Borsa hem değerini hem yatırımcısını yitiriyor!

Türkiye’ye yeni gelen bir kimse Holding medyasına ait haberleri ve ekonomi kanallarını izleyince, Türkiye’de borsanın ekonominin her şeyi olduğunu, insanların borsayla yatıp, borsayla kalktığını zannedebilir.Gerçekten de 24 saat boyunca “borsa coştu, döviz düştü” mealinde yayın yapan bu TV’leri izleyenler Türk insanının tüm yatırımlarını borsada değerlendirdiğini de düşünebilir.Hâlbuki gerçekler tamamıyla farklı. Türk halkı ekonomik krizler, devalüasyonlar ve borsa manüplasyonlarıyla birikimlerinin önemli bir bölümünü yitirdiği, riske ettiği borsaya haklı olarak mesafeli duruyor, ihtiyatla yaklaşıyor.Küçük ve orta ölçekli tasarrufların orta ve uzun vadeli yatırımlara kaynak oluşturması gereken bir sermaye piyasası kurumu olan borsaya yatırımcı ilgisi oldukça sınırlı.İstanbul Menkul Kıymetler Borsasındaki hisse senedi yatırımcı sayısı bütün propagandaya rağmen artmıyor, aksine azalıyor.
YERLİ YATIRIMCI AZALIYORYüzde 65’i zaten yabancıların elinde bulunan borsada Yatırımcı İlişkileri Derneği’nin verilerine bakıldığında yerli (bireysel ve kurumsal) yatırımcı sayısının artmak bir yana azaldığı açıkça görülüyor.1 Haziran 2012 tarihinde 1 milyon 92 bin 134 olan yerli borsa yatırımcısı sayısının, Aralık 2014 itibariyle 1 milyon 30 bin 692 kişiye, Eylül 2015 itibariyle ise 999 bin 988 kişiye indiği görülüyor.Öte yandan sıcak para girişleri ile yapay olarak değerlenmiş olan Türk Lirası’nın, 2015 itibariyle hızla değer yitirmesiyle paralel olarak, borsaya kote şirketlerin toplam piyasa değerlerinde 2014 yıl sonuna göre bu yılın 3. Çeyreği (Eylül 2015) itibariyle dolar bazında yüzde 35’e yaklaşan bir değer kaybı gerçekleşmiş durumda.
EN ÇOK KAYBETTİREN 3 BORSADAN BİRİUluslararası The Economist dergisinin son sayısında yer verdiği 43 gelişmiş ve gelişmekte olan ülke borsasının performansları içinde en çok kaybettiren ilk 3 (diğerleri Brezilya ve Kolombiya) borsa arasında yine ve maalesef BIST’in (İstanbul Borsası) olduğu görülüyor. Dünyanın belli başlı 43 borsası içinde 2015 yılında dolar bazında en çok kaybettiren 3 borsadan birisi BIST olmuş.Bu durum zaten yetersiz olan bireysel borsa yatırımcılarını da olumsuz etkilemiş durumda.Yukarıda da değindiğim üzere, küçük ve orta ölçekli tasarrufların, orta ve uzun vadeli kaynak yaratmak amacıyla borsa eliyle ekonomiye kazandırılması anlamına gelen hisse senedi yatırımcılığı Türkiye’de giderek irtifa kaybetmektedir.Yaşanan krizler, mağduriyetler, batan şirketler, yeterli derinliğe ulaşamayan, manipülasyonların ve spekülasyonların gölgesinde kalan bir borsa görüntüsünü ortaya çıkarmıştır. Beklentilerin olumsuzluğu ve siyasi istikrarsızlık ve terörün de etkisiyle durum giderek vahimleşmektedir.Gelişmiş, derinliği olan, istikrarlı, manipülasyonun ve spekülasyonun gölgesinden uzak bir borsa görüntüsü yerine, yerli yatırımcısı her yıl azalan, giderek yabancılaşan bir borsa manzarası ile karşı karşıyayız.Rakamlar yalan söylemez, ben medyadaki bazı çokbilmiş borsa yorumcularına değil rakamlara bakarım.