20 Mayıs 2024 Pazartesi
İstanbul 16°
  • İçel
  • Şırnak
  • Çanakkale
  • Çankırı
  • Şanlıurfa
  • Çorum
  • İstanbul
  • İzmir
  • Ağrı
  • Adıyaman
  • Adana
  • Afyon
  • Aksaray
  • Amasya
  • Ankara
  • Antalya
  • Ardahan
  • Artvin
  • Aydın
  • Balıkesir
  • Bartın
  • Batman
  • Bayburt
  • Bilecik
  • Bingöl
  • Bitlis
  • Bolu
  • Burdur
  • Bursa
  • Düzce
  • Denizli
  • Diyarbakır
  • Edirne
  • Elazığ
  • Erzincan
  • Erzurum
  • Eskişehir
  • Gümüşhane
  • Gaziantep
  • Giresun
  • Hakkari
  • Hatay
  • Iğdır
  • Isparta
  • Kırşehir
  • Kırıkkale
  • Kırklareli
  • Kütahya
  • Karabük
  • Karaman
  • Kars
  • Kastamonu
  • Kayseri
  • Kilis
  • Kmaraş
  • Kocaeli
  • Konya
  • Malatya
  • Manisa
  • Mardin
  • Muş
  • Muğla
  • Nevşehir
  • Niğde
  • Ordu
  • Osmaniye
  • Rize
  • Sakarya
  • Samsun
  • Siirt
  • Sinop
  • Sivas
  • Tekirdağ
  • Tokat
  • Trabzon
  • Tunceli
  • Uşak
  • Van
  • Yalova
  • Yozgat
  • Zonguldak

Vikinglerin güçlü tanrısı Thor

Ethem Gönenç

Ethem Gönenç

Eski Yazar

A+ A-

İskandinav mitolojisinin, yani Vikinglerin en güçlü tanrıları; ulu gök tanrı Odin ile onun Frigg’den olma oğlu Thor’dur (Tor). Tor, Cermen ve Anglo Sakson mitolojilerinde de vardır. Tor’un gücü, babası Odin’in ona armağan ettiği iki sihirli nesneye dayanmaktadır. Bunlardan biri; iki cüce kardeş tarafından yapılan kocaman bir çekiçtir (Mjöllnir). Çekiç, Tor’un kolayca saklayabilmesi için küçülebilmekte ve atılınca düşmana tüm gücüyle çarpıp, bir “bumerang” gibi sahibine geri dönebilmektedir. Ayrıca Tor çekicini salladığında, şimşekler çakmakta, fırtınalar kopmakta ve arkasından yağmurlar yağmaktadır. Yağmurlar çiftçi Vikingler için çok önemlidir; o yüzden Tor, aynı zamanda Vikinglerin “bereket tanrısı” dır.

Vikinglere göre iki dünya vardır; insanların yaşadığı “ada dünyası” (Midgard) ve insanları mahvetmeye çalışan korkunç devlerin yaşadığı “dış dünya” (Utgard). İşte bu devlerin kötülüklerine karşı insanları korumak Tor’un görevidir. Bunun için Tor çekicini kullanır. Çekici devlere doğru hızla fırlatarak onları öldürmektedir. İnsanlar da Tora minnettarlıklarını -onun gücünü arttırması için- dini ayinlerde keçiler armağan ederek ifade etmektedirler. Bunlar o günkü bilgi ve akıl düzeyinde, doğanın düzeninin nasıl korunduğunun ve iyiyle kötü arasındaki savaşın mitsel açıklamalarıdır aslında.

Tor’un gücüne güç katan ikinci sihirli nesne de; “Megingjord” adlı altın kemerdir. Ayrıca Tor’un, arabasını hem yerde hem gökte dolaştırabilen iki tane sihirli keçisi vardır. Tor, “altın saçlı tanrıça” Sif ile evlidir. Thrud adlı kızı, Lorride adlı oğlu ile Thrudheim’deki saraylarında mutlu mesut yaşamaktadırlar. Ama bir gün Tor korkunç yılan Jörmungand’la savaşmak zorunda kalır. Tam onu öldürüp suya atarken, yılan kuyruğunu Tor’a çarparak zehrini akıtır ve Tor’u da kendiyle beraber ölüme sürükler.

ODİN VE TOR TÜRK’TÜR

İsveçli ünlü tarihçi Prof. Dr. Sven Lagerbring;Türkçe ile İsveççe arasındaki ortaklıklardan ve iki halkın mitolojilerindeki benzerliklerden hareket ederek,Odin ve Tor’un Türk, dolayısıyla İsveçlilerin de Türk kökenli olduklarını kanıtlamıştır. Zaten her iki isim de Türkçe kökenlidir. Tor Türkçe TUR kelimesinden, Odin deTürkçe OT-İN (inen ateş) kelimesinden türemiştir. “Türk” sözcüğünün de kökü olan Tur kelimesi; Türkçe’de yüksek makam, türeme, töre anlamlarını taşımaktadır. Zaten İsveç masallarında tanrı Odin’in, kurtlarıyla Türkland’den (Türk İli) geldiği, adaleti ve bilgeliği uzun uzun anlatılmaktadır. Odin’in Türklerdeki adı “Öden Ata”dır ve ona çok saygı duyulmaktadır.

Mitolojide Tor için; “Hiç kimse, onun kahramanlıklarını aklında tutup ezbere anlatacak kadar bilge değildir” denilir. Ama Marvel Comics 1960’larda Tor’u çizgi romanlara aktarmış, sonrasında da yönetmen Kenneth Branagh Tor’un filmini çekmiştir. Filmde aktör Chris Hemsworth Tor rolüyle, aktris Jaimie Alexander Sif rolüyle unutulmazlar arasına girmiştir. Ben de, birkaç hafta sizlere Tor mitlerini anlatacağım... Haydi, rastgele Tor severlere!