CKD üyesi AFAD gönüllüsü Sibel Boy afet bölgesinden aktarıyor: Sosyal medyada gerçekler yok

Kahramanmaraş merkezli depremlerin ardından Türkiye tek yürek oldu. Karınca kararınca herkes bir şeyler yapmaya çalıştı. Cumhuriyet Kadınları Derneği (CKD) Yönetim Kurulu üyesi Sibel Boy, AFAD gönüllüsü olarak Osmaniye’ye gitti. Boy, Osmaniye’ye ilk giden ekipteydi. Bir hafta boyunca oradaydı, geçici olarak İzmir’e döndü. Yaşadıklarını kendisinden dinledik, izlenimlerini konuştuk.

• Ne zaman AFAD gönüllüsü oldunuz?

30 Ekim 2020'deki İzmir depreminden sonra oldum.

• Bu konuda eğitim aldınız mı?

2022 yazında 3 günlük bir eğitime katıldım. Eğitim, şehirlerdeki deprem, yangın, sel gibi felaketlerde yapılacak insani yardım bilgilerini kapsıyordu. 60 kişilik bir grubuz, bu tarz felaketlerde ilk müdahale edecek ekibiz. “AFAD destek ekibi”yiz.

SAAT 6.30'DA AFAD MERKEZİNDEYDİK

• Depremden nasıl haberdar oldunuz, bölgeye intikaliniz nasıl oldu?

Sabah saat 4.45 civarında cep telefonuma sürekli mesaj bildirimleri gelince, merak ederek baktım. AFAD ekibi için kurulan sosyal medya hesabımıza, Kahramanmaraş merkezli bir deprem olduğu bilgisi geliyordu sürekli. Sabah 6.30’da AFAD toplanma merkezindeydik. İzmir Valisi, Ege Ordu Komutanı ve diğer devlet yetkilileri vardı. AFAD kurtarma ekibi saat 5.00’te toplanmış, kargo uçağı ile yola çıkmıştı. Her grup farklı ile gidecek şekilde ayarlanıyordu. Biz Osmaniye’ye gidecektik. Saat 11.00’de otobüs ile yola çıktık. Arkamızdan da sürekli sevkiyat oldu. Konya yolu hem karlanma, buzlanma hem de sivil araçların çokluğu nedeniyle tıkalıydı. Deprem bölgesinde yakını olan herkes kendi imkanları ile yola çıkmıştı bu AFAD ekibinin ulaşmasını geciktiriyordu. Daha sonra geliş yönüne geçerek kontrollu bir şekilde Osmaniye’ye ulaştık. İş makinaları, TIR'lar sürekli deprem mahalline doğru akın ediyordu. Adana yolu depremden zarar görmüş, biz gidene kadar onarılmıştı.

GİTTİĞİMİZDE ÇADIRLAR KURULMUŞTU

• Osmaniye’ye girdiğinizde ilk izlenimleriniz nelerdi?

Osmaniye’ye girince devasa binaların yıkıldığını görünce şaşkınlık içinde kaldık. Kaldı ki Osmaniye depremi daha az hasarla atlatmış bir il olarak biliniyor. Yine de kalan binaların yüzde doksanı kullanılamaz durumda. Deprem müdahale planları hep ilk yardımın en yakın illerden geleceği şeklinde düzenlenmişti. En yakındaki iller de yerle bir olunca yeni çözümler üretilmesi gerekiyordu. Gittiğimizde AFAD kontrolünde çadırlar kurulmuştu. Askerler ve polisler çadırların kurulmasına yardımcı olmuş. Biz ilk gün iaşe dağıtımı yaptık. Her çeşit ihtiyaç malzemesi depolarda tepeleme şekilde yığılıydı. Ancak dağıtarak kısa sürede eritiyorduk. Yerlerine tekrar yenileri geliyordu.

• Polis ve asker yardımcı oldu dediniz, başka kimler vardı?

Aslında orda kimse kimseye, sen kimsin necisin, diye sormuyordu. Herkes el birliğiyle bir işin ucundan tutmaya çalışıyordu.

• Hangi malzemenin eksikliğini çektiniz?

Hiç bir malzemenin eksikliğini çekmedik. Her şeyden bol miktarda vardı. Bol bol dağıttık. Her yerde üç öğün sıcak yemek dağıtılıyordu. Aralarda meyve suyu ve bisküvi gibi ikramlar çok bol miktardaydı. İlk iki gün ısınma sıkıntısı oldu. Daha sonra çadırlara özel yakacaklı (yakacağı talaş gibi bir malzemeden üretilmiş) sobalar dağıtıldı. Hatta ayaklarım şiştiği için ben de kendime depodan bir numara büyük bot aldım. 3 ayrı çadır kentte çalıştık. Gündüz çadırkentte iaşe dağıtımı yapıyorduk, gece de enkaza çalışmaya gidiyorduk. Enkaz kaldırması, naaşların koridor oluşturularak uzaklaştırılması gibi her türlü işi yaptık. Gece 3-4 saat uyuyup sabah tekrar görevimizin başına dönüyorduk. KYK’nın yurtlarında duş alma imkanımız oldu, çünkü aşırı toz içindeydik. Biz hep bir apartmanın enkazında çalıştık. Binanın altında fırın olduğu için bina 4 gün yandı. Ben çalıştığım saatlerde iki kişi canlı kurtarıldı. Halk ağlamadan, bağırmadan büyük bir vakurlukla ve sabırla enkazdan çıkacak kişileri bekliyordu.

• Dağıtımda sorunlar oluyor muydu?

Depremzedelerin yaklaşımları çeşitliydi. Yeteri kadar malzeme aldığı halde tekrar tekrar almak isteyenler olduğu gibi normal alması gerekeni çekinerek almayanlar oluyordu. Bizler insanları mağdur etmemek için insiyatifi çok kullanmak istemedik. Hemen herkes her istediğini alıp gitti. Çekingen davrananlara da yönlendirici olmaya çalıştık. Özel Harekat ve Kolluk Kuvvetleri, güvenliği sağlamak için sürekli görev başındaydı. Hatta boş durduğunu düşündüğüm bir delikanlıya “genç yardım et” diye seslendim. Koşarak geldi. Sivil görevliymiş. Silahını komutana vererek kolilere yardımcı oldu.

DEVLET ORADAYDI

• Sosyal medyada “devlet yoktu” gibi tartışmalar vardı, sizce öyle miydi?

Devlet oradaydı. Balıkesir valisi çadırkentten sorumlu olmak üzere gelmişti. AHBAP için çalışan arkadaşlarla aynı işi yapıyorduk. Askeri, polisi, kamu görevlileri, sorunlara çözüm üretilmesi çabaları ile devlet oradaydı.

• Elektrik, su, hijyen durumu nasıldı?

Şehrin bir kısmında su var, bir kısmında yoktu. Seyyar tuvaletler ilk günden itibaren kuruldu ve hijyenik koşullar sağlanmıştı. Sadece sokak lambaları aydınlatacak şekilde elektrik veriliyordu. Diğer ihtiyaçlar için jeneratörler çalışıyordu. Tek kullanımlık havlular dağıtıldı bol miktarda.

• Özel dikkatini çeken bir şey oldu mu?

Bazı giysi kutularından resimli notlar çıktı. Bazılarının fotoğrafını çektim. Notları tekrar hangi elbise ile gönderilmişse ona iliştirip o şekilde dağıtım yaptık. KYK yurtlarında halk kalıyordu. TOKİ evleri sağlamdı, hiç bir şey olmamıştı.

GÖRMEDEN YAPILAN YORUMLAR BOŞ

• Dönünce güncel olaylara karşı bir yabancılaşma oldu mu?

Bazı şeyler bana artık önemsiz geldi. Bir de sosyal medyadaki deprem tartışmalarını anlamsız buldum. Orayı görmeden, yaşamadan yapılan bütün yorumlar boş bence. Biz dinlenmek için gönderildik. Tekrar sevkiyat bekliyoruz. Bu sefer Hatay ya da Kahramanmaraş’a gideceğimiz bilgisi verildi.