Cenk Gençdiş için fotoğraf hayat

Cenk Gençdiş’le ben çok konuşmadık. Birkaç Fototrek etkinliğine gitmişimdir o kadar. Ama ben onu hep izledim. Fotoğraf adına gerçekten çok şey yaptı. Sergiler, söyleşiler çok değerli çalışmalara imza attı. Cenk dünyayı gezdi fotoğrafladı, sonra oturdu yazdı kitaplar yayımladı. Fotoğrafın emektarıdır benim için; bir değerdir yaptıklarıyla öncü olmuş, fotoğraf tutkunlarının gelişmesine katkı yapmış bir sanat adamıdır. Bu projede onun bulunmasını çok istedim. İşte sorularım ve Cenk’in cevapları.

• Nasıl bir çocukluk geçirdiniz? Nerede doğdunuz, ilkokul günleriniz, mahalleniz ve meraklarınızdan biraz söz eder misiniz?

İstanbul Kadıköy’de klasik bir mahallede doğdum büyüdüm. Arsalarda top oynayıp, mahallede her kapıyı çalıp su, yemek isteyebildiğimiz dönemlerdeydi. O dönemin tüm çocukları gibi sokakta olmak, mahalleden mahalleye gezip dolaşmak en büyük zevklerimdi. Komşumuz ve en yakın arkadaşım olan Murat Küçükali’nin Milliyet Çocuk Dergileri bana hayaller kurduran, farklı coğrafyaları tanıtan ilk yayındı. O dergilerdeki süper kahramanlar ve okuduğum yerler akşam yatağa uzandığımda gözümün önünden geçen görüntüler olurdu.

• Fotoğrafla ne zaman buluştunuz? Nasıl yoğunlaştınız neler çekerdiniz ilk yıllarda?

Ortaokul 2. sınıftan itibaren babam 2 kardeşim ve beni her yaz tatilinde bir yerde çırak olarak çalıştırırdı. Bir an önce hayata alışmamız, karışmamız için tanıdığı bildiği dostlarının yanında çıraklık yapmamızı uygun görmüştü. Bizim de hoşumuza gidiyor, kendi harçlığımızı kazanmak eğlenceli geliyordu. Liseye geçtiğimde artık kendi işimi kendim bulmalıyım diye düşünerek gazetedeki seri ilan sayfalarına bakmış ve “Fotoğrafçıya çırak aranıyor, talebe olabilir” ilanıyla karşılaşıp hemen aramıştım.

Küba

ÇIRAKLIK DÖNEMİ

Sevgili Tamer Aksu’nun yanında 5 yıl sürecek stüdyoda çıraklık dönemim böyle başlamıştı. Her gün enstantane, diyafram gibi konuları öğreniyor, Mamiya 645 ile vesikalık fotoğraflar çekiyor, o dönemde araba kazalarında gereken fotoğrafları da Canon FT modeliyle fotoğraflıyordum. Liseyi, üniversite sınavını kazanamadığım yılı ve üniversitenin ilk yılını bu şekilde tamamladım. Bir yandan da hafta sonlarında Canon FT ile sokaklara çıkıp fotoğraf çekmeye uğraşıyordum.

Hindistan, Tac Mahal

• Fotoğraf eğitimi almaya ne zaman karar verdiniz? Eğitimin önemini anlatır mısınız?

Fotoğrafla haşır neşirliğim arttıkça sadece mesleki olarak değil sanatsal açıdan da kendimi besleyebilmek adına eğitim almam gerektiğine inanıyordum. Bu nedenle o dönemde kendimi daha kapsamlı geliştirebileceğime inandığım Radyo-Tv Sinema Bölümü’ne girdim. Bu tercihimin hem yazı hem görüntü hem de bir anlatım dili oluşturmak açılarından bana çok faydalı olduğunu düşünüyorum.

• Faruk Akbaş’ın yaşamınızda önemli yeri var, Fotoğraf evinde, önce öğrenmişsiniz sonra öğretmişsiniz, o dönemden söz eder misiniz?

