazi bir soru: “Uzun yol kaptanı gemisinin sığ sulardaki değil, okyanuslardaki seyrini yönetmek üzere bilgi, beceri ve deneyim sahibi olmalı mıdır?”

MESS’TEN BİR ÇÖZÜM ATAĞI : MEXT

Bir işveren sendikası olan MESS, dünyanın en büyük ve kapsamlı Dijital Dönüşüm ve Yetkinlik Gelişim Merkezi olan MEXT’i 2020 Ağustos’unda hizmete açmış. Bu merkezde şirketler için (e tabii CEO’lar için!) dört temel hizmet sunuluyormuş:

1- Dijital Fabrik

2- Dijital Olgunluk Endeksi

3- Yetkinlik Geliştirme Programı

4- Ekosistem

Bu hizmetlere MESS’in web sitesinden (**) bakılabilir. Ama ikincisini açımlarsak, şirketlerin dijital dönüşüm sürecinin teşhis edilmesi ve şirketlere özel yol haritasının oluşturulmasını içeren bir uygulama olduğunu belirtelim.

BİR ÇÖZÜM MERKEZİ DE İSTANBUL SANAYİ ODASI (İSO)

İSO da işletmelere “Dijital dönüşüm yol haritası danışmanlığı” hizmeti sunuyor. İlgilisi İSO’nun web sitesinden (***) ulaşabilir ayrıntılara kuşkusuz. İSO’ya göre, dijital bir şirket olmak hem içeride hem dışarıda büyük bir dönüşüm anlamına gelir ve şirketlerin dijital çağda başarılı olabilmeleri için bazı kilit kabiliyetlerini geliştirmeleri gerekir. Şöyle ki,

Dijital dönüşüm öncesi iyi çıkarılmış bir yol haritası oluşturulmalıdır.

Firma üst yönetimi dijital dönüşüm sürecine önem vermeli, destek olmalıdır.

Dijital strateji, şirketin kurumsal stratejisi ve stratejik amaçlarıyla bütünleştirilmeli ve yeni iş modelleri geliştirilmelidir.

Dijitalleştirilmiş ürün ve hizmetler sunulmalı ve müşteriye yönelik faaliyetler yeniden yapılandırılmalıdır.

İç operasyonlar ve organizasyon içindeki iş birliği dijitalleştirilmelidir.

İnsan kaynakları konuyla ilgili eğitilmelidir.

Şirket kültürü dijital dönüşüme uygun olmalıdır.

SONSÖZ

Ya dijitalleşeceksiniz ya da dijitalleştirileceksiniz. Ara geçiş için fijitalleşebilirsiniz de!

(*): Daha ayrıntılı bilgiye FastCompany adlı derginin Nisan - Mayıs 2021 sayısında ulaşabilirsiniz.

(**): https://www.mext.org.tr/

(***): http://www.isodijital.com/danismanlik.html