İsos Antik Kenti gün yüzüne çıkıyor

Tarihi M.Ö. 6 bin yıl öncesinde dayanan İsos Antik Kenti, 27 kültür katmanına ev sahipliği yapıyor. Hatay’ın Erzin sınırları içerisinde yer alan antik kentin Göbeklitepe’den de zengin bir yerleşim yeri olduğu iddia ediliyor.

Kültür ve Turizm Bakanlığının desteğiyle 2022 yılında Doç.Dr. Banu Özdilek’in bilimsel danışmanlığında başlayan çalışmalar sonucunda İsos Antik Kent’inde su kemerleri, bazilika kilisesi, ortaçağ mezarlığı, Artemis Hamamı, Roma sütunlu cadde, meclis salonu, meclis müzik salonu, Roma tiyatrosu gibi tarihi mekânlar ortaya çıkarıldı. Kazılar günümüzde de devam ediyor.

M.Ö. 333 yılında Büyük İskender’in Pers Kralı 3. Darius’u yendiği İsos savaşına sahne olan antik kent, Roma döneminde Cicero ve Pompeius tarafından korsanlardan temizlenerek yeniden yapılandırıldı.

‘ÇOK İYİ KORUNMUŞ BİR ANTİK KENT’

14-15 Ağustos tarihlerinde Erzin Kültür Merkezi’nde düzenlenen İsos Araştırmaları Sempozyumu’nda konuşan Kazı Başkanı Doç. Dr. Banu Özdilek, İsos’un en iyi korunmuş antik kentlerden biri olduğunu söyledi. Özdilek, “Sahip olduğumuz bu zenginlik kültürel katmanlarda kendini gösterir. Cumhuriyet, Osmanlı döneminden çok önce İsos’ta çağlar öncesinden bir yerleşim söz konusudur. Antik kent dünyaca ünlü mozaikleriyle, oldukça dikkat çeken bir yerleşimdir. 2022 yılından bu yana T.C. Turizm ve Kültür Bakanlığı, Kültür Varlıkları Genel Müdürlüğü, Hatay Arkeoloji Müzesi, Erzinli iş adamlarının desteğiyle yaklaşık 1 milyon lirayı aşan bütçesi ile kazılara devam ediyoruz.” ifadelerini kullandı.

‘YILLARDIR İSOS’UN DEĞERİNİ BİLEMEDİK'

Sempozyum’da konuşan Erzin Belediye Başkanı Ökkeş Elmas, “Bu uluslararası sempozyumda birçok bilim insanını burada ağırlıyoruz. Onları burada görmekte çok mutlu etti. Daha birçok sempozyumlarda olacağız, onlar da Erzin’i çok seveceklerdir. Biz de ona iyi bir ev sahipliği yapacağımıza inanıyoruz.” dedi

“Biz yıllardır İsos kentinin değerini bilemedik” diyen Elmas şu ifadeleri kullandı:

“Biz çocukluğumuzdan beri İsos olarak biliyoruz ve ondan vazgeçmek istemiyoruz ama bilimsel anlamda Epiphaneıa olduğundan ikisini birden kullanacağız. Biz yıllardır İsos kentinin değerini bilemedik, daha
yeni yeni değerini biliyoruz, burada yıllardır birçok çalışma ve kazılar yapıldı, bu tür bilimsel kazılar çok yavaş ilerliyor. Bu tarihi kenti dünyaya, Türkiye’ye ve hatta Erzinlilere bile anlatamadık. Burası Banu Hoca’nın çalışması ile çok güzel bir aşamaya geçmiştir.”

Hatay Valiliğinin çocuklara arkeoloji kültürünü aşılamayı amaçlayan Işık Projesi’nden söz eden Erzin Kaymakamı Onur Özaydın, “Çocuklarımız kazı alanlarını gezdiler, çok etkilendiler ve heyecanlandılar. Kazı ekibimiz çok çalışıyor, çocuklara önemli tarihi kent bilgisi vermişler. Onlara ayrıca çok teşekkür ediyorum. Kazı yavaş ilerliyor ama kazının ortaya çıkardığını gördükçe insanların bakış açısı değişiyor. Duvarlarımızı İsos antik kent su kemerlerinden alarak süsledik, Erzin’e gelen insanlar bunlara hayran kaldıklarını belirtiyorlar. Erzinliler bir şekilde bu değerlere sahip çıkacaklardır.” diye konuştu.

‘BİZDEN ÖNCE BATILILAR TARİHİ MİRASI ÇALIP GÖTÜRDÜ’

Mustafa Kemal Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Veysel Eren, sempozyumun kültürel mirasının korunması ve akademik işbirliğin güçlendirilmesinin en güzel örneklerinden biri olduğunu vurguladı. Eren, “Arkeoloji normalde biraz hem mistik, hem bilimsel, yani toplumun çok yakın olduğu bir alan değil, tarihi eserler ve tarihi miraslarda böyledir. Bu sürekli gelişen durum ve tarih biraz daha aydınlanıyor. Bizden önce insanların ne yediği, ne içtiği, ne ürettiği, ne tür ticaret yaptığı, nasıl yaşadığı, kültürü, sanatı, yönetim biçimi, yeme alışkanlıkları, aklınıza ne geliyorsa her şeyi arkeolojik kazılardan öğreniyoruz.” diye konuştu.

Eren, daha önceden Avrupalıların kazılar yaptıklarını ve tarihi eserleri çalıp götürdüklerini de sözlerine ekledi.