18 Mayıs 2024 Cumartesi
İstanbul 20°
  • İçel
  • Şırnak
  • Çanakkale
  • Çankırı
  • Şanlıurfa
  • Çorum
  • İstanbul
  • İzmir
  • Ağrı
  • Adıyaman
  • Adana
  • Afyon
  • Aksaray
  • Amasya
  • Ankara
  • Antalya
  • Ardahan
  • Artvin
  • Aydın
  • Balıkesir
  • Bartın
  • Batman
  • Bayburt
  • Bilecik
  • Bingöl
  • Bitlis
  • Bolu
  • Burdur
  • Bursa
  • Düzce
  • Denizli
  • Diyarbakır
  • Edirne
  • Elazığ
  • Erzincan
  • Erzurum
  • Eskişehir
  • Gümüşhane
  • Gaziantep
  • Giresun
  • Hakkari
  • Hatay
  • Iğdır
  • Isparta
  • Kırşehir
  • Kırıkkale
  • Kırklareli
  • Kütahya
  • Karabük
  • Karaman
  • Kars
  • Kastamonu
  • Kayseri
  • Kilis
  • Kmaraş
  • Kocaeli
  • Konya
  • Malatya
  • Manisa
  • Mardin
  • Muş
  • Muğla
  • Nevşehir
  • Niğde
  • Ordu
  • Osmaniye
  • Rize
  • Sakarya
  • Samsun
  • Siirt
  • Sinop
  • Sivas
  • Tekirdağ
  • Tokat
  • Trabzon
  • Tunceli
  • Uşak
  • Van
  • Yalova
  • Yozgat
  • Zonguldak

Batı Asya ittifakı Kerkük sınavında

Rafet Ballı

Rafet Ballı

Gazete Yazarı

A+ A-

Barzani referandumu tarihi hızlandırdı.
Üç yeni olgu.
* * *
Birincisi: Türkiye, İran ve Rusya...
Ve de örtülü ortak Suriye.
“Dörtlü ittifak”, Astana sürecinde vites yükseltti.
İdlib’de Amerika’dan önce harekete geçtiler.
İlk hedef: Tekfirci kalıntılarını tasfiye. Yani “saha”yı sadeleştirmek.
İkinci adım: Afrin. Amerikancı ayrılıkçılığın alanını daraltmak.
Amaç: Suriye’nin toprak bütünlüğü.
* * *
İdlib harekatının bir yönüne dikkat.
“Dörtlü ittifak”, savaşmadan sonuç almak istiyor.
Aklın yoludur.
Henüz: İdlib’teki gruplardan silahlı itiraz gelmedi.
* * *
Anlamı.
Suriye’nin batısında güçler dengesi tekfircilerin aleyhine…
ABD-Suud cephesinden yardım umutları kalmamış…
Savaşma iradeleri büyük oranda kırılmış.
* * *
Bir bilgi: İdlib’deki tekfirci militanlarda ağırlık Suriyelilerde.
Yabancıların oranı yüzde 10’dan az,
Bunların Suriye ordusuna entegrasyonları kolay.
Zaten: PKK da buna dikkat çekiyor.
“İdlib’dekiler bizim üzerimize sürülecek” diyorlar.
* * *
İkinci olgu: Irak’ta sorunlar Kerkük’te düğümlendi.
Referandum hesaplaşmasında ilk raund burada.
Taraflar Tuzhurmatu’da mevzilendi. Kerkük’ün ön cephesinde.
Bağdat’ın ilan edilmiş amacı: Kerkük ve petrol kuyuları.
Anayasa’ya göre merkezi hükümette olmalı.
Silah gücü…
Anayasal meşruiyet…
İran ve Türkiye’nin desteği…
Hepsi Bağdat’tan yana.
* * *
ABD’nin askeri caydırıcılığı…
Peşmergenin bağımsızlık iradesi…
Haşdi Şabi’nin savaşma gücü…
Bölgesel ittifakın dayanıklılığı…
Hepsi Kerkük’te tartıya çıkacak.
* * *
Yani dört sorunun cevabı belli olacak.
Bir: ABD ordusu sahaya inecek mi?
Barzanileri korumak için.
Sonuç, bütün süreci belirleyecek.
* * *
İki: IŞİD, Erbil’e ilerlediğinde (2014)… Peşmergenin iradesi çabuk kırılmıştı.
ABD uçakları gelmese, Erbil’i terkediyorlardı.
Şimdi test edilecek: Peşmerge için Kerkük “vatan” mı?
Yoksa maaşları ödeyen petrol kuyuları mı?
Not: İnsanlar maaş için ölmez.
* * *
Üç: Şii ağırlıklı milis gücü Haşdi Şabi.
Ayetullah Sistani’nin fetvasıyla kuruldu.
Şehitlik motivasyonları yüksek.
IŞİD karşısında fena değildiler.
Fakat kuruluşları yeni. Savaş tecrübeleri az.
Kerkük önlerinde yığınak yapıyorlar.
Göreceğiz: Ölme yeteneği, kazanmaya yetecek mi?
* * *
(Kaydedilsin: Haşdi Şabi komutanları fazlasıyla birikimli.
İran, Irak ve Suriye sahasındaki savaşların içinden geliyorlar.
Şimdiden söyleyelim: “Birikim”in sahaya yansımasını çok konuşacağız.)
* * *
Dördüncü test Batı Asya ittifakıyla ilgili.
Özellikle Türkiye-İran yakınlaşmasıyla…
Bölgenin iki büyüğü Kerkük raundu için kararlı görünüyor.
İki başkentten açıklamalara bakıyoruz…
Farkındalar: Kerkük’te geri adım atarlarsa… “İkinci İsrail” projesini durduramazlar.
ABD-İsrail cephesi de aynı bakışta.
Sonuçları görmek için fazla beklemeyeceğiz.
* * *
Üçüncü olgu: Donald Trump konuştu (13.10.2017).
Herkesin beklediği: İran için ne söyleyecekti?
İran’la nükleer anlaşmadan çekilmedi. Topu Kongre’ye attı.
Evet: Savaş ilan etmedi.
Fakat vites yükselttiği kesin.
Devrim Muhafızları’nı “yaptırım” listesine aldı.
İran’ın “kırmızı çizgisi”ydi.
Bir de İran’ın “balistik füze” programı.
Trump’a göre: Bu da “yasak” kapsamında.
* * *
ABD’deki “savaşçı” kanat…
Öncelikli hedefleri İran.
“Cezalandırcı” vuruş yapmak istiyorlar.
Bir bahaneleri şimdiden hazır: İran’ın balistik füze programı.
Trump’ın konuşmasından anlaşılan bu.
* * *
Devam edeceğim….