Dünya Kupası’nda olmak

Türk ve Çinli futbolseverler 2002 Dünya Kupası başlarken benzer duygular içindeydi. İki ülkenin de yaklaşık 50 yıllık Dünya Kupası hasreti sona ermişti. Aynı grupta mücadele ettiler, Türkiye üçüncülüğe kadar yol alan bir heyecan yaşadı. Ancak aradan geçen 16 yılda Türkiye büyük bir hayal kırıklığı yaşadı. Dünya Kupalarına katılamamak bir yana futbolseverleri milli takımdan uzaklaştıran bir süreç yaşandı. Çin’de ise Cumhurbaşkanı Xi Jinping’in de futbol meraklısı olmasının avantajıyla futbol okulları seferberliği başlatıldı. Çin Ligi’nde dünya yıldızları top koşturuyor. Çin, bir yanda altyapı hamlesi yaparken, diğer yandan dünya futbol piyasasıyla arasındaki mesafeyi kapatmaya çalışıyor.

Çin Dünya Kupası’na katılamasa da Çinli şirketler ve seyirciler Dünya Kupası’nda boy gösteriyor. Televizyonda veya tribünlerde karşılaşmaları izleyenler saha kenarında Wanda, Hisense, Vivo, Mengniu gibi Çinli şirketlerin reklamlarıyla sıkça karşılaşıyor.

Çin’in Dünya Kupası’ndaki varlığı sadece saha kenarı reklamlarıyla sınırlı değil; kupanın maskotları ve hediyelik ürünler de Çin’de üretildi.

Son Dünya Kupası’nda Çin markalarının görünürlüğü neden arttı? Bir neden, Johnson&Johnson ve Castrol gibi Batılı şirketlerin sponsorluktan çekilmesi.

Guardian’a açıklama yapan Salford Üniversitesi’nden spor girişimi profesörü Simon Chadwick, “Rusya ve Katar’daki dünya kupaları için Batılı şirketlerden gelen talep azalınca, FIFA çareyi Çinli şirketlerde buldu, Çinli markalar da dünya çapında milyonlarca insanın dikkatini çekmek için bu fırsatı iyi kullandı” diyor.

Spor pazarı, gözünü dünya pazarına çeviren bölgesel markalar için hızlı netice alınacak bir alan olarak görülüyor.

2018 FIFA Dünya Kupası’nın resmi sponsorlarından Hisense, Çin’in en büyük elektronik şirketlerinden biri. Şirketin başkanı Liu Hongxin, Çin Uluslarası Radyosu’na yaptığı açıklamada, spor alanındaki sponsorluklar sayesinde marka değerinde güçlü bir gelişme yaşadıklarını belirtiyor. Şirket küresel farkındalığı geliştirirken, uluslararası bir marka olarak ekonomik değeri de artıyor. Liu, dünya futbolunun en prestijli platformu olarak gördükleri Dünya Kupası’nı şirketin büyümesi için bir fırsat olarak görüyor.

Hisense daha önce UEFA 2016 Avrupa Futbol Şampiyonası’nda ve Avustralya Açık’ta kendini gösterdi. Yine Çin Uluslararası Radyosu Türkçe Bölümü’nün bildirdiğine göre, şirket Almanya’nın Schalke 04 takımının da sponsoru. Özellikle EURO 2016 sponsorluğu, 2016 yılının ikinci çeyreğinde şirketin Avrupa’daki televizyon satışlarını yüzde 60 artırdı.

Çinli futbolseverler coğrafi avantajı da kullanarak Dünya Kupası maçları için Rusya’ya akın etti.

FIFA’nın 7 Haziran’da yaptığı açıklamaya göre, satın alınan 2,4 milyon biletin 40 bini Çinli futbolseverler tarafından alındı. Böylece Çin, ABD’nin ardından turnuvaya katılamayıp maçlara en çok seyirci gönderen ikinci ülke oldu. Dünya Kupası biletlerini satın alan 40 bini aşkın Çinli futbolseverin çoğunluğunu gençler oluşturuyor.

Brezilya ve Afrika’daki dünya kupalarına kıyasla, Rusya’nın ev sahipliği yaptığı Dünya Kupası’nın, Çinliler için politik ve coğrafi çekiciliği olduğu söylenebilir. Çin lideri Xi her fırsatta “3 Dünya Kupası hayali” olduğunu söylüyor: Çin’in Dünya Kupası’na katılması, Dünya Kupası’na ev sahipliği yapması ve Dünya Kupası’nı kazanması. Bu hedeflere ulaşmak için de adımları 20-30 yıl önceden atmak gerekiyor.