TEI-TUSAŞ: Yerli firma oranı yüzde 44'e çıktı
Savunmada yerli malı ürün kullanımı için Türk firmalara sağlanan destek meyvelerini veriyor. Milli helikopter Gökbey'in motorunda kullanılacak yağlar için işbirliği yapıldı. Jet motorları için de yerli ve milli sözü verildi.
Türkiye havacılık ve savunma sanayisinde yerlileşme adımları sürüyor. İstanbul Fuar Merkezi’nde devam eden SAHA EXPO’22 Savunma, Havacılık ve Uzay Sanayi Fuarı'nda TEI-TUSAŞ'ın geliştirdiği ilk milli helikopter Gökbey'in motoru TEI-TS 1400'de de kullanılacak olan Koçak Petrol tarafından muadil gaz motor yağlayıcının projelendirilmesi ve TEI-TUSAŞ tarafından saha testlerinin yapılması konusunda işbirliği anlaşması imzalandı. Yerli tedarikçilerin TEI-TUSAŞ için çok önemli olduğunu belirten TEI-TUSAŞ Genel Müdürü Mahmut Faruk Akşit, jet motorları yağlarının Türkiye’de geliştirilmesi ile ilgili de bir iş birliği yapılacağını söyledi. Akşit, savunma sanayiinde yerli tedarikçilerin önemine dikkat çekerek bu konuda her türlü desteği sağladıklarını söyledi. 2014 yılında göreve geldiğinde KOBİ'lere dağıttıkları iş oranı yüzde 11.8 iken, pandemi döneminde bunu yüzde 46'ya kadar çıkarmayı başardıklarını kaydeden Akşit, şu anda ise yerli firma oranının yüzde 44 olduğunu belirtti. Speedol firmasıyla yapılan iş birliğinin motorda kullanılan yağlarla ilgili olduğunu ifade eden Akşit, "Önce pistonlu motorlardan başladık. Bizim pistonlu dizel serimiz olan PD-170 için motor ve şanzıman yağı geliştirdiler. Bunların hepsinin testleri, ekibimiz tarafından yapıldı. Bundan sonra inşallah jet motorları yağlarının Türkiye’de geliştirmesi ve üretilmesiyle ilgili de bir iş birliği yapmak için buradayız." dedi.
YERLİLEŞMEYE DEVAM
İmza töreninde verilen bilgiye göre, TEI-TS 1400'le birlikte TEI- TUSAŞ'ın özgün ürünü Türkiye’nin ilk pistonlu havacılık motoru PD-170 karter ve şanzımanında kullanılan İHA motor yağları ve şanzıman yağı projeleri de Koçak Petrol Ar-Ge Departmanı tarafından çalışılarak sonuçlandırıldı.
Türkiye’nin ilk yerli ve milli turbodizel havacılık motoru PD-170'in karter ve şanzımanında da Koçak Petrol tarafından geliştirilen Speedol markalı Aero Ultra Dizel S170, Aero Turbo Dizel SP170 ve Aero Trans S170 isimli ürünler kullanılıyor. Ayrıca Koçak Petrol, yakın gelecekte Gökbey'e güç verecek TEI Turboşaft özgün motoru TEI-TS 1400 için kullanılacak olan stratejik öneme sahip muadil gaz türbin yağlayıcının projelendirilme çalışmalarına da devam edecek.
YERLİ MOTORA TALİP VAR
Koçak Petrol'ün Genel Müdürü Yusuf Koçak, yeni ürünlerin geliştirilmesi konusunda Ar-Ge çalışmalarının sürdüğünü belirtti. Koçak Speedol Yönetim Kurulu Başkanı ve Madeni Yağ ve Petrol Ürünleri Sanayicileri Derneği (MAPESAD) Başkanı Tayfun Koçak ise olaya ticari olarak değil, üzerlerine düşen bir görev olarak baktıklarını ve önümüzdeki dönemde de savunma sanayisine odaklanmaya devam edeceklerini ifade etti. Tayfun Koçak, "Savunma sanayiinde sadece TEI-TUSAŞ değil, diğer kuruluşlarla da işbirliği içerisindeyiz. Kara kuvvetleri, deniz kuvvetleri, jandarma ve hava kuvvetlerinde yerlileştirilmiş bazı motor, şanzıman ve silahların yağlarıyla ilgili çalışmalarımız var. Savunma sanayisinde Türkiye’deki tüm firmaların canla başla çalıştığını görüyorum ve çok mutlu oluyorum. Biz bu yerlileşme ve millileştirme çerçevesinde Türkiye’de üretilecek motorların ihracata yönelik olduğunu da düşünüyoruz. Fuardaki yoğun yabancı katılımı ve ilgisi de bizi teyit ediyor." dedi.
