Sergei, Beşşar’ı neden öptü?

ABD ve NATO’nun Rusya’yı Batı Avrupa ve eski uyduları Baltık devletleri, Polonya, Romanya, Ukrayna gibi ülkeler üzerinden kuşatma hamleleri, Suriye ve Libya’da savaş tecrübesini ziyadesiyle artıran dini-dar yapılanmalar üzerinden tehdit etmesi, Suriye sahasında Rusya’nın ABD ile sağlamak istediği her iki kesimin uzlaşacağı siyasi çözümün suya düşmesi ilaveten Rusya’nın ABD ile sağladığı ateşkes sürecinin ABD ve sahadaki aktörleri tarafından kötüye kullanılması (bu durum İran’ın Rusya’ya karşı ciddi suçlamalar getirmesi, ayrıca Suriye kamuoyunun Rusya’nın davranışlarını sorgulaması ve şüphe içinde olmasına sebep oldu), Rusya’nın “Kürt” silahlı yapılanmaların en etkili örgütü olan Suriye PKK’sı YPG’yi kazanma ve ABD’den uzak tutma hamlelerinin isteneni sağlayamaması Rusya’nın Suriye ile ilgili planlarını yeniden gözden geçirme mecburiyeti getirdi.

SABRI TAŞAN RUSYA
John Kerry’nin, “Suriye’de sabrımızın hududuna geldik” tehdidine karşı, Rus Genel Kurmay Başkanı Valery Gerasimov’un, “Suriye’deki durumla ilgili olarak sabrı tükenen ABD’liler değil biziz. ABD tarafına son 3 aydır IŞİD ve El Nusra hedeflerinin koordinatlarını bildirdik. Ama ABD şu ana kadar muhaliflerin nerede uluslararası terör örgütlerinden canavarların nerede olduğuna karar veremedi. Durum yeniden kızışıyor” açıklamasının ardından yaşanan askeri gelişmeler Rusya’nın Suriye kararlılığını teyit ediyor.
ABD’nin, yanına Fransa ve Almanya’yı da katarak, Suriye PKK’sı YPG’nin Batı Fırat-Halep hattı ve IŞİD’in merkezi karargâhı Rakka’ya yönelik planlarına karşı Rusya, Halep ve Rakka vilayetlerinin bir bütün olarak Suriye ordusunun kontrolü altına girmesine destek veriyor. Ürdün-Suriye-İsrail hattı boyunca, Güney Cephesi üzerinden, Şam’ın baskı altında tutularak Irak-Batı Fırat-Halep-Lazkiye hattında hedeflenen “Kürt koridorunu” mümkün hale getirme stratejisine karşı Güney cephesinde Rus hava desteği ile hız kazanan operasyonlardan rahatsız olan ABD’nin, bu bölgede Rus savaş uçaklarını taciz etmesi ancak buna rağmen hava operasyonlarının devam etmesi, durumun yeniden kızıştığına delalet ediyor.

‘TATLI BİR SÜPRİZ’
Esad’ın 7 Haziran’da Suriye Halk Meclisine yaptığı konuşmanın şifrelerini ardından 9 Haziran’da Tahran’da gerçekleşen Rusya-İran-Suriye Savunma Bakanları toplantısının ayrıntılarını bir önceki yazımızda ele aldık. Bu sefer 18 Haziran’da Rus Savunma Bakanı Sergey Shoigu, Putin tarafından özel bir mesajla Suriye’ye gönderildi. Esad, ziyareti “tatlı bir sürpriz” olarak değerlendirdi.
Son dönemlerde, Rusya’nın ABD ile Suriye’yi aralarında iç etmek için anlaştığını, ABD ve Rusya’nın “Kürdistan” için uzlaştığını, ayrıca Rus istihbaratının Esad’ın yerini doldurabilecek siyasi alternatif arayışları içinde olduğu, bu hususla ilgili birçok kimsenin görüşlerine baş vurduğu, bir zamanlar sıfır ilişkiler hocası eski sadrazam Bin Davud’un Esad’ın yerine kabul edebiliriz dediği ve şimdilik Şam’da buzdolabına kaldırılmış olan, Suriye Cumhurbaşkanı yardımcısı Faruk Şara ve kaçak eski Başbakan Riyad Hicab’ın isimleri üzerinde durduğu yönünde mayınlı haberler tedavüle girdi.
Şüphesiz bir Rus Savunma Bakanının stratejik müttefik olarak telakki ettiği Suriye Silahlı Kuvvetleri başkomutanı sıfatıyla Esad’a, Tahran askeri zirvesi ve Suriye sahasında ortak koordine edilen askeri operasyonlar üzerine brifing verebilir. Ancak ikili arasında gerçekleşen görüşmeye, Esad ve Shoigu’nun tercümanları ve görüşmeyi kayıt altına alan kişi dışında, başka katılan olmadı. Görüşmenin bir bölümü konuşmalar duyulabilecek şekilde medya ile paylaşıldı. Zaten bu sürpriz ziyaretin taşıdığı mayınlı haberlere itimat edilmesin mesajı da burada zuhur ediyor.
Bu koşullarda Putin’in özel elçisi olarak Suriye’ye sürpriz ziyaret gerçekleştiren Bakan Shoigu’nun, Rusya’nın Esad’a eksiksiz siyasi destek ve Suriye ordusunun ülke çapında hâkimiyeti sağlanıncaya kadar noksansız askeri destek vereceğini rapor ve beyan ettiğini söyleyebiliriz.
Not: Yarın “Katar Emiri Tayyip’i neden öptü” yazımızda babasını tahttan indiren hayırlı evlat Katar Emiri’nin sürpriz ziyaretini değerlendireceğiz.