Marmara Üniversitesi İletişim Fakültesi Radyo TV Sinema Bölümü’ne başladığımda okulda daha aktif olabilmek adına bir fotoğraf kulübü kuralım ve okula fotoğrafçıları davet edelim, fikri ortaya çıktı. İlk konuk olarak sevgili Faruk Akbaş’ı davet ettik ve yaptığı gösteri sona erip ışıklar açıldığında ben fotoğrafçılık dışında başka bir şey yapmamaya karar vermiştim bile. Gösteriden sonraki söyleşide Faruk, isteyenleri Fotoğrafevi’ne davet edince hemen ertesi gün soluğu orada aldım. 2-3 gün sonra Faruk’un asistanı olmuştum; üç yılım geçti ve bu süreç içerisinde kendimi geliştirmenin yanı sıra fotoğraf eğitimleri de vermeye başladım.

Hindistan

FOTOTREK

• Fototrek merkezini kurmaya nasıl karar verdiniz? Fotoğraf atölyelerini nasıl başlattınız?

2 yıl kadar farklı bir marka altında fotoğraf eğitimleri ve gezileri düzenledikten sonra 2000 yılı mayıs ayında Fototrek Fotoğraf Merkezi’ni kurmaya karar verdim ve büyük macera başladı. 2003 yılına geldiğimizde Türkiye’de Temel Fotoğraf ve Siyah Beyaz Karanlık Oda eğitimleri dışında bir program olmaması beni rahatsız etti ve şu an İFSAK başkanı olan Altan Bal’ı davet ederek aklımdaki Fotoğraf Atölyeleri projesini anlattım. Altan’la birlikte başlattığımız Fotoğraf Atölyeleri programı bugün 32 farklı seviye ve programla devam ediyor. Elbette kişisel olarak ileri eğitimler yapan hocalarımız vardı, ancak Türkiye’de kurumsal olarak Fotoğraf Atölyesi çalışmalarını başlatmak da bize nasip oldu diyebilirim.

• Fototrek merkezinin çabalarını ve önemli projelerinden bir kısmını anlatır mısınız?

Fototrek Fotoğraf Merkezi’nde bugüne kadar kendi sınıflarımızda ve birçok kurumda yaklaşık 30 binden fazla fotoğraf gönüllüsüne fotoğraf eğitimleri verdik. 800 civarında gösteri – söyleşi, 100 civarı fotoğraf sergisi, yurtiçi ve yurtdışında 200’den fazla fotoğraf yolculuğu organize ettik. Defalarca fotoğraf günleri, etkinlik haftaları düzenledik. Bu yoğun ve koşturmalı yıllar içerisinde 2010 yılında İstanbul Avrupa Kültür Başkenti Etkinlikleri kapsamında Gültekin Çizgen hocanın koordinatörlüğünde Fotoğraf Geçidi projesini de hayata geçirdik.

• Ben sizin uzun zamandır fotoğraf dergilerinde seyahat yazılarınızı biliyorum: önemli yazılar yazdınız. Son yıllarda yayımladığınız kitaplar devam edecek mi?

Bugünlerde fotoğraf sanatında 30 yıldan fazla bir süreyi tamamlamış durumdayım. Yaklaşık 10 yıl önce kendi adıma kalıcı bir şeyler de üretebilmek adına, bildiğim konuları yazılı hale getirmeye karar vererek kitaplar yazmaya başladım. İnsan – Portre Fotoğrafçılığı, Etkili Kompozisyonlar İçin Kompozisyon, Fotoğrafça Anlatım kitaplarımın yanı sıra fotoğraf yolculuklarını anlattığım Yolculuk ve Yolculuk-2 kitaplarım da bu süreçte yayımlandı. 25. yılımı tamamladığımda Eski Kıtanın Yollarında isimli bir de fotoğraf albümü yayımladım. Bu yıl üzerinde çalıştığım 3 yeni kitabım daha var. 20’den fazla ziyaret etme şansı bulduğum Nepal üzerine hazırladığım bir seyahatname bulunuyor. Edebi tarafının daha güçlü olması için üzerine çok düştüğüm, daha önceki fotoğraf kitaplarım Pratik Fotoğraf Rehberi serisi olarak yayınlamıştı. Dolayısıyla bu serinin 4 ve 5. Kitaplarını tamamlamaya çalışıyorum.