Link-16 onayı Blok 70'lerin yolunu açar mı?
ABD Dışişleri Bakanlığı, 5 yıl sonra Türkiye'ye F-16 modernizasyonu için Link-16 kitlerinin satışına onay verdi. Türkiye 20 milyar dolarlık talepte bulunurken, satış miktarı 259 milyon dolarda kaldı. Satışın devamı için kabul edilemeyecek şartlar sunuldu.
Konuya ilişin AA muhabirine bilgi veren kaynaklar, Dışişleri Bakanlığının, F-16 savaş uçaklarının iletişim sistemi Link-16 taktik veri bağlantı ağının modernizasyon kitlerinin satışına yönelik kararını resmi olarak Kongre'ye ilettiğini bildirdi.
ABD Savunma Güvenlik İşbiliği Ajansından yapılan yazılı açıklamada, “Dışişleri Bakanlığı, Türkiye'ye tahmini değeri 259 milyon dolar olan mevcut F-16 uçak filosunun modernizasyonu için savunma ekipman ve hizmetleri ve ilgili ekipmanlarının satışının onaylanmasına karar verdi.” ifadesi kullanıldı.
Satış onayına ilişkin Kongre'ye tebligat gönderildiği belirtilen açıklamada, satış paketinde “Otomatik Çarpmadan Kaçınma Sistemi (AGCAS) kabiliyetine sahip Operasyonel Uçuş Programı (OFP) aviyoniklerinin yazılımının güncellemesi dahil Çoklu Bilgi Dağıtım Sisteminin (Link-16) Block Upgrade II (MIDS BU II) entegrasyonunu sağlamak için donanım modifikasyonları, ilgili donanım ve yazılım güncellemeleri; hem tasnifli hem de tasnif dışı yazılım desteği, entegrasyon ve test desteği; destek ekipmanı; eğitim ve eğitim ekipmanı; yedek parça ve bakım ekipmanı, ilgili yayınlar ve teknik belgeler; ABD Hükümeti ve yüklenicinin mühendislik, teknik ve lojistik destek hizmetleri; ve lojistik ve program desteğinin diğer ilgili unsurları ve bunlara ilişkin destek ekipmanının” yer aldığı kaydedildi.
'BÜYÜK PAKETİN ONAYLANACAĞI ANLAMINA GELMİYOR'
Türkiye, yaklaşık 5 yıl önce bu kitleri talep etmişti. Reuters’e göre söz konusu modernizasyon kitleri, radarlar ve çeşitli aviyonikleri içeren ‘küçük çaplı’ bir paketten oluşuyor. Bu satışın Türkiye’nin yaklaşık 20 milyar dolar değerindeki 40 adet F-16 Blok 70 savaş uçağı ve 79 adet F-16 Blok 70 modernizasyon kiti talebinden farklı olduğu belirtilen haberde, şu ifadeler yer alıyor: “Anlaşma hakkında bilgi sahibi bir kaynağa göre, bu küçük paket, yönetimin Ankara'ya 'olumlu bir sinyal' göndermek için milletvekillerini zorlamasının ardından onaylandı. Onay, Kongre'nin daha büyük bir satışa yeşil ışık yakacağı anlamına gelmiyor, zira ABD'li vekiller Türkiye'den NATO'nun İskandinav genişlemesinin ötesine geçen konularda güvence istiyor. Bu konular arasında Yunanistan'la gerilimin temelli olarak azaltılması, Suriye'nin kuzeyinde bir işgalden kaçınılması ve Rusya'ya karşı yaptırımların uygulanması yer alıyor.”
MENENDEZ: TÜRKİYE F-16'LARI HAK ETMİYOR
Türkiye düşmanlığıyla tanınan ve silah satışı için onayı gereken Senato Dış İlişkiler Komitesi Başkanı Bob Menendez de, geçen ay bu konuda bir açıklama yapmıştı. Türkiye'nin NATO'nun genişlemesi konusundaki duruşunu, Yunanistan ve Güney Kıbrıs ile ilişkilerini ve insan hakları sicilini eleştiren Menendez, Ankara'nın yeni savaş uçakları almayı “hak etmediğini” ileri sürmüştü.
Ankara'nın “başka bir ülkenin hava sahası ile kara sularını hiçbir neden yokken ihlal ettiğini, ABD yasalarını da çiğneyerek Rus askeri teçhizatını satın aldığını, neredeyse tüm diğer ülkelerden daha fazla gazeteciyi hapiste tuttuğunu ve ana siyasi rakibini seçimlerden hemen önce hapse attığını, zorla bir AB ülkesinin kıta sahanlığındaki enerji yataklarını keşfetme hakkını engellediğini” iddia eden Menendez, “Böyle bir ülkenin, kendisine F-16 satılmasını hak ettiğine inanmıyorum.” ifadelerini kullanmıştı.
UÇUŞ GÜVENLİĞİNE KATKI
Diğer taraftan ABD Dışişlerinden AA muhabirine açıklama yapan ve isminin açıklanmasını istemeyen bir yetkili, “Türkiye, NATO'nun yanında ve değerli bir müttefikidir. Biden yönetimi, Türkiye'nin F-16 filosunun aviyoniklerini standart hale getirme çabalarını desteklemektedir.” dedi. Bu satış kararının, Türkiye'nin NATO ile birlikte çalışabilirliğini artıracağını ve ayrıca çarpmadan kaçınma sistemleri gibi güvenlik önlemlerini geliştireceğini ifade eden yetkili, “Bu, hem Türkiye hem de Türkiye ile ortak misyonlara katılan tüm müttefikler ve ortaklar için bir birlikte çalışabilirlik ve temel uçuş güvenliği bakımından önemlidir.” diye konuştu.
ABD Kongresi'nin Bakanlığın kararına, NATO üyelerine verilen satış onayları için 15 iş günü, NATO üyesi olmayan ülkelere 30 iş günü içinde itiraz etme hakkı bulunuyor.
Dışişleri Bakanlığı, teamül olarak satış planlarını Kongre'ye gayriresmi şekilde iletiyor ve aldığı geri dönüş üzerine resmi tebligatı yapıyor.
LİNK-16 NEDİR?
Link-16, taktik veri bağlantısı (TDL) olarak da bilinen bir askeri telsiz ağı olup, NATO ve müttefik ülkelerce kullanılıyor.
Bu ağ, uçaklar, helikopterler, insansız hava araçları (İHA), gemiler ve karadaki birlikler arasında taktiksel bilgi paylaşımı sağlıyor.
Link-16, yüksek hızlı veri aktarımı, otomatik veri yenileme, dinamik yönlendirme ve geniş kapsama alanı gibi özellikleri ile biliniyor. Bu kabiliyet; hava savunma, hava saldırısı, deniz savaşı ve diğer taktiksel operasyonlarda kullanılabilen bir dizi iletişim modu sunuyor.